N. B. D ilm u r o d o V, M. G. Karimov, Z. F. Norm uradova «hayvonlar morfologiyasi»

Orqa miya pardalari 
— qattiq, o ‘rgimchak to'risimon va 
yumshoq pardalarga bolinadi.
Tashqi yoki qattiq parda 
— zich biriktiruvchi to ‘qimadan 
tuzilgan bolib, juda mustahkam va yo‘g‘on, qon tomirlari kam, 
orqa miya va uning nervlari ni qoplab turadi, umurtqalararo teshik
1 Victoria Aspinall. Veterinary anatomy and Physiology. Textbook. N ew -
York, 2015.
339

---

chetlariga birikadi. Qattiq pardaning ichki yuzasi endoteliy bilan 
qoplangan, tashqi yuzasi esa umurtqa kanaliga qaragan bo‘ladi. 
Umurtqaning suyak usti pardasi bilan qattiq parda o‘rtasida 
epidural bo£shliq hosil bo‘lib, bu bo'shliq siyrak biriktiruvchi va 
yog‘ to‘qimalari bilan to‘lib turadi.
0 ‘rta yoki to‘rsimon parda 
— nozik, qon tomirlari bolmaydi; 
u siyrak biriktiruvchi to‘qimadan tuzilgan. Pardaning ikkala yuzasi 
ham endoteliy bilan qoplangan. 
0
‘rgimchak to‘risimon parda orqa 
miyani qoplab, uning yoriqchasi va pushtalariga kirmaydi. Qattiq 
va o‘rgimchak to'risimon parda o'rtasida subdural bo‘shliq bo‘lib. 
u orqa miya suyuqligi bilan tolgan. 
0
‘rgimchak to‘risimon parda 
qattiq parda bilan qon tomirlari, yumshoq pardaning paylari, 
nervlar, shuningdek, birinchi juft bo‘yin nervining old tomonida 
joylashuvchi osib turadigan paylar orqali birikib turadi.
Ichki yoki yumshoq parda 
- juda nails, ammo zich bo‘lib, u 
orqa miya bilan zich birikadi va uning barcha burmalariga kirib 
turadi. Yumshoq parda tashqi tomondan endoteliy bilan qoplan­
gan. 
0
‘rgimchak to‘risimon va yumshoq parda o‘rtasida subarax- 
noidal bo‘shliq bo‘ladi va u ham orqa miya suyuqligi bilan to‘lgan. 
Orqa miyaning yon yuzalarida yumshoq parda o‘ng va chap yon 
paylami hosil qiladi. Ulardan segmentlar oralig‘idan qattiq pardaga 
tishsimon paylar chiqadi.
It va mushuklarda orqa miya uchta parda bilan himoyalangan 
bo‘ladi. Suyak usti pardasi bilan orqa miyaning qattiq pardasi 
o‘rtasida epidural bo‘shliq bo‘ladi. Bu epidural bo‘shliq orqa rniya- 
da regional anesteziya (karaxtlantirish) o‘tkazish uchun mahalliy 
anestetik yuboriladigan joy hisoblanadi. Subaraxnoidal bo'shliqda 
kam m iqdorda suyuqlik bo'lib, u nerv tolalarini mexanik 
shikastlanishdan himoya qiladi va nerv to‘qimasini oziq moddalar 
bilan ta’minlaydi
.1