Mustaqil ishi Mavzu: Turkiston muxtoriyati

«Farg'ona Muvaqqat Muxtoriyat hukumati» tuzildi. Hukumat tarkibiga 16 musulmon va 8 rus, hammasi bo'lib 24 kishi kiritildi. Madaminbek hukumat boshlig'i bo'lishi bilan bir qatorda bosh qo'mondon qilib ham tayinlandi.

Oradan sal o'tmay, ya'ni 1919 yil oktabr oyining so'nggi kunlarida Farg'ona vodiysidagi barcha yirik qo'rboshilar Oyim qishloqda to'plandi. Tarixiy hujjatlarning dalolat berishicha, istiqlolchilik harakati tarixida eng yirigi bo'lgan bu qurultoyda, Farg'ona vodiysida harakat kilayotgan 150 tacha qo'rboshi dastalari to'rtta yirik lashkarboshi: Madaminbek, Ergash, Shermuhammadbek, Xolxo'ja Eshon qo'mondonligi ostida birlashtirildi. qurultoyda islom qo'shinlarining Oliy Bosh Qo'mondoni — «Amir al-muslimin» qilib Madaminbek saylandi. Ammo bu birlashuv kutilgan natijani bermadi. Qurultoydan keyinoq Xolxo'ja Eshon bosh qo'mondon Madaminbekka bo'ysunmas­ligini aytib, mustaqil harakat boshladi. U o'zining ta'sir doirasidagi hududlarda Islom shariati asosida qattiq-qo'llik bilan tartib-qoida o'rnatdi. Bu davrda Madaminbek qo'l ostida 30 mingga yaqin, Shermuhammadbekda 20.000, Ergash qo'rboshida esa 8.000 yigit bo'lib, aynan shu uchta lashkarboshilar vodiydagi jangovar harakatlarni boshqarib turgan edilar.

Biroq, Farg'ona vodiysiga tobora qo'shimcha kuchlarning tashlanishi nati­ja­sida 1920 yil yanvar oyining o'rtalariga kelib jangovar tashabbus qizil armiya qo'liga o'tdi. Farg'ona fronti qo'shinlari (qizil armiya) birinchi bo'lib Katta Ergash qo'rboshini mag'lubiyatga uchratishdi. P.Paramonov boshchiligidagi yig'ma otryad Qo'qondan chiqib 1920 yil 18 yanvarda Ergashning qarorgohi joylashgan Bachqir qishlog'ini egalladi.

• www.arxiv.uz

• FOYDALANILGAN MANBA VA ADABIYOTLAR:
• Karimov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yo'q.-T.: Sharq,1998y.
• Karimov I.A. O'zbekiston xalqi o'z yo'lidan qaytmaydi. Asarlar. 4-jild.-T.: O'zbekiston, 1996 y.
• A'zamxo'jayev S. Turkiston Muxtoriyati.-T.: Ma'naviyat, 2000y.
• Агзамходжаев С. История Туркестанской Автономии.-Т.: Тошкент Ислом университети, 2006.-268 с.
• Amir Sayyid Olimxon. Buxoro xalqining hasrati tarixi.-T.: Fan, 1991 y.
• Vatan tuyg'usi.- T.: O'zbekiston, 1996 y.
• Ziyoyeva D.H. Bosmachilik: haqiqat va uydirma.-T.: O'zbekiston, 2000.-32 b.
• Ziyoyeva D.H. Turkiston milliy ozodlik harakati.-T.: Adabiyot va san'at, 2000.-176 b.
• Rasulov A. Turkiston va Volgabo'yi, Uraloldi xalqlari o'rtasidagi munosabatlar.(1917-1924 yillar).-Toshkent: Universitet, 2005.-B.95-96.
• Ibrohim Karim. Madaminbek.-T.: Yozuvchi, 1993 y.
• Inqilob jangchilari.-T.: O'zbekiston, 1996 y.
• Tohir Qahhor. Hur Turkiston uchun.-T.:Cho'lpon,1994 y.
• Hasanov M. Turkiston Muxtoriyati: haqiqat va uydirma ((Fan va Turmush.-1990.-№ 9-10.
• O'zbekiston tarixi. Oliy o'quv yurtlarining nomutaxassis fakultetlari talabalri uchun darslik R.Murtazayevaningumuiy tahriri ostida.-T.: Yangi asr avlodi, 2003.-676b.

• www.arxiv.uz