Mustaqil ish Fargʻona davlat universiteti Zootexniya fakulteti

Download 27,08 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Bog'liq
Qambarova Guluzraxon

1.Zoologiya fanining maqsadi va vazifalari, tur haqida tushuncha
2.Sodda hayvonlarning tuzilishi, sistematikasi va asosiy vakillari
3.Xifchinlilar sinfi, parazit xifchinlilarni tuzilishi va keltiradigan zararlari
4.Sporalilar sinfi xarakterli belgilari, kindosporiydiylar va mikrosporiydiylarni muhim vakillari
5.Infuzoriyalar sinfi harakterli belgilari, jinsiy va jinssiz koʻpayishi
6.Yassi chuvalchanglarni tuzilishi va sistematikasi, digenetik va monogenetik soʻrgʻichlari
7.Lentasimon chuvalchanglar, qora mol va choʻchqa solitiyorlarining hamda exinakokn rivojlanish davrlari
8.Oʻsimliklarda va hayvonlarda parazitlik qiluvchi yumaloq chuvalchanglar
9.Xalqali chuvalchanglar tipini tuzilishi sistematikasi, ahamiyati va zarari
10.Boʻgʻimoyoqlilar tipi,Jabra bilan nafas oluvchilar.

11.Xeliseralilar kenja tipi muhim vakillari , ahamiyati va zarari
12.Traxeyalilar bilan nafas oluvchilar tipi xarakterli belgilari , sistematikasi
13.Xashoratlarning tuzilishi, koʻpayishi va rivojlanishi
14.Xashoratlarning ekalogiyasi va ularning oziqlanishiga qarab boʻlinishi
15. Molyuskalar tipining harakterli belgilari , ularning ahamiyati
16.Tog'ayli va suyakli baliqlar sinfi
17.Baliqlarnning kelib chiqishi va iqtisodiy ahamiyati
18.Baliqlarnning kelib chiqishi va iqtisodiy ahamiyati va ekalogiyasi
19. Suvda hamda quruqlikda yashovchilar ( Amphibia ) sinfining umumiy tavsifi , tuzulishi va ko'payishi
20.Dumlilar ( Urodela yoki Caudata ) turkumi 2 Suvda hamda quruqlikda yashovchilarning ekalogiyasi

Zoologiya (zoon—hayvon, logos—ta'limot, fan) — hayvonlar to‘g‘risidagi fan bo‘lib, hayvonlarning tuzilishi, ha- yot kechirishi, yer yuzasida tarqalishi, yashash muhiti bilan mu- nosabatlari, ularning xususiy va tarixiy rivojlanishini o‘rganadi.
Zoologiya keng tarmoqli fan bo‘lib, bir necha fanlarni o‘z ichiga oladi. Sistematika — hayvonlarning xilma-xilligi, o‘zaro o‘xshashligi va farq qiladigan belgilari asosida ularni sistemaga soladi. Morfologiya — hayvonlarning tashqi tuzilishini, anatomiya — ichki tuzilishini, embriologiya embrional rivojlanishini, etologiya — turq-atvorini, filogenetika — tarixiy kelib chiqishini o‘rganadi.

Zoologiya tekshirish obyektiga binoan ham bir qancha fanlarga ajratiladi. Masalan, protozoologiya — bir hujayralilarni, gelmintologiya — parazit chuvalchanglarni, malakologiya — molluskalarni, karsinologiya — qisqichbaqasimonlarni, akarologiya — kanalarni, araxnologiya — o‘rgimchaksimonlarni, entomologiya — hasharotlarni, ixtiologiya — baliqlar- ni, gerpetologiya — sudralib yuruvchilar, suvda hamda quruqlikda yashovchilarni, ornitologiya — qushlarni, teriologiya, ya'ni mammalogiya sut emizuvchilarni o‘rganadi.

Bir hujayrali hayvonlar bitta hujayradan tashkil topgan bolib kopchiligi mikraskopik organizimlardir hamma hujayralarga oxshab bir hujayralilar ham hujayra qobigi , sitoplazma va uning ichida joylashgan bitta yoki bir nechta yadro va boshqa organoidlardan tashkil topgan. Lekin bir hujayralilar tirik organizmlar uchun xos bolgan mustaqil moddalar almashinuvi, harakatlanish,tasirlanish va kopayish xususiyatiga ega bolishi bilan kop hujayralilarning alohida olingan bitta hujayrasidan farq qiladi.

Bir hujayralilar sitoplazmasi ikki qavatdan iborat. Sitoplazmaning tashqi qavati ektoplazma, ichki donador qavati endoplazma dep ataladi.Odatda hujayra organoidlari ana shu endoplazmada joylashgan .Bir hujayrali hayvonlar hamma tirik organizmlar kabi erkin harakatlanish, ta’sirlanish, oziqlanish va ko’payish xususiyatiga ega.

Xivchinlilar (Mastigophora) – sarkomastigoforalar tipiga mansub bir hujayrali hayvonlar sinfi (boshqa sistemaga ko’ra kenja tip). 2 kenja sinf – o’simliksimon X. va hayvonsimon X. ga ajratiladi. O’simliksimon X.ni botaniklar o’simliklar dunyosiga kiritishadi. X.ga 13 turkumga birlashtiriladigan 7000 dan ortiq, tur kiradi. Tanasi duksimon, tuxumsimon, silindirsimon, sharsimon va boshqa shaklda.

Erkin yashovchi X. (5100 ga yaqin) chuchuk suv va dengizlarda, qisman tuproqsa uchraydi. Tabiatda moddalar aylanish jarayonida katta ahamiyatga ega (ayniqsa, plankton X.). Koʻpchilik X. suvlar ifloslanishining biologik indikatorlari hisoblanadi. Bir qancha X. odam va hayvonlarda parazitlik qilib, ogʻir kasalliklar (tripanosoma, leyshmaniya va boshqalar)ga sabab boʻladi. Ayrim X. termitlar ichagida simbioz yashab, qiyin hazm boʻladigan oziq moddalarning hazm boʻlishiga yordam beradi.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11