Mundarija: kirish nazariy

Kimyoviytexnologiyajarayonlariningeksergetiktahlili.
Gaz va suyuqliklarni siqish. Haqiqiy siqish jarayonlarining eksergetik balans tenglamasi quyidagicha:
l ^Д  е  е  _ d  е  q  _ d (9)
тех q l


^{Demak, l}q^{= q(1-T}0^{/T) =0, ya’ni gazdan atrof muhitga tarqalayotgan issiqlik} oqimining eksergiyasi nolga teng. Bu holda qaytmas jarayon uchun (9) tenglama quyidagi ko`rinishga keladi:
l ^Д  е  _ d ⁽¹⁰⁾
тех.из 21

qaytar jarayon uchun:

^lтех.из ^{ е}21 ^{(11)
8-rasmda siqish jarayoni e-i diagrammada tasvirlangan, jarayon TT}0 ^{uchun o`rinli,}



8-rasm.e-ikoordinatalardasiqishjarayoniningtasviri
^{ya’ni t}l^{>0. 1-2 kesmada jarayon – T}0<sup>=const chiziq bo`yicha boruvchi izotermik</sup> siqishni xarakterlaydi. Sovutiluvchi (izotermik) kompressorning haqiqiy ishi
<sup>е Д</sup> tajriba yoki hisob natijalaridan ma’lum bo`lganda uning  ga teng
тех.из ^ex
bo`lgan izotermik foydali ish koeffistientini hisoblash mumkin:
<sub>   </sub> <sup>е</sup>2`1 ₍₁₂₎
из ех _{е Д}
тех.из

eksergetik yo`qotilishlar esa:

_d  е ^Д  е ⁽¹³⁾
тех.из 2`1

Kesma 1-3 jarayon (S = const) chizig`i bo`yicha kechadigan adiabatik siqish jarayonidir. (2) tenglamaga ko`ra sovutilmaydigan kompressorning haqiqiy texnik ishi quyidagi ko`rinishga ega:

					5320400 - “Кimyoviy texnologiya” KURS LOYIHA	Bet
O`zg.	Varaq	Hujjat	Imzo	Sana

l ^Д  е  d  i  d ^(14) тех.ад 31 31 ^(^q^c^=0^bo`lgani^uchun)^va^nazariy^ish: ^lтех.ад ^^^l31 ^^^i31 ^(15) ^e-i^diagrammadan^ko`rinib^turibdiki^^l3-1^>^^l2-1^:^adiabatik^kompressorning^nazariy^texnik^ishi^izotermik^kompressorning^texnik^ishidan^^l2-1 ^ga^kattadir.Haqiqiy adiabatik siqish jarayonida kompressor ishining bir qismi ishqalanishni engishga sarflanadi. Shuning uchun gaz eksergiyasi jarayon oxirida ortadi (nuqta 4): haqiqiy siqish jarayoni 1-4 chiziq bo`yicha boradi. Sovutilmaydigan (adiabatik) kompressorning haqiqiy ishi l ^Д  i ^.l4-1 parametrdan katta, chunki siqish тех.из 41 jarayonining qaytmasligi ishqalanishdagi issiqlik hisobiga entalpiyani qo`shimcha ortishiga olib keladi. ^Bundad  l ^Д  е ^va^sovutilmaydigan^kompressor^eksergetik^foydali^ish тех.из 41 koeffistienti: ^^^^е^4^^1^^^l^4^^1(16) ^ex l ^Д ^^i тех.из ^4^^1 Ko`p bosqichli sovutilmaydigan kompressorning umumiy eksergetik foydali ish koeffistienti quyidagicha: li li (17)   i  i ^ex l Д i тех.из i i i sovutiladigan kompressorniki esa:  li  ^i(18) ex  l Д тех.из i bu erda i – 1,2,3,, - bosqichlar soni. Yuqorida aytilgan gazning siqilishi qonuniyatlari suyuqliklarni siqishga ham tegishlidir. Gaz va suyuqliklarni kengayishi e-I diagrammada (9-rasm) ishchi jismning ^turlicha^kengayishlari^ko`rsatilgan.^1-2^jarayon^–^texnik^ishi^ltex 1-2 ^=i1^-i2^=e1^-e2 bo`lgan ideal issiqlik mashinasida boruvchi qaytar adiabatik jarayon. ^1-3 – texnik ishi^ltex 1-3 ^=i1^-i3^< ltex 1-3 ^bo`lgan haqiqiy issiqlik mashinasida^boruvchi^qaytmas^adiabatik^jarayon.^1-4^jarayon^-^^i1-4^=0^,^demak^ltex 1-4^=0^bo`lgan
					5320400 - “Кimyoviy texnologiya” KURS LOYIHA	Bet
O`zg.	Varaq	Hujjat	Imzo	Sana

9-rasm. e-i koordinatalarda ken- gayish jarayonining tasviri drossellanish jarayoni. Bu uchta jarayondagi eksergetik yo`qotilishlar birinchisidan uchunchisiga qarab oshib boradi: d12  е1  е2   i1  i2   0  d13  е1  е3   i1  i3   d14  е1  е4   i1  i4   T0 S ^(^1^9) Bu jarayonlarning eksergetik foydali ish koeffistienti ham shu tartibda kamayadi: ^1^^2 ^lтех12  ^i1 ^^i2  1  ^1^^3 ^lтех13  ^1^^4 ^lтех14  0 (20) ^ех е  е е  е ^ех е  е ^ех е  е 1 2 1 2 1 3 1 4 Issiqlik mashinasidagi haqiqiy jarayon unumdorligini hisoblash usullarini adiabatik kengayishi jarayonning eksergetik va termik foydali ish koeffistienti yordamida solishtiramiz.
					5320400 - “Кimyoviy texnologiya” KURS LOYIHA	Bet
O`zg.	Varaq	Hujjat	Imzo	Sana

2. TEXNOLOGIK QISM 2.1. SOVUTISH UCHUN ISHLATILADIGAN SOVUTISH QURILMASINING TEXNOLOGIK HISOBI Sovutish aparatining loyihasi Topshiriq: Atsetilenni sovutish apparatini loyihalash: ^Vc ^= 1800^m3/soat,^T1 ^=^75 0C^,^T2 ^= 23 0C^;^P^= 0,16^MPa ^Sovutuvchi^suvning^boshlang’ich^temperaturasi^t1^=^130^C; Sovutish apparatini hisoblash Hisoblash ishlaridan sxemaning xarakterli nuqtalarining parametrlari, qurilmalarning issiqlik yuklamalari, kompressor quvvati, qurilmaning sovitish koeffistienti va eksergetik foydali ish koeffistienti aniqlanishi lozim. ^Birinchi^