Мустақил иш мавзу: Ўзгармас токли занжирларни контур токлар усули ёрдамида ҳисоблаш бажарди

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ АХБОРОТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ ВА КОММУНИКАЦИЯЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ВАЗИРЛИГИ


МУҲАММАД АЛ-ХОРАЗМИЙ НОМИДАГИ ТОШКЕНТ АХБОРОТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ УНИВЕРСИТЕТИ

ЭЛЕКТРОНИКА ВА РАДИОТЕХНИКА КАФЕДРАСИ
МУСТАҚИЛ ИШ
Мавзу: ЎЗГАРМАС ТОКЛИ ЗАНЖИРЛАРНИ
КОНТУР ТОКЛАР УСУЛИ ЁРДАМИДА ҲИСОБЛАШ
Бажарди: 122-19-гурух
Бахриев Шохзод
Текширди: Sobir Ulashov


Тошкент 2020
ЎЗГАРМАС ТОКЛИ ЗАНЖИРЛАРНИ КОНТУР ТОКЛАР УСУЛИ
ЁРДАМИДА ҲИСОБЛАШ.


1. Дастлабки маълумотлар:
E₁=23, V
E₂=26, V
J=3.1 , A
R=5 Om
R₁=24, Om
R₂=26, Om
R₃=R₄=25, Om

1. 
   Схемани ҳисоблаш учун тенгламалар тузилсин.
   

2. 
   Кирхгоф қонунлари бўйича тенгламалар қуйидаги кўринишга эга бўлади:
   

I₂+I₃-I₄=0 1 тугун учун
J- I₁-I₃=0 2 тугун учун
I_K1(R₂+R₄)+I_K2R₂=E₂ 1 контур учун
-I_K1R₂+ I_K2(R+R₁+R₃+R₂)=E₁- E₂₊J R₁ 2 контур учун

3. 
   Контур токлар усули (КТУ) бўйича тузилган тенгламалар сони қуйидагига тенг бўлади:
   

N_КТУ =N_Ш - N_Т + 1 – N_ман = 5-3+1-1=2

I_K1(R₂+R₄)+I_K2R₂=E₂ 1 контур учун
-I_K1R₂+ I_K2(R+R₁+R₃+R₂)=E₁-E₂+JR₁ 2 контур учун

Тенгламалар тизимига элементлар параметрларининг сонли қийматлари қўйилгандан кейин тенгламалар тизимини ҳисол қиламиз:

I_k1( 26+25) - I_k226 = 26

-I_k126+ I_k2(5+24+26+25) = 23-26 + 3.1*24
51I_k1 - 26 I_k2 = 26
-26 I_k1 + 80 I_k2 = 71.4

Аниқлагичлар ёрдамида тенгламалар тизимини ечамиз

51 -26
 = = 51*71.4 – 26*26 = 3404
-26 71.4

26 -26
₁ = = 26*80 + 26*71.4 = 3936.4

71.4 80

51 26
₂= = 51*(71.4) +26*(-26) = 4317.4

-26 71.4

I_k1 = ₁/ = 3936.4/3404 = 1.15 А

I_k2 = ₂/ =4317.4/3404= 1.27 А

Занжир шохобчаларидаги токларни контур токлари ёрдамида аниқлаймиз.

I₁ = -I_k2 +J = -1.27+3,1=1.83 A

I₂ = I_k1-I_k2 = -0,12 A
I₃ = I_k2= 1.27 A
I₄ = I_k1 =1.15 A

Кирхгофнинг 1 қонуни бўйича топилган шохобчалардаги токларни текширамиз:

I₂+I₃-I₄=0 1 тугун учун
J-I₁-I₃=0 2 тугун учун
- 0,12 +1.27- 1.15 = 0
3.1-1.83-1.27 = 0 тенгликлар баарилади.
4. Қувватлар балансини текшириш.

Энергия манбаларидан бериладиган қувват қуйидагига тенг бўлади:

P_ман = Р_Е1 + Р_Е2 + Р_J = E₁(-I₁) + E₂I₂ + JU₂₃

Бу ерда U₂₃ = I₁ R₁+ E₁

P_ман = 23*(-1.83) + 26*(-0,12) +3,1*(1.83*24+23)= 162.242 Vt

Қаршиликлар томонидан истеъмол қилинадиган қувват қуйидагига тенг бўлади:

P_ист = (R₁+R) I₁²⁺ I₂² R₂+ I₃²R₃+ I₄²R₄=1.83²*(5+24)+0,12²*26+1.27²*25+1.15²*25 =170.78 Vt
97.11+0.37+40.3+33=170.78

Қувватлар баланси бажарилади, яъни:

P_ман = P_ист
162.242 Vt = 170.78 Vt
(170.78-162.242)/1.7078=4.9%
Фарқ 4.9%


Изоҳ: Агар манбалардан бериладиган қувватлар ва қабул қилгичлар (қаршиликлар) томонидан истеъмол қилинадиган қувватлар ўртасидаги фарқ 5% дан ошмаса қувватлар баланси бажарилган хисобланади. Хозирги истеъмол қилинадиган қувватлар ўртасидаги фарқ 4.9% ни ташкил етади, демак қувватлар баланси бажарилган.