“Fizika” fani haqida tushuncha. Fizikada tadqiqot usullari: tajriba, gipoteza, amaliy tajriba va nazariya. Matematika va fizika. Fizika tarixining muhim bosqichlari. Fizika va texnika orasidagi o‘zaro hamkorlik. Kasb- hunarni egallashda fizikaning roli. Mexanikaning fizik asoslari. Kinematikaning Elementlari Moddiy nuqta, sanoq sistemasi, radius-vektor va traektoriya tushunchalari. Hosila va integralning mazmuni va ularni fizik masalalarga tadbiq etish. Tezlik, Tezlanish. Moddiy nuqtaning to‘g‘ri chiziqli harakati. Moddiy nuqtaning aylana bo‘ylab harakati. Burchakli tezlik va burchakli tezlanish. Egri chiziqli harakatda tezlik va tezlanish.
Moddiy nuqta dinamikasi. Dinamikaning vazifasi. Nyuton qonunlarining zamonaviy talqin etilishi. Nyutonning birinchi qonuni. Nyutonning ikkinchi qonuni va harakat tenglamasi. Impuls. Kuch - impulsdan vaqt bo‘yicha olingan birinchi tartibli hosilasi. Nyutonning uchinchi qonuni. Fizik kattaliklarning o‘lchov birliklari va o‘lchamlari. Impulsning saqlanish qonuni. Tortishish kuchlari va og‘irlik. Markaziy kuchlar maydonidagi harakat. Ishqalanish kuchlari. Elastiklik kuchlari. Qurilish materiallarining
mustahkamligi haqida tushuncha.
Mexanikada saqlanish qonunlari. Ish va quvvat. Konservativ va nokonservativ kuchlar. Kinetik va potentsial energiya. Mexanik energiyaning saqlanish qonuni. Saqlanish qonunlarini absolyut elastik va noelastik to‘qnashuvlarga tadbiq etish.
2
N
1
4
Tebranish va to‘lqinlar
Tebranish va to‘lqinlar. Tebranishlar haqida umumiy ma’lumotlar. Garmonik tebranishlar va tebranma harakat tenglamasi. Tebranma
harakat qilayotgan jismning energiyasi. Matematik mayatnik. Fizik mayatnik. Garmonik
2
N
1
tebranishlarni grafik usulda tasvirlash. Bir xil yo‘nalishdagi tebranishlarni qo‘shish. Tebranma harakatning elastik muhitdagi tarqalishi. Yassi va sferik to‘lqinlar tenglamalari. To‘lqinlarning
interferensiyasi va difraksiyasi. Turg‘un to‘lqinlar. Tovush to‘lqinlari. Ultratovush.
5
Amaliy mashg‘ulot
Tebranish va to‘lqinlarga doir masalalar echish
2
A
1
6
Yaxlit muhit mexanikasining Elementlari.
Umumiy tushunchalar. Molekulalarning massasi va o‘lchamlari.
Suyuqlik va gazlarning xossalari. Ideal suyuqliklarning statsionar oqimi. Bernulli tenglamasi. Real suyuqliklarning harakati. Yopishqoqlik koeffitsenti. Stoks formulasi.
Nisbiylik prinsipi. Relyativistik dinamika Elementlari. Galiley almashtirishlari. Nisbiylikning maxsus nazariyasi postulatlari. Relyativistik dinamikaning asosiy tenglamasi. Relyativisitik energiya. Massa bilan energiyaning o‘zaro bog‘langanlik qonuni.
2
N
1
7
Modda miqdori. Fizikada dinamik, statik, termodinamik qonuniyatlar va usullar, ehtimollik nazariyasining asosiy tushunchalari.
Makroskopik holatlar. Issiqlik harakati. Makroskopik parametrlar. Intensiv va ekstensiv parametrlar. Gaz bosimining moleklyar-kinetik nazariya asosida tushuntirilishi. Ideal gazning holat tenglamasi. Molekula ilgarilanma harakatining o‘rtacha kinetik energiyasi va harorat. Erkinlik darajasi. Ideal gazning ichki energiyasi.
Statistik taqsimotlar. Tashqi kuchlar maydonidagi ideal gaz molekulalarining hajm bo‘yicha taqsimlanishi. Barometrik formula. Bolsman taqsimoti. Gaz molekulalarining tezligining absolyut qiymatlari bo‘yicha taqsimoti.
2
N
1
8
Amaliy
mashg‘ulot
Molekulyar- kinetik nazariya asoslariga doir
masalalar echish
2
A
1
9
Termodinamika asoslari. Ko‘chish hodisalari
Termodinamika asoslari. Qaytar va qaytmas issiqlik jarayonlari. Gaz hajmining o‘zgarishida bajarilgan ish. Termodinamikaning birinchi qonuni. Ideal gazning issiqlik sig‘imi. Termodinamikaning ikkinchi qonuni. Karno sikli. Issiqlik mashinasining foydali ish koeffitsenti.
Ko‘chish hodisalari. Relaksatsiya vaqti. Molekula erkin yugurish yo‘lining o‘rtacha uzunligi. Ko‘chish hodisalari va ularni ifodalovchi umumiy tenglamalar. Real gazlar. Van-der-Vaals tenglamasi. Van-der-Vaals izotermalari. Metastabil holatlar. Uchlangan nuqta.
2
N
1
10
Elektrostatika.
Elektrostatika. Elektr zaryadi. Zaryadning diskretligi. Elektr zaryadining saqlanish qonuni.
Kulon qonuni. Elektr maydon. Elektr maydon kuchlanganligi. Maydonlar superpozitsiyasi.
2
N
1
Gaussning Elektrostatik teoremasi. Elektrostatik maydon kuchlarining ishi. Elektrostatik
maydon sirkulyatsiyasi. Potensial. Potensial sirtlar
11
Elektrostatik maydondagi o‘tkazgich
. Elektrostatik maydondagi o‘tkazgich. Zaryadning sirt zichligi. Ixtiyoriy ko‘rinishdagi zaryadlangan berk sirt ichidagi maydon. Dielektriklar va ularning qutblanishi. Muhitning dielektirik kirituvchanligi. Elektr sig‘imi. Kondensatorlar. Kondensatorlarning ulanishi. Zaryadlangan kondensator energiyasi.
Elektrostatik maydon energiyasining zichligi.
2
N
1
12
O‘zgarmas elektr toki. .
O‘zgarmas Elektr toki. O‘tkazgich va izolyatorlar. Elektr toki. Tok kuchi. Elektr tokining mavjud bo‘lish shartlari. Tashqi kuchlar. Galvanik Element. EYUK. Om qonuni. O‘tkazgichlar. Galvanik Element mavjud bo‘lgan zanjir uchun Om qonuni. Kirxgof qoidalari. Vakuumda elektr toki. Termoelektron emissiya. Gazlarda elektr toki.
2
N
1
13
Magnit maydon
Magnit maydon. Magnit maydoni. Magnit maydon induksiyasining vektori. Amper qonuni. Tokli konturning magnit momenti. Bio- Savar-Laplas qonuni. Superpozitsiya prinsipi. Turli shakldagi tokli o‘tkazgichlarning magnit maydonini hisoblash. Lorents kuchi. Bir jinsli magnit maydonda zaryadlangan zarralarning harakati. Harakatlanayotgan zaryadlangan
zarralarning Elektr va magnit maydonlarida og‘ishi.
2
N
1
14
Laboratoriya ishi.
Akkumulyator batareyalarning foydali ish koeffisientining va foydali quvvatining tok kuchiga bog‘lanishini o‘rganish.
2
L
1
15
Amaliy
mashg‘ulot
O‘zgarmas tokkadoir masalalar echish.
2
A
1
16
Elektromagnit induksiya.
Elektromagnit induksiya. Elektromagnit induksiya hodisasi. Lens qoidasi. Induksiya Elektr yurituvchi kuch. Garmonik tarzda o‘zgarib turuvchi EYUK. ni hosil qilish. O‘zinduksiya. Induktivlik.
O‘zaro-induksiya hodisasi.
2
N
1
17
Elektr tebranishlar
Elektr tebranishlar. Aktiv qarshiliksiz konturda erkin Elektromagnit tebranishlar. So‘nuvchan erkin Elektromagnit tebranishlar. So‘nish koeffitsienti, so‘nishning logorifmik dekrementi. Maksvellning integral ko‘rinishdagi tenglamalari. Maksvell
nazariyasining umumiy xarakteristikasi. Maksvellning 1-tenglamasi. Siljish toki.
