Muzaffar mamatqulov navoiyshunoslik


Lutfini mayxonada oshufta ko‘rsang, qilma ayb Kim, bu majnun ixtiyori zulfi qullobindadur. “Xazoyin ul-maoniy”ga musaddas



Download 335,49 Kb.
bet23/92
Sana12.05.2023
Hajmi335,49 Kb.
#937694
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   92
Bog'liq
Muzaffar mamatqulov navoiyshunoslik

Lutfini mayxonada oshufta ko‘rsang, qilma ayb
Kim, bu majnun ixtiyori zulfi qullobindadur.
“Xazoyin ul-maoniy”ga musaddas (“oltilik”) janri ham kiritilgan bo‘lib, kulliyotdan 5 ta musaddas o‘rin olgan. Musaddas ham muxammas singari ikki turga bo‘linadi:
1) tab’i xud (mustaqil);
2) tasdis (g‘azalni oltilantirish asosida yaratilgan).
Kulliyotdagi 5 ta musaddasdan 2 tasi Lutfiyga, bittasi Husayniyga tasdis bo‘lsa, bittasi shoirning o‘z g‘azaliga tasdis va bittasi shoirning o‘z tab’idan yaratilgan musaddasdir.
Bu hodisani ham jadvalda kuzatish aniqroq tasavvur beradi:

Tab’i xud musaddas

Lutfiyga tacdis

Husayniyga tasdis

O‘z g‘azallariga tasdis

Tasdisga asos bo‘lgan g‘azal

Tasdis

“Dahr aro chun qayg‘usiz yo‘q hech ishrat, ey rafiq” (“Navodir ush-shabob”, 1-musaddas)



“Jonim o‘rtarga ul o‘tluq chehra gulzori Xalil” (“Badoye’ ul-vasat”, 1-musaddas)

“Ishq zor etti xaloyiq ibtilosidin meni” (“Badoe’ ul-vasat”, 2-musaddas)

“Vahki, dinim kishvarin toroj qildi kofire” (“Navodir ush-shabob”, 580-g‘azal)



“Subhidam maxmurluqtin tortibon dardi sare” (“G‘aroyib us-sig‘ar”, 1-musaddas)

“Zulfu siymin jisming af’i ganji Qorun ustina” (“Favoyid ul-kibar”, 1-musaddas)



Navoiyning o‘z g‘azaliga bitgan tasdisi birinchi bandini ko‘rib o‘tsak (bunda qoraytirilgan misralar Navoiy g‘azalining matla’si bo‘lib, musaddas uchun asos vazifasini o‘tagan, yuqoridagi to‘rt misra esa keyinchalik shoir tomonidan qo‘shilib, g‘azal tasdis holiga keltirilgan):


Subhidam maxmurluqtin tortibon dardi sare,
Azmi dayr ettimki, ichgaymen sabuhiy sog‘are,
CHiqti sog‘ar to‘ldurub kofirvashi mahpaykare,
Naqde din olib ichimga soldi maydin ozare,

Download 335,49 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   92




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish