N. B. D ilm u r o d o V, M. G. Karimov, Z. F. Norm uradova «hayvonlar morfologiyasi»

gan. 
Shuning uchun ularda ereksiya vaqtida jinsiy a’zo ko£p 
uzaymaydi. Uchta: ikkita — jinsiy a’zoning xususiy kovak tanasi 
va 
bitta — siydik-jinsiy kanalining kovak tanasi farqlanadi. Kovak 
tananing tashqi qavati fibroz to‘qimadan hosil bolgan oq parda
1 Victoria Aspinall. Veterinary anatomy and Physiology. Textbook. N ew -
York, 
2 0 1 5
.
273

---

75-rasm.
Qo‘shimcha jinsiy bezlar:
A
— 
it, В — cho'chqa, V — bichilgan cho‘chqa, G — buqa, D — a yg ‘ir,
E
 — 
buqalar jinsiy organing ко
 
‘ndalang kesimi, J — cho ‘chqalar
piyozchasimon bezining к о ‘ndalang kesimi; 1 — urug‘ y o % 2 — urug‘ yo'li
ampulasi, 3 — pufaksimonn bez, 4 — prostata bezi tanasi, 5
 — 
uning yon
bo'lagi, 6 —piyozsimon bez, 61 — quymich piyozchasimon bez muskuli,
62
 — 
piyozchasimon bez yo ‘li, 7 — siydik pufagi, 8 — siydik yo ‘li,
9 — siydik jinsiy muskuli, 10 — piyozfiimon kovak muskul, 11
— 
siydik
chiqarish kanalining bo ‘yni, 12 — shu kanalning piyozchasi,
13
— 
kanalning tubi, 14 — quymich-kovak muskuli, 15 — jinsiy azoni
taranglovchi muskul.
274

---

hisoblanadi. U jinsiy a’zoning ichkarida o'rta to'siqni shakllantirib, 
undan har tomonga ko'p sonli to'siqlar (trabekula) ajraladi.
Jinsiy a’zoda ildiz, tana va bosh qismlari farqlanadi 
(76-rasm).
Jinsiy a’zoning ildizi quymich do'ngligiga birikuvchi ikkita 
oyoqchasi bilan hosil bo'ladi. Har bir oyoqcha quymich-kovak 
muskuli bilan qoplangan. Bu muskul qisqarib ereksiya vaqtida 
venoz qonni kovak tanadan oqishiga to'sqinlik qiladi. Jinsiy a’zo 
ildizi ikkita osilib turuvchi payi bilan quymich suyagining chokiga 
birlashadi.
Jinsiy a’zoning tanasi ingichka, uzun, silindr shaklida bo'ladi. 
Yorg'oqning orqasida jinsiy a’zo S simon burma hosil qiladi. Jinsiy 
a’zoning boshi o'tkirlashgan va chap tomonga buralgan. Jinsiy 
a’zoning boshida siydik-jinsiy kanal o'simtasi, bo'yni, qalpoqchasi, 
toji farqlanadi. Jinsiy a’zo boshining qalpoqchasi silliq, pushti 
rangda bo'ladi.