N a m a n c a n d a V l at universitkti viaxkamon q o d I r j o n o d I i j o n o V i c h d I n s h u n o s L i k

Totem bo’lgan hayvon yoki qushlar, o ’simliklar turli mintaqalarda,
turli urug’larda turlicha bulgan. Ko’pincha kenguru, tuyaqush, ayiq,
sher, yo’lbars, maymun, sigir, tog’ echkisi, baliq, ilon, hakka,
qaldirg’och, fil, ho’kiz, ot, xo’roz, burgut, kiyik, musicha kabilar totem
hisoblangan. Urug’lar nomi totem bo’lgan hayvon, qush yoki o’simlik
nomi bilan atalgan. Hozir avstraliyalik tub-joylik aholi urug’lari
kenguru, oq xo’roz, qora ho’kiz deb nomlanadi. Amerikadagi hindu
urug’lari Katta Ilon, Burgut ko’z, Qora sirtlon kabi nomlar bilan atalgan.
Totem shamol, quyosh, yomg'ir, momaqaldiroq, suv, temir, hattoki
alohida hayvonlar yoki o'simliklaming qismlari, masalan, kaplumbaga
boshi, cho'chqaning oshqozoni, barglaming uchlari va boshqalar bo'lishi
mumkin, lekin ko'pincha bu - hayvonlarning sinflari va boshqalaran
umumiy foydalanilgan. Masalan, Shimoliy Amerikadagi Ojibva qabilasi
23 ta avloddan iborat bo'lib, ulaming har bin o'z totemini maxsus
hayvon (bo'ri, ayiq, qunduz, sazan, baqajon, o'rdak, ilon va boshqalar)
deb hisoblaydi; Ganada anjir daraxti va makkajo'xori urug'i totem bo'lib
xizmat qiladi. Totemizm ayniqsa gullab-yashnayotgan Avstraliyada,
hatto butun tashqi tabiat ham mahalliy aholi totemlarining timsolidir.
Shunday qilib, Gambir tog'idan kelgan avstraliyaliklar orasida yomg'ir,
momaqaldiroq, chaqmoq, bulutlar, do'l qarg'a to'dasiga, ilonlar - baliq,
muhrlar, ba'zi daraxt turlari ilon totemiga tegishli; Port Makkaydagi
qabilalar orasida quyosh kanguroning totemini, oy alligator totemini
anglatadi.
O’rta Osiyo xalqlari orasida ot, it, mushuk, laylak, musicha,
qarg’a, qaldirg’och, ilon kabi hayvon va qushlar to’g ’risida turli diniy
mazmundagi rivoyatlar mavjudki, bu ham totemizm qoldig’i