Музейшунослик indd

Muzey kolleksiyalari. 1961 — 64-yillarda polyak arxitektori ka-
zimeja Mixaylovskaya tomonidan shimoliy sudan shahrining Faras 
nomli yeridan qadimgi xristian koptlar san’atiga tegishli bo‘lgan boy 
eksponatlarni topishga musharraf bo‘ldi. Muzey o‘zining juda ham 
boy kolleksiyalarga egaligi bilan boshqa muzeylardan ajralib turadi. 
71
 Bulding National Museums in Europe 1750-2010, 669 p.

---

147
Bugungi kunda muzey eksponatlari orasida antil davrdan to XX asr-
gacha tegishli bo‘lgan noyob buyumlarni uchratish mumkin.
1. Antik davr san’ati kolleksiyasi (qadimgi Misr san’ati namunalari).
2. Xristian san’ati kolleksiyasi (Farasdan topilgan).
3. o‘rta osiyo san’ati.
4. sharq san’ati kolleksiyasi.
5. Polsha rangtasvir san’ati kolleksiyasi.
6. Zamonaviy Polsha san’ati kolleksiyasi (Miniatyura kabineti).
7. Zamonaviy Polsha san’ati (gravyuralar va suratlar kolleksiyasi).
8. G‘arb mamlakatlari zamonaviy san’ati (Yevropa rangtasvir 
galereyasi).
9. Zamonaviy g‘arbiy davlatlar grafikasi va suratlari.
10. Zamonaviy san’at kolleksiyasi (XX asr Polsha san’ati).
11. Amaliy san’at kolleksiyasi (Polsha amaliy san’ati).
12. Amaliy san’at kolleksiyasi (g‘arbiy davlatlar amaliy san’ati).
13. haykaltaroshlik kolleksiyasi.
14. Tanga va medallar to‘plami.
15. Ikonagrafiya va foto kolleksiyalari.
Bundan tashqari, bu muzeydagi eng shedevr darajasiga ko‘tarilib 
e’zozlanadigan kolleksiyalardan biri Faras ibodatxonasidagi kopts-
kiylarning “Avliyo Anna” nomli devoriy freskasi hisoblanadi. Mil-
liy muzey fondida 800 mingdan ziyod eksponatlar bo‘lib, ular polsha 
va butun jahon antik dunyosi san’atining noyob namunalari hisob-
lanadi. Ular, asosan, rangtasvir, grafika, haykaltaroshlik, fotografiya, 
qadimiy tangalar va yana amaliy san’at turiga xos bo‘lgan bir qancha 
eksponatlarni o‘z ichiga oladi.
Varshava Milliy muzeyining asosiy eksponatlari orasida ikkinchi ja-
hon urushi davridagi: “Vaza ichidagi apelsin” — Aleksandr Gerimskiy, 
“Usta rassom” — Leon Vichulkovskiy, “negrlar” — Anna Blinskiy 
kabi iqtidorli rassomlarning asarlari ham o‘rin olgan. Bu muzeydagi 
har bir kolleksiyadan o‘rin olgan asar uning tarixida alohida bir ahami-
yatga molik bo‘lgan xotirani jonlantirgandek bo‘ladi.

---

148
Milliy muzey modern uslubida qurilgan bo‘lib, u Varshavaning 
eng taniqli va tarixiy ahamiyatga molik bo‘lgan ko‘priklaridan biri 
— Ponyatovskiy va sharlya de Gollya halqasi yaqinida joylashgan.
Muzeyda joylashgan taniqli eksponatlar orasida Qadimgi Misr 
va Vizantiya san’atiga oid ko‘plab buyumlar, XV-XX asrga taalluqli 
bo‘lgan Yevropa rangtasvir va haykaltaroshlik asarlari, XIII-XX asr 
Polsha san’atning noyob durdonalari, amaliy san’at, grafika namu-
nalarini uchratish mumkin. hozirgi kunda muzey fondida 11 ming-
dan ziyodroq eksponatlar mavjud. Muzey galereyasidagi  kolleksi-
yalar ichida XVI- XVII asrlar G‘arbiy Yevropa rassomlarining asar-
lari ham mavjud. Muzeyning bu qismi ekspozitsiyalar flamandlar, 
nemislar, italyanlar, fransuzlar, gollandlar va rus maktablarinining 
mohir rassomlarining ishlari bilan to‘ldirilgan. Muzeyda Rembrand, 
Tintoretto, Botichelli, kranax kabi rassomlarning shedevr asarlari, 
Yan Mateyko va Genrik semiradskolarning mahobatli polotnolarini 
ham ko‘rish mumkin.
Bugungi kunda Varshava Milliy muzeyining 3 ta filiali mavjud. 
Faras galereyasi modern uslubida jihozlangan. Bu galereya 2013-yil 
boshlarida ochilgan. Unda ham asosiy muzeydagi eksponatlar qatori-
dan mashhur rassomlarning shedevr asarlari o‘rin olgan. Ular orasida 
sandro Botichellining “Bibi Maryam bola bilan” nomli asari ham mav-
jud
72
.