Н. Қ. ЙЎлдошев, Г. Э. Захидов

Низоларни ҳал қилишнинг таркибий усуллари 
қуйидагилардан 
иборат: 
-
ишга талабларни тушунтириб бериш. Ҳар бир ходим ва гуруҳга 
уларни қандай натижалар кутаѐтганлиги, ахборотларни ким тақдим этиш ва 
ким 
олиши 
ваколатлар 
ва 
масъулиятнинг 
тизими 
қандайлиги 
тушунтирилиши керак; 
-
ваколатлар (вазифалар)ни низолашувчи бўлинмалар орасида тегишли 
қоидаларга мувофиқ тўла, асосланган ва мустаҳкамланган ҳолда 
тақсимланиши; 
-
низолашувчи бўлинмалар учун махсус мувофиқлаштирувчи ва 
интеграцияловчи механизмлардан фойдаланиш. ваколатлар иерархиясини 
ўрнатиш кишиларнинг ўзаро ҳамкорлигини тартибга солишга имкон беради. 
Низоларни бошқаришда хизмат гуруҳлари (мақсадий гуруҳлар, кенгашлар), 
билимлари, ходимлар ўртасида алоқани амалга оширувчи хизматлар муҳим 
роль ўйнайдилар; 
-
умумташкилий мажмуавий мақсадларни белгилаш. Бу мақсадларни 
амалга ошириш учун иккита ѐки кўпроқ ходимлар ѐки бўлимларнинг 
биргаликда ҳаракат қилиши талаб этилади. Масалан, агар савдо бўлимининг 
учта сектори бир-бирлари билан низолашсалар, унда умуман бўлим учун 
мақсадларни шакллантириш керак. Умуман корхона учун аниқ шаклланган 
мақсадларни шундай тартибда белгиланиши бўлим раҳбарлари фақат 
ўзларининг бўлимларини эмас, балки корхонанинг мақсадларига эришиш 
учун зарур бўлган қарорларни қабул қилишларига ѐрдам беради; 
-
ташкилот бошқарувининг ташкилий тузилмасини ўзгартириш, 
бўлинмаларни низони тўхтатиш мақсадида бўлиш ѐки қўшиб юбориш; 
-
мукофотлаш тизимидан фойдаланиш. Умумий ташкилий мақсадларга 
эришишга ўз улушини қўшаѐтган, бошқа гуруҳларга ѐрдам бераѐтган ва 

---

343 
муаммоларни ҳал қилишга мажмуавий ѐндашувга ҳаракат қилаѐтган 
ходимлар ва бўлинмалар мукофотланишлари керак. Шунинг билан бир 
вақтда мукофотлаш тизими алоҳида шахслар ва гуруҳларнинг номаъқул 
ҳолатини рағбатлантирмаслиги керак.