Muqobil energiya manbalari

1-Masala
1.Quyoshdan kelayotgan yorug’likning to’lqin uzunligi 680nm ekanligini bilgan holda ushbu nurning energiysini aniqlang.
Formula E=hc/ƛ h – plank doimiysi bo’lib aniq qiymatga ega h=6.63 10^-34 j*s
C yorug’lik tezligi c=3 10⁸ m/s
Yechish.
E= 6.63 10^-34*3 10⁸/6.8 10^-7 = 2.925 10^-19 J ev qiymatida esa 1.828ev ga teng energiyaga ega bo’ladi.
Topshiriq
Quyoshdan kelayotgan yorug’likning to’lqin uzunligi 620nm ekanligini bilgan holda ushbu nurning energiysini aniqlang.


2-amaliy mashgʻulot
.
Yer sharoitida A(φ°, ψ°) nuqtada ixtiyoriy orientatsiyalashgan qabul maydoniga tushayotgan quyosh nurlanishiga asosiy va qo‘shimcha omillarning ta’siriga oid masalalarni ko‘rib chiqish
Yerga quyosh o’z nurlarini kunning turli xil vaqtlarida turlicha tushadi va va shunga mos holda energiya eltib keladi. Yerning aylanishi quyoshning o’z o’qi atrofida va galaktika bilan birga harakatda bo’ladi. Quyosh o‘z o‘qi atrofida aylanadi. Bu o‘q ekliptika tekisligi bilan 83 gradus burchak tashkil qiladi. Quyoshning o‘q atrofida aylanishi Yerni uning atrofida aylanishi bilan bir xil yo‘naIishida, sharqdan g‘arbga qarab, ro‘y beradi. Aylanish tezligi Quyosh ekvatorida 2 km/s ga teng va ekvatordan shimol va janubga tomon kamayib boradi hamda bu kamayish sharsimon qattiq jismnikidan kuchli. Bu hodisa Quyosh o‘z o‘qi atrofida aylanishi differensial aylanish ekanligini va uning qattiq jism emasligini ko‘rsatadi. Odatda, o‘q atrofida aylanish burchak tezliklarda berilgani uchun Quyosh- ning differensial aylanish qonunini burchak tezlik orqali ifodasi quyidagicha:
w = 14,38°- 2,7° sin²x.
Bu yerda: w — burchak tezlik (grad/sutka); x- Quyosh sirti uchun geliografik kenglik.
Yuqorida keltirilgan formula yordamida Quyoshning siderik aylanish davrini hisoblash mumkin.


1-Masala
Quyoshning 30⁰ geografik kenglikdagi burchak tezligini aniqlang. (grad/sutka)