2
N
1
Maksvellning 2-tenglamasi. Maksvellning 3- va 4-tenglamalari Elektromagnit to‘lqin tenglamasi. Elektromagnit to‘lqinning tarqalish tezligi. Elektromagnit
to‘lqinningxususiyatlari. Elektromagnit to‘lqin energiyasi. Energiya zichligi.
18
Amaliy
mashg‘ulot.
Elektromagnit tebranishlar va to‘lqinlarga oid
masalalar echish.
Geometrik optika. Optikaning asosiy qonunlari. Fotometrik tushunchalar va birliklar. Linzalar. Optik asboblar. YOrug‘likning interfrensiyasi. Kogorent yorug‘lik manbalari. YOrug‘lik to‘lqinlarining interferensiyasi. YOrug‘likning maksimum va minimum intensivligini uyg‘otilish shartlari. Qalinligi o‘zgarmas va o‘zgaruvchan pardalarda kuzatiladigan interferensiya. Interferensiya hodisalarining
qo‘llanilishi. Interferometrlar.
2
N
1
20
Yorug‘lik difraksiyasi.
YOrug‘lik difraksiyasi. Gyugens-Frenel prinsipi. Frenel difraksiyasi haqida ma’lumot. Fraungofer difraksiyalari: bir tirqishdan va ko‘p tirqish (difraksion panjara) dan kuzatiladigan difraksiya. Difraksion panjaraning ajratish qobiliyati. Golografiya
haqida ma’lumot.
2
N
1
21
Amaliy
mashg‘ulot
Geometrik optikaga doir masalalar echish.
2
A
1
22
Kvant nazariyasining eksperimental asoslanishi.
Kvant nazariyasining eksperimental asoslanishi. Vodorod atomining nurlanish spektridagi qonuniyatlari. Balmer formulasi. Bor
postulatlari. Frank-Gers tajribasi. Elementar Bor nazariyasi.
2
N
1
23
Kvant mexanikasining Elementlari
Kvant mexanikasining elementlari. De- Broyl gipotezasi. Elektronlar difraksiyasi. Geyzenbergning noaniqlik munosabatlari. SHredingerning vaqtga bog‘liq va bog‘liq bo‘lmagan tenglamalari. To‘lqin funksiyasi va uning statistik ma’nosi. Energetik sathlar.
Kvant sonlari. Pauli prinsipi. Lazerlar.
2
N
1
24
Amaliy dars.
YOrug‘likning to‘lqin va kvant
xossalariga oid masalalar echish.
2
A
1
25
Qattiq jismlar fizikasi.
Qattiq jismlar fizikasi. Kristallarning tuzilishi haqida ma’lumot. Elektr o‘tkazuvchanlikning zonalar nazariyasi. YArimo‘tkazgichlarning xususiy va aralashmali o‘tkazuvchanligi. Zonalar asosida o‘tkazgichlarni, di elektriklarni va
yarimo‘tkazgichlarni tushuntirish.
Suyuq kristallar va ularning turlari. Suyuq
kristallarni elektr va magnit maydonlardagi xossalari.
2
N
1
27
Laboratoriya ishi.
Fotoelement yordamida yoritilganlik
qonunlarini o‘rganish
2
L
1
28
Yadro fizikasi. Radioaktivlik.
Yadro fizikasi. YAdroning tarkibiy qismi. Massa defekti. Bog‘lanish energiyasi. YAdro reaksiyalari. YAdro kuchlari. Radioaktivlik, radioaktivlikning emirilish qonuniyatlari. YArim emirilish davri. Termoyadro reaksiyalar.
YAdro energetikasi va ekologiya
2
N
1
29
Olamning hozirgi zamon fizik tasavvuri
Olamning hozirgi zamon fizik tasavvuri. Modda va maydon. Moddalarning atom molekulyar tuzilishi. Atom yadrosi. Elementar zarralar. Tortishish kuchlari, Elektromagnit kuchlar, kuchsiz va kuchli o‘zaro ta’sir kuchlari. Materiyaning yagona
nazariyalari haqida.
