Muqaddima


X BOB. O’QITUVChI PSIXOLOGIYASI



Download 0,78 Mb.
Pdf ko'rish
bet51/56
Sana13.01.2022
Hajmi0,78 Mb.
#356877
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   56
Bog'liq
Yosh va pedagogik psixologiya

X BOB. O’QITUVChI PSIXOLOGIYASI 
10.1.  Jamiyatda  o’qituvchining  tutgan  o’rni  va  vazifalari.  O’qituvchiga      
qo’yiladigan talablar. 
10.2. O’qituvchining kasbiga xos xislatlari. 
10.3. Pedagogik qobiliyatlar. 
10.4. O’qituvchining o’z malakasini oshirib borishining muammolari. 
 
10.1. Jamiyatda o’qituvchining tutgan o’rni va vazifalari. O’qituvchiga 
qo’yiladigan talablar 
O’qituvchining  o’rni  va  uning  vazifalari,  o’sib  kelayotgan  yosh  avlodni 
tarbiyalash  ishiga  jamiyat  va  jamoatchilik  tomonidan  z'tibor  ?aratilishining  na?adar 
mu?im  a?amiyatga  egaligi  ani?lanadi.  Mamlakatimizda  "Kadrlar  tayyorlash  milliy 
dasturi"ni  ?ayotga  tatbi?  etish  jarayonida  o’?ituvchining  yosh  avlodga  ta'lim  va 
tarbiya berishida jamiyat oldida javobgarligi yanada ortib boraveradi. 
Hozirgi  sharoitda  jamiyatning  maktab  oldiga  ?o’yayotgan  talablari  kun  sayin 
ortib  bormo?da  va  bu  talablarni  amalda  to’?ri  ?al  ?ilish  vazifasi  o’?ituvchiga 
bo?li?dir. 
Zamonaviy  maktab  o’?ituvchisi  ?ator  vazifalarni  bajaradi.  O’?ituvchi  -- 
sinfdagi  o’?uv  jarayoni  tashkilotchisidir.  O’?ituvchi  o’?uvchilar  uchun  dars  paytida, 
?o’shimcha  darslarda  va  shu  bilan  birga  darsdan  tash?ari  ?olatlarda  ?am  kerakli 
masla?atlar berishda bilimlar manbaidan biridir. Ko’pchilik o’?ituvchilar sinf ra?bari 
vazifasini bajarib, tarbiya jarayoni tashkilotchilari bo’lib ?isoblanadilar. 
Zamonaviy  o’?ituvchi  ijtimoiy  psixolog  bo’lishi  kerak  va  o’?uvchilar 
o’rtasidagi  o’zaro  munosabatlarni  yo’lga  sola  olishi,  bolalar  jamoasida  ijtimoiy-
psixologik mexanizmlardan foydalanishni bilishi zarurdir. 


O’?ituvchi maktabning pedagog jamoa a'zosi sifatida maktab, ?ayoti faoliyatini 
uyushtirishda  bevosita  ishtirok  etib,  turli  fan  o’?ituvchilari  va  sinf  ra?barlarining 
metodik  birlashmalarida  ishlaydi,  topshiri?larni  bajaradi.  ?ar  bir  o’?ituvchi, 
o’?uvchilarning  ota-onalari  va  jamoatchilik  oldida  ma'ruzalar  o’?ib,  su?batlar  olib 
borar  ekan,  demak,  u  pedagogik  bilimlar  ta?ribotchisi  ?amdir.  Vazifalarning  shu 
?adar  ko’pligi  uchun  ?am  jamiyatning  o’?ituvchilar  oldiga  ?o’yadigan  talablari 
tushunarlidir. 
Ma'lumki,  pedagogik  faoliyat  -  kishi  me?natining  eng  murakkab  so?alaridan 
biridir. 
Jamiyat tomonidan ?o’yiladigan talablardan eng mu?imi o’?ituvchining shaxsi 
va uning kasbi bilan bo?li? xislatlariga ?aratilgan. 
O’?ituvchining eng mu?im xislatlari ?uyidagilardan iborat: 

o’?ituvchining  o’z  Vataniga  sodi?ligi,  bolalarni  sevishi,  ularni 
insonparvarlik  ru?ida  tarbiyalash  istagi,    o’z  yurti,    ona  tilisi,    o’z  xal?ining      tarixi   
va    uning      madaniyatini      sevishi,      davlatining  musta?illigi  ?oyasida  yashashidan 
iboratdir; 

