Muqobil energiya manbalari

a=23.45sin(360(284+n)/365)
bu yerda n 1- yanvardan boshlab hisoblanadigan yil kunining tartib nomeri.
n sifatida odatda yil oylari 1- 12 uchun oy kunning o’rtacha hisob nomeri olinadi. 284-21 yil martdan 31- dekabrgacha bo’lgan sutkalar soni 360⁰ – bir yil ichida quyosh atrofida yerning to’liq aylanib chiqish qiymati.
Quyidagi n va α uchun 1-12 oy davomida qiymatlari keltirilgan

1-jadval

n	17	47	75	105	135	198	228	258	288	318	344
a grad	-20,9	-13	-2.4	9.4	18.8	21.2	13.5	2.2	-9.6	-18.9	-23

4-mavzu. Ixtiyoriy qiya qabul qilgich maydonchaga to‘g‘ri tushayotgan quyosh nurlanishi oqim zichligini hisoblash.
Reja

1. 
   To‘g‘ri quyosh nurlanishining oqim quvvati. Gorizontal qabul qiluvchi maydoncha. Janubga, G‘arb yoki Sharqqa, shimolga orientirlangan vertikal qabul qiluvchi maydoncha.
   
2. 
   Quyosh nurlanishi tushish burchagi. Zenit burchak. Hudud kengligining yig‘indi quyosh nurlanishi oqimiga ta’siri
   
3. 
   Quyosh og‘ishi va quyosh soat burchagining yig‘indi quyosh nurlanishi oqimiga ta’siri. Atmosferaning yig‘indi quyosh nurlanishi oqimiga ta’siri.
   

Katta energiya tizimlarida ishlaydigan quyosh elektrik qurilmalari mavjud. Ularni maydonlari huidudlar uchun A(a⁰ β⁰ ) nuqtalar qabul qilgich maydonchaga tushayotgan quyosh nuri tushuvi hisoblab chiqilgan. Katta bo’lmagan local energiya tizimlarida ishlaydigan quyosh energiya qurilmalari rejimlari va parametrlarini asoslash uchun (o’rnatilgan quvvat bir qancha mW yoki 100kW ) yoki avtonom istemolchi (o’rnatilgan quvvat qoidaga muofiq 100-200kW ortiq emas) vaqt bo’yicha quyosh nuri o’zgarishining uzluksiz grafigi haqida malumotlar yoki eng ko’p tarqalgan elektr energetic hisob kitoblarda berilgan qabul qilgich nurlari quyosh nurlari haqida o’rtacha soatlik malumotlar zarur.

Bundan quyosh qabul qilgich maydoni va quyosh nurlari tushuvini qiymatini oshirish uchun gorizontga nisbatan uning qiyalik burchagini (β) o’zgartirish va quyosh qabul qilgich azimutini α o’zgartirish orqali quyoshga nisbatan uzluksiz oriyentatsiyalash zarur. Bu hoatda t (1 soatda) berilgan hisob vaqt intervali ichida ixtiyoriy qiyalangan quyosh qabul qilgichlariga to’g’ri keladigan quyosh nurlari yig’indi oqimi ushbu formuladan aniqlanadi.