Mustaqil ish mavzusi: Markaziy Osiyo yahudiylari

Tishri oyining 9-kuni gunohlardan poklanish bayrami - Yom-Kipur nishonlanadi. Rosh-Ashona va Yom-Kipur bayramlari o‘rtasida yahudiylar ro‘za tutadilar. Ro‘za kunlari ular yuvinmaydilar, yalangoyoq, eski-tuski kiyimlarga o‘ranib yuradilar. Sinagogada nadomatlar bilan yig‘lab tavba qiladilar.

Purim (qur’a) bayrami yahudiy bayramlarining ichida eng quvnoq hisoblanadi. Bu bayram yahudiylarning ularni qirib tashlamoqchi bo‘lgan Fors podshohi Homon zulmidan qutilganliklari sharafiga bahorda nishonlanadi. Ularni Homondan o‘z amakisi Mordexay qo‘lida tarbiyalangan Esfir ismli qizcha qutqargan. SHuning uchun bu kuni yahudiylar «Homonga la’natlar bo‘lsin», «Mordexayga Xudoning rahmatlari yog‘ilsin», deb qichqiradilar. 

Kirish

Bugungi kunda dunyoning ko`plab burchaklarida, turli davlatlarda bu hududning asosiy ahaolisidan tashqari boshqa millat va millat va elatlar yashab kelmoqda. Bunday xalqalarning o`z yurtidan boshqa hudularga kelib o`rnashib qolishlariga ko`plab sabablarni keltirishimiz mumkin. Bir mustamlakachi hudud o`zi bosib olgan hududda o`z hokimiyatini mustahkam o`rnatish uchun bu hududga o`ziga tegishli xalqlarni ko`chirib keltirish siyosati, bosib olingan mamlakat aholisi o`zlariga jabr-zulm ortishi natijasida boshqa hududlarga ko`chib ketishi, savdogarlik va boshqa maqsadlarda o`z yurtidan boshqa hududga borib joylashishi va boshqa ko`plab shunday sabablarni keltirish mumkin. Ko`chib borgan xalqalarning ko`pchiligi juda ko`plab yillar davomida o`z madaniyati va turmush kechirish urf-odatlari, qadriyatlarini saqlab qolsa, boshqalari esa ko`chib borganlariga uzoq vaqt bo`lmasidan madaniyati, tili, urf-odatlarini unutib yuborsa ham o`z xalqiga tegishli alomatlarini tashqi ko`rinishlarida, foydalanadigan so`zlarida ba`zi alomatlarini saqlab qolgan bo`ladi.

Markaziy Osiyo hududi ham etnik tarkibi jihatidan ko`p millatli hudud hisoblanadi. Bu yerga turli davrlarda turli joylardan ma`lum bir sabablarga ko`ra bir qancha xalqlar kelib qolgan. Shunday xalqlardan biri yahudiylardir. Bugungi kunda yahudiylar mahalliy hamda hududdagi millat va elatlardan qaysi jihatlari bilan farq qilishi, ularning bu yerda yashashlari davrda yashash sharoitlari va turmush tarzi qay darajada o`zgarganligi, bugungi kunda qanday mashg`ulotlar bilan shug`ullanayotgani hamda ularning diniy qarashlari haqida quyida ma`lumot berib o`tiladi.

I.Asosiy qism.

1. Yahudiylarning Markaziy Osiyoga kirib kelishi tarixi