ijtimoiy javobgarlikni yuksak darajada ?is etishi; 
- oliyjanobligi, a?li, farosati, ma'naviy pokligi, ma'naviyat va ma'rifat bo’yicha 
yuksak ma?sadlarni bolalarga singdirib borishi; 
- o’zini  ?o’lga  ola  bilishi, sabr-to?atli, bardam, matonatliligidir. Jamiyatning 
o’?ituvchi oldiga ?o’yadigan asosiy talablari ?uyidagilardir: 

shaxsni      ma'naviy      va      ma'rifiy      tomondan      tarbiyalashning,  milliy 
uy?onish  mafkurasining  ?amda  umuminsoniy  boyliklarning  mo?iyatini  bilishi,   
bolalarni   mustakkillik   ?oyalariga   sodi?lik ru?ida    tarbiyalashi,     o’z    Vatani    
tabiatga    va    oilasiga    bo’lgan mu?abbati; 

keng bilimga ega bo’lishi, turli bilimlardan xabardor bo’lishi; 
-        yosh        va        pedagogik        psixologiya,        ijtimoiy        psixologiya        va 
pedagogika,   yosh   fiziologiyasi   ?amda   maktab   gigienasidan   chu?ur bilimlarga 
ega bo’lishi; 
-  o’zi dars beradigan   fan   bo’yicha musta?kam bilimga ega bo’lib, o’z kasbi,   
so?asi   bo’yicha   ja?on   fanida   erishilayotgan   yangi   yutu?   va kamchiliklardan 
xabardor bo’lishi; 
- ta'lim va tarbiya metodikasini egallashi
- o’z ishiga ijodiy yondashishi
- bolalarni bilishi, ularning ichki dunyosini tushuna olishi; 
-  pedagogik        texnika        (manti?,  nut?,  ta'limniig  ifodali  vositalari)  va 
pedagogik taktga ega bo’lishi; 

o’z bilimi va pedagogik ma?oratini doimiy ravishda oshirib borishi. 
Har  bir  o’?ituvchi  ana  shu  talablarga  to’la  javob  bera  oladigan  bo’lishiga 
intilishi shart.  
O’?ituvchi  jamiyat  tomonidan  ?o’yilgan  talablar  bilan  bir  ?atorda  o’z 
faoliyatida, tevarak-atrofidagi kishilar, maktab ma'muriyati, ?amkasblari, o’?uvchilar 
va ularning ota-onalari undan nimalarni kutishini ?am esdan chi?armasligi lozim. 
O’?ituvchining  o’z  ishidan  nimanidir  kutayotganligining  o’ziyo?  mu?im 
a?amiyatga  egadir,  mana  shu  tari?a  kutishlar,  garchand  jamiyat  tomonidan 


o’?ituvchiga  ?o’yiladigan  talablarga  kelsada,  o’ziga  xos  xususiyatlarga  ega  bo’ladi. 
Lekin bu talablar ?amma va?t ?am bir-biriga mos kelmasligi mumkin.  
Psixologlar  tomonidan olib  borilgan tad?i?otlarning ko’rsatishicha xal? ta'limi 
bo’limlari va maktab direktorlari o’?ituvchining ayrim xislatlari na?adar mu?imligini 
?ar  xil  ba?olaydilar.  Jumladan,  xal?  ta'limi  bo’limlarining  mudirlari  o’?ituvchidan 
birinchi  navbatda  o’z  fanini  yaxshi  bilishini  va  dars  berish  metodikasini  mukammal 
o’zlashtirishini  talab  ?ilsalar,  maktab  direktorlari  o’?ituvchiga  ?o’yiladigan  bunday 
talablarni  uchinchi  o’ringa  ?o’yadilar.  Shu  bilan    birga  xal?  ta'limi  bo’limlarining 
mudirlari  o’?ituvchilarning  o’?uvchilar  va  ota-onalar,  maktab  jamoasi  bilan  ?anday 
mulo?otda  bo’lishni  bilishini  na?adar  a?amiyatga  ega  ekanligiga  unchalik  e'tibor 
bermaydilar.  Maktab  direktori  esa,  bunday  xislatlarni  o’?ituvchi  shaxsiga 
?o’yiladigan talablar ichida birinchi o’ringa ?o’yadilar. 
 

Download 0,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   56




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish