Muqaddima


Bilimlarni o’zlashtirish jarayoni va uning psixologik komponentlari



Download 0,78 Mb.
Pdf ko'rish
bet38/56
Sana13.01.2022
Hajmi0,78 Mb.
#356877
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   56
Bog'liq
Yosh va pedagogik psixologiya

8.3. Bilimlarni o’zlashtirish jarayoni va uning psixologik komponentlari 
 
Ta'lim  jarayonining  natijasi  o’zlashtirish,  ichki  va  tash?i  faoliyatni  ma?sadga 
muvofi?  ravishda  o’zgartirishdir.  Ta'lim  bir  odamning  bosh?asiga  bilim  va 
ko’nikmalar berishidir. Bilim, ko’nikma va malakalar ta'lim jarayonining natijasidir. 
Bilimlarni o’zlashtirish jarayoni muammosi  
P.Ya.Galperin  va  N.  F.  Talizina  tomonidan  o’rganilgan.  Ular  a?liy  ?atti-
?arakatlarni bos?ichma-bos?ich shakllantirish nazariyasini ishlab chi??anlar.  
Mualliflar  a?liy  ?atti-?arakatlarni  moddiy  ?olda  tashki  nut?  yordamida  ?amda 
a?liy  shaklda,  fikrda  namoyon  bo’lishini  izo?lab  berdilar.  Akliy  ?atti-?arakatlarning 
birinchi  bos?ichi  rasm,  sxema,  diagramma  va  shartli  belgilar  tarzida  o’z  ifodasini 
topadi.  A?liy  ?atti-?arakatlarning  ikkinchi  bos?ichi  ko’rgazmalardan  olgan 
tasavvurlari  to’?risida  o’?uvchilarning  ovoz  chi?arib,  fikr  yuritishidan  iboratdir. 
Uchinchi  bos?ich  esa,  sub'ekt  ongida  tasavvur,  tushuncha,  ?onuniyat,  xossa, 
xususiyat, operasiya, usul tari?asida namoyon bo’ladi. Ma'lumki, o’?uvchilarga taklif 
etiladigan axborotlar a?l bovar ?ilmaydigan darajada tezlik bilan ko’payib bormo?da. 
Shuningdek, ularning juda tez eskirib ?olib, yangilashni ta?ozo etishi ?am o’z-o’zidan 
ma'lum bo’lmo?da. 
To’rtinchi bos?ichda bajarilgan ?atgi-?arakatlar  ichki  rejada ovoz chi?arilmay 
bajariladi. 
Beshinchi  bos?ichda  esa  faoliyatni  fikran  bajarishga  o’tiladi.  Bundan  ravshan 
ko’rinib  turibdiki,  materialni  asosan  yodlab  olish  va  xotirada  sa?lab  ?olishga 
asoslanadigan  ta'lim  ?ozirgi  talablarga  ?isman  javob  bermo?da.  O’?uvchilarga 
?amisha  yangilanib  turadigan  axborotni  musta?il  ravishda  o’zlashtirib  borishga  va 
o’?ishni  bitirib  ketganidan  keyin,  kishiga  jadal  sur'atlar  bilan  o’sib  borayotgan  fan-
texnika  tara??iyotidan  or?ada  ?olib  ketmaslik  imkoniyatini  beradigan  ?obiliyatlar 
tara??iyotini beruvchi tafakkur sifatlarini tarkib toptirish muammosi birinchi  o’ringa 
chi?ib  bormo?da.  Ta'lim  jarayonida  o’zlashtirishning  muvaffa?iyati  ?uyidagilarga 
bo?li?: 
1. 
Ta'lim mazmuniga. 
2. 
O’?uv            rejalari,            dasturlari,            darsliklar            va            o’?uv 
?o’llanmalarining mavjudligiga; 
Ta'lim metodikalarini takomillashganligiga; 
O’?ituvchi ma?oratiga; 
O’?uvchining individual psixologik xususiyatlariga. 
Tad?i?otlar  shuni   ko’rsatadiki,   turli   individual   tipologik  xususiyatlarga 
ega o’?uvchilar uchun ta'limning yagona ?ulay, optimal sharoitlarini yaratish mumkin 
emas.  Ammo  o’zlashtirishning  samaradorligini  oshirishda  muammoli  ta'lim, 
noan'anaviy ta'lim usullarini ?o’llash mu?im a?amiyatga egadir. 
 
 
 



Download 0,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   56




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish