Н. А. Самиғов, Ф. Д. Жўраева, Сайдуллаев А. Б

ЎУМ 2020 йил “Қурилиш материаллари ва буюмлари” Н.А.Самиғов, Ф.Д.Жураева, Сайдуллаев А.Б. 
тажрибалар асосида келтириб чиқарилган эмперик формулалар ёрдамида 
амалга оширилади. Полимербетон учун боғловчи сарфи 100-240 кг

м
3
атрофида бўлиб, полимер-кукун тўлдиргич нисбати 1:2-1:4 орасида бўлади. 
Полимербетон қотишини тезлаштириш учун 40-90
0
С ҳароратда 6-24 соат 
давомида ишлов бериш мақсадга мувофиқдир. Карбамид-формалдегид 
сингари кучсиз кислоталар ва нордон тузлар таъсирида тезликда қотадиган 
полимерлар асосидаги полимербетонларни хона ҳароратида қотириш 
мумкин. 
Полимербетонларнинг сиқилишдаги мустаҳкамлик чегараси 60-130 
МПа, чўзилишдаги мустаҳкамлиги 6-22 МПа, эгилишдаги мустаҳкамлиги 15-
42 МПа бўлади. Уларнинг совуққа чидамлилиги /200-/500 ва ундан кўп 
бўлиши мумкин; иссиққа бардошлилиги 100-200
0
С. 
Полимербетонларнинг 
мўртлигини 
янада 
камайтириш 
учун 
пластификаторлар, қотаётганда ички зўриқишини пасайтириш мақсадида 
галоген ва сулфат тузлари киритиш мумкин. Полимербетонларнинг 
чўзилишдаги мустаҳкамлигини ошириш учун, ёриқлар ҳосил бўлишиги 
бардошли бўлиши учун таркибига асбест, шиша толаси, базалт толаси, бошқа 
синтетик толалар киритилади. 
Полимербетонлар камчилигига юклама таъсирида вақт бўйича 
деформацияланиш кўрсаткичининг юқорилиги, иссиқлик ва намликнинг 
алмашиб таъсир этиши натижасида эскириши киради. 
Полимербетон ишлаб чиқариш технологияси кўп жихатлари билан 
(компонентларни ўта аниқ дозировкалаш, уларни аралаштириш ва ш.к.) кимё 
технологиясига яқин туради. Полимерлар, қотирувчилар, пластификаторлар 
ва бошқа модификаторлар махсус идишларда сақланиш, дозировкалаш, 
қоришма тайёрлаш, қолиплаш ва иссиқлик билан қайта ишлаш жараёнида 
аниқлик ва техника хавфсизлиги қоидаларига риоя қилиш талаб этилади. 
Полимербетон цехи кучли шамоллатиш тизими билан таъминланган бўлиши, 
ишчилар шахсий ҳимоя воситалари (кўзойнак, махсус кийим, резинали 
қўлқоп, респиратор ва ҳ.к.) билан таъминланиши зарур. 

---

455