N a m a n c a n d a V l at universitkti viaxkamon q o d I r j o n o d I i j o n o V i c h d I n s h u n o s L i k

yildan ko’p emas, jamiyatning tarixi esa 3 million yildan ziyod. Demak,
u tarixiy hodisa, din ibtidoiy jamiyatning quyi bosqichida kelib chiqqan.
Biz bu ikkinchi qarashni analiz qilsak, dinning paydo bo’lishidan darak
beradigan arxeologik va etnografik ashyoviy dalillarga murojaat
etmog’imiz kerak. Arxeologiya fani odamlar yashagan turli tarixiy
davrlarda er ostida qolib ketgan qadimiy manzilgoblarni kovlab topadi,
ulardan uy-ro’zg’orga, zeb-ziynatga, ish qurollariga , kiyim kechaklarga,
me’morchilikka, san’atga oid turli buyumlar, noyob topilmalami

---

aniqlaydi-lar, ba’zan ko’hna qabrlardan dafii qilish qoidalari, qabrdagi
jasad yonida ov qurollari, eb-icbish idishlari, taqinchoqlarga ham duch
kelingan, ba’zan esa qush va hayvon-Iaming, afsonaviy mahluqlaming,
farishta, ma’budalaming haykallari, turli narsalardan yasalgan shakllari,
niqoblar topilganki, ulaming ayrimlari diniy mazmunga ega bo’ladilar.
Din — “arabcha ishonch, ishonmoq”, “lotincha religion” insonni
qurshab olgan atrof-muhitdan tashqarida bo’lgan uni va koinotdagi
barcha narsalami yaratgan insonga to’g ’ri odil hayot yo’lini
ko’rsatadigan va o ’rgatadigan ilohiy borliqqa ishonch.
Diniy dunyoqarash - inson tabiavt va jamiyatning paydo bo’lishi
tuzilish va kelajagi to’g’risidagi g ’ayritabiiy qarashlar va tasawurlar
majmui
Diniy kitoblar - ma’lum bir dinning mazmun-mohiyatini
anglatuvchi, ta’limot, aqida va umuman dindomi hayot faoliyatini
belgilab berilgan manbalar to’plami
Diniy marosimiar - diniy tasavvur va g’oyalami ifoda etuvchi hamda
g ’ayritabiiy, hayoliy ob’ektlarga qaratilgan jamoa bo’lib bajariladigan
ramxiy xatti xarakatlar