Muqaddima



Download 4,57 Mb.
Pdf ko'rish
bet23/353
Sana03.09.2021
Hajmi4,57 Mb.
#163474
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   353
Bog'liq
Normal Fiziologiya Qodirov

HARAKAT BIRLIKLARI 
 
     Skeletning ko‘ndalang targ‘il muskullari miya stvoli va orqa miyadga motoneyronlar 
tomonidan nervlanadi. Bu neyronlarning aksonlari shoxlanib, bir nechta muskul tolasiga 
yetib  keladi  va  ularda  mioneyronnal  sinapslar  hosil  qiladi.  Bir  motoneyron  va  u 
nervlaydigan  muskul  tolalari  majmuasi  harakat  birligini  tashkil  qiladi.  Turli 
muskullarning  harakat birligiga kiradigan muskul tolalarining o‘rtacha sonida katta farq 
bo`lishi  mumkin.  Masalan,  odamning  ko‘z  soqqasi  muskullarida  harakat  birligi  10 
toladan  kam,  qoi  barmoqlari  muskullarida  10-25  toladan  iborat  bo`lsa,  boldir 
muskullarida  har  bir  harakat  birligi  2000  va  undan  ko‘p  tolalardan  tashkil  topgan. 
Keltirilgan  misollardan  yaqqol  ko‘rinib  turibdiki,  muskul  bajaradigan  harakatlar 
qanchalik  aniq  va  uyg‘un  bo;lsa,  undagi  harakat  birliklari  shunchalik  oz  tolalardan 
tuzilgan bo`ladi. 
     Harakat birliklari faqat o‘zi qamrab olgan tolalar soni bikan emas, ularning sifati bilan 
ham  bir-biridan  farq  qiladi.  Bu  tolalar  tez  qisqaruvchi  va  sekin  qisqaruvchi  bo`lishi 
mumkin,  Shunga  yarasha  tez  va  sekin  harakat  birliklari  ajratiladi.  Sekin  harakat 
muskullarining  qisqsrishi  100  ms  dan  ko‘proq  davom  etadi,  tez  birliklar  esa  10-30  ms 
davomida qisqarib bo`ladi. Ba‘zi bir muskulla asosan tez birliklardan tuzilgan (masalan, 
ko‘z soqqasi muskullari), boshqalari esa – asosan sekin harakat birliklarining yig‘indisi 
(masalan, boldir myskuli). Bular tez va sekin muskullardir. 
     Muskullarning  ko‘p  qismi  aralash  muskullardir.  Ular  tarkibida  ham  tez,  ham  sekin 
harakat birliklari mavjud. 
     Harakat  birliklarining  fiziologik  xossalari  ular  tarkibidagi  tolalarning  qisqarish 
tezligiga  bog‘liq.  Asosan  sekin  tolalardan  tashkil  topgan  boldir  muskuli  unga  ta‘sir 
qiluvchi  impulslar  chastotasi  sekundiga  10-15  marta  bo`lganda  silliq  tetanik  ravishda 
qisqaradi.  Tez  harakat  birliklaridan  iborat  bo`lgan  barmoq  muskullarini  tetanik  holda 
qisqartirisgh uchun chastotasi yuqorroq, taxminan sekundiga 50 marta bo`lgan impulslar 
zarur. 
 

Download 4,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   353




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish