“Mutaxassislik fanlarini o‘qitish va ishlab chiqarish ta’limi metodikasi” fanidan

 

Anionlarning umumiy tavsifi 

 

Guruh  Anionlar 

O’ziga 

hos 

hususiyatlari 

Guruh reagenti 

I 

SO

4

2-

, HPO

4

2-

, CO

3

2-

, 

SO

3

2-

, CrO

4

2-

 

Suvda kam eruvchan 

bariy tuzlari 

BaCl

2 

neytral yoki 

kuchsiz ishqoriy 

muhitda. 

II 

Cl

-

, Br

-

, I

-

,S

2-

,CNS

-

 

Suvda kam eruvchan 

kumush tuzlari 

AgNO

3

, 

suyultirilgan 

HNO

3

vishtirokida 

III 

NO

3

-

, NO

2

-

, CH

3

COO

-

, 

ClO

3

-

 

Bariy va kumushning 

suvda eruvchan tuzlari 

- 

 

Jadvaldan ko’rinib turibdiki, I  guruh anionlariga bariy ionlari bilan neytral 

yoki kuchsiz ishqoriy muhitda cho’kma hosil qiluvchi anionlar kiradi. Kuchsiz 

kislotali muhitda bariyni karbonatli cho’kmalari eriydi, kuchli kislotali muhitda esa 

bariyni fosfatlari eriydi. Bariy sulfat cho’kmasi esa hech qanday kislotalarda 

erimaydi. 

II guruh anionlariga neytral yoki kuchsiz kislotali muhitda kumush ionlari 

bilan cho’kma hosil qiluvchi anionlar kiradi. Kumush xlorid cho’kmasini boshqa 

cho’kmalardan farqi - bu cho’kma ammoniy gidroksidida eriydi va bu xususiyat II 

guruh anionlarini analiz qilishda qo’llaniladi: 

 

AgCl↓+ 2NH

4

OH → Ag[(NH

3

)

2

]Cl + 2H

2

O 

 

III guruh anionlariga bariy va kumush kationlari bilan cho’kma hosil 

qilmaydigan anionlar kiradi. Ular yaxshi eriydigan tuzlar hosil qiladilar va umumiy 

guruh cho’ktiruvchisi yo’q. 

---

 

 

Uch guruh anionlar aralashmasini analiz qilishda avvalo bariy xlorid ta'sirida 

I  guruh anionlari cho’ktiriladi. Cho’kma ajratiladi va I guruh anionlarini 

aralashmasini analiz qilinadi, chunki ustidagi eritmadan esa II va III guruh 

anionlari aniqlanadi. Agar I guruh anionlari yo’q bo’lsa, eritmaga AgNO

3

 

qo’shiladi va II guruh anionlari cho’ktiriladi, cho’kma ajratiladi va II guruh 

anionlari aralashmasi analiz qilinadi, cho’kma ustidagi eritmadan esa III guruh 

anionlari bor yo’qligi aniqlanadi.