Аниқланг:
1) мавжуд аҳоли сонини;
2) туғилиш, ўлиш ва табиий ўзгариш коэффициентларини.
4-масала. Вилоятнинг ҳудуди 4,3 минг км2, унинг ҳудудида 890та аҳоли яшаш пунктлари мавжуд бўлиб, уларда 2014-йилнинг бошида 2549,1 минг киши истиқомат қилган. Вилоятда аҳоли зичлигини аниқланг.
5-масала. Аҳоли пунктида рўйхатга олишнинг критик пайтида 58605 киши бўлиб, рўйхатга олувчиларнинг аниқлашича вақтинча йўқлар 3560 кишини, вақтинча яшовчи аҳоли эса 3005 кишини ташкил этган.
Доимий аҳоли сонини аниқланг.
6-масала. Жадвалда берилганлар маълумотлар бўйича 2014 ва 2015-йиллар учун аҳолининг ўртача сонини аниқланг:
1-вариант
|
2-вариант
|
Кун, ой ва йил
|
Аҳоли сони,
млн.киши
|
Кун, ой ва йил
|
Аҳоли сони,
млн.киши
|
01.01.2014-й.
|
86.2
|
01.01.2014-й.
|
110,3
|
01.04.2014-й.
|
86.5
|
01.04.2014-й.
|
109,1
|
01.07.2014-й.
|
88.9
|
01.09.2014- й.
|
115,5
|
01.10.2014-й.
|
90.4
|
01.10.2014-й.
|
117,3
|
01.01.2015-й.
|
92.6
|
01.01.2015-й.
|
120,0
|
7- масала. Аҳоли сони йил бошида 27533,5 минг киши , шундан 15-49 ёшдаги аёллар сони 13760,1 минг киши ташкил этган. Йил давомида туғилганлар сони 646,1 минг киши, вафот этганлар сони 138,8 минг киши, шундан 1 ёшгача бўлган гўдаклар ўлими 8,1 минг нафарни ташкил этган.
Аниқланг:
1) аҳолини йил охиридаги сонини;
аҳолининг ўртача сонини;
туғилиш ва ўлим коэффициентларини;
табиий харакати коэффициентини;
аҳолини 5 йилдан кейинги сонини башоратланг.
8-масала. Мамлакат аҳолсининг ёши бўйича гуруҳланган қуйидаги маълумотлари келтирилган, (йил охирига, минг киши):
Аҳолининг ёши бўйича гурухлари
|
2013-йил
|
2014-йил
|
аёллар
|
эркаклар
|
аёллар
|
эркаклар
|
Жами аҳоли
|
1338,2
|
13325,6
|
14555,0
|
14568,4
|
Аҳолини ёши бўйича гуруҳлари
|
|
|
|
|
0-2
|
777,5
|
824,6
|
930,9
|
991,6
|
3-5
|
733,6
|
777,4
|
814,7
|
86248
|
6-7
|
504,4
|
529,8
|
502,0
|
531,0
|
8-15
|
2427,3
|
2535,7
|
2179,8
|
2286,8
|
16-17
|
615,4
|
640,7
|
625,6
|
651,2
|
18-19
|
620,0
|
635,1
|
661,7
|
682,5
|
20-24
|
1393,2
|
1411,3
|
1551,0
|
1594,7
|
25-29
|
1115,4
|
1129,0
|
1335,5
|
1345,7
|
30-34
|
986,8
|
998,7
|
1104,1
|
1108,6
|
35-39
|
837,7
|
845,1
|
988,5
|
988,9
|
40-49
|
1572,9
|
1497,2
|
1715,3
|
1624,2
|
50-59
|
863,9
|
812,4
|
1189,2
|
1119,3
|
60-69
|
417,1
|
383,3
|
468,1
|
427,7
|
70 ёшдан юқори
|
437,0
|
305,3
|
488,5
|
353,8
|
Илова:
|
2013-й.
|
2014-й.
|
Республика бўйича никоҳдан ўтганлар, минг киши
|
254,2
|
292,3
|
Никоҳдан ажрашганлар, минг киши
|
18,2
|
17,8
|
Аниқланг:
1) йиллар бўйича ҳар бир ёш гуруҳидаги аҳоли салмоғини;
2) ҳар бир ёш гуруҳлари бўйича аҳоли сонининг динамикасини;
3) никоҳдан ўтиш ва никоҳдан ажралиш коэффициентларини;
аҳолини ёши ва жинси бўйича пирамида тузинг;
олинган натижавий маълумотлар бўйича хулоса қилинг.
9-масала. 2014- йилда махсус туғилиш коэффициенти 22,6‰, 15-49 ёшдаги аёлларнинг жами аҳолидаги салмоғи 30%, туғилганлар сони 13 минг киши бўлса, туғилишнинг умумий коэффициентини, аёллар ва аҳолининг йиллик ўртача сонини аниқланг.
10-масала. Мамлакат аҳолисининг ҳаракати қуйидаги жадвалда келтирилган(минг киши ):
Кўрсаткичлар.
|
2010-й.
|
2011-й.
|
2012-й.
|
2013-й.
|
2014-й.
|
1.Мавжуд аҳоли
- йил бошидаги сони
- ўртача йиллик сони
|
26663,8
…
|
27072,2
…
|
27533,4
…
|
28001,4
…
|
29123,4
…
|
2.Йил давомида:
- туғилганлар сони
- ўлганлар сони
- табиий харакат
- соф харакат
-механик харакатнинг сальдоси(+,-)
|
555,9
139,6
476,3
355,4
60,9
|
608,9
137,4
471,5
412,4
-59,3
|
646,1
138,8
507,3
461,6
-45,7
|
651,3
133,6
517,7
472,9
-45,8
|
634,8
138,4
486,4
456,7
-39,7
|
3.Аҳоли харакатининг нисбий кўрсаткичлари, (‰)
-туғилиш
-ўлиш
-табиий харакат
-механик харакат
-умумий харакат
|
...
...
...
...
...
|
...
...
...
...
...
|
...
...
...
...
...
|
...
...
...
...
...
|
...
...
...
...
...
|
4. Жами ўлим сони:
- гўдакларнинг ўлими
-гўдакларни ўлими коэффициенти (1000 тирик туғилган болага нисбатан, ‰)
|
14,5
...
|
13,6
...
|
12,5
...
|
11,7
...
|
11,0
...
|
Аникланг:
1) шартли белги (...) қўйилган бўш катаклардаги кўрсаткичларни;
2) 2014- йил маълумотлари асосида Республика аҳолисининг 2020- йилдаги сонини башоратланг.
11-масала. Агар аҳолининг умумий харакат коэффициенти (-2‰) га табиий харакат коэффициенти (-4‰)га тенг бўлса, миграция коэффициенти қанча бўлади?
12-масала. Республиканинг доимий аҳолиси тўғрисида қуйидаги маълумотлар берилган (йил бошига, минг киши):
Йиллар
|
Жами аҳоли
|
Шу жумладан
|
Шаҳар аҳолиси
|
Қишлоқ аҳолиси
|
2002-й.
|
22427,9
|
9340,7
|
16087,2
|
2003-й.
|
25707,4
|
9381,3
|
16326,1
|
2004- й.
|
26021,3
|
9441,9
|
16579,4
|
2005-й.
|
26312,7
|
9495,1
|
16817,6
|
2006-й.
|
26613,8
|
9584,6
|
17079,2
|
2007-й.
|
27072.2
|
9698,2
|
17374,0
|
2008-й.
|
27533,4
|
14236,0
|
13297,4
|
2009-й.
|
28001,4
|
14425,9
|
13575,5
|
2010-й.
|
29123,4
|
14897,4
|
14226,0
|
Аниқланг:
1) шаҳар ва қишлоқ аҳолиси ҳамда жами аҳоли сонининг динамикасини;
2) жами аҳоли сонида шаҳар ва қишлоқ аҳолисининг салмоғини (%);
3) олинган маълумотларни таҳлил қилинг.
Маълумотларни жадвал ва графиклар кўринишида тасвирланг.
13-масала. Шаҳарда 15-49 ёшгача бўлган аёллар сони ва туғилган болалар бўйича қуйидаги маълумотлар келтирилган:
Ёш бўйича гуруҳлар, ёш
|
Аёлларнинг ўртача сони, минг киши
|
Туғилган болалар сони, минг киши
|
15-19
|
48.5
|
2.55
|
20-24
|
48.0
|
7.87
|
25-29
|
61.8
|
6.37
|
30-34
|
63.9
|
3.49
|
35-39
|
58.6
|
1.29
|
40-44
|
38.9
|
0.19
|
45-49
|
41.9
|
0.01
|
Шаҳар аҳолисининг йиллик ўртача сони 1470 минг кишини ташкил этган бўлса, шаҳар бўйича умумий туғилиш, махсус туғилиш ва ёшлар бўйича махсус туғилиш коэффициентларини аниқланг.
14-масала. Шаҳар аҳолиси йил бошида 1516,2 минг киши ва йил охирида 1542,4 минг кишини ташкил қилган. Йил давомида 38682 киши туғилган, 10989 киши ўлган, шу жумладан 1516таси бир ёшгача бўлган болалар ўлган, бундан ташқари 18113 киши никоҳдан ўтган, 1380 киши ажрашган.
Аниқланг:
аҳолининг йиллик ўртача сонини;
туғилиш, ўлиш ва болалар ўлими коэффициентларини;
табиий ва механик харакат коэффициентларини;
никоҳдан ўтиш ва ажралиш коэффициентларини.
15-масала. Қуйидаги жадвалда Республика бўйича аҳоли сони ва харакати тўғрисида маълумотлар келтирилган(минг киши):
Йил-лар
|
Аҳоли
сони
|
Туғулганлар сони
|
Ўлган-
лар сони
|
1 ёшгача болалар ўлими
|
Кўчиб келган аҳоли сони
|
Кўчиб кетган аҳоли сони
|
15-49 ёшдаги аёллар сони
|
2007
|
27072.2
|
608,9
|
137,4
|
8,1
|
6,9
|
66,2
|
7177,4
|
2008
|
27533,4
|
646,1
|
138,86
|
8,0
|
5,5
|
51,2
|
7349,0
|
2009
|
28001,4
|
651,3
|
133,6
|
7,6
|
64
|
52,2
|
7202,8
|
2010
|
29123,4
|
634,8
|
138,4
|
7,0
|
4,7
|
44,4
|
7643,2
|
2011
|
29555,4
|
628,8
|
143,2
|
6,8
|
4,5
|
39,6
|
7756,7
|
2012
|
29994,6
|
625,1
|
146,0
|
6,6
|
4,4
|
37,7
|
7868,9
|
Аниқланг:
1) аҳолини туғилиши, ўлиши ва табиий харакати коэффициенти;
2) аҳолини кўчиб келганлар, кўчиб кетганлар ва миграция коэффициентларини;
3) 1 ёшгача болалар ўлимини;
4) махсус туғилиш коэффициенти;
5) хаётлик коэффициентини;
6) аҳоли сонини 2013- 2017 йиллар учун башоратланг.
16-масала. Қуйидаги маълумотлар асосида ёшни силжитиш усулида аҳолининг истиқболдаги сонини ҳисобланг.
Ёш
|
Мазкур ёшдаги аҳоли-нинг
2010- йил бошидаги сони, киши
|
Ҳар бир ёш яшаши мумкин бўлган эҳтимоллик коэффици-енти Рх
|
Йиллар бошидаги ёшлар
|
2011-й.
|
2012 -й.
|
2013-й.
|
16
|
3786
|
0,99641
|
-
|
-
|
-
|
17
|
3764
|
0,99600
|
3786∙0,99641=3772
|
|
|
18
|
3742
|
0,99562
|
…
|
3772∙0,99600=3757
|
|
19
|
|
0,99526
|
…
|
…
|
3757∙0,99562=3740
|
20
|
|
0,99503
|
-
|
…
|
…
|
21
|
|
|
-
|
-
|
…
|
Do'stlaringiz bilan baham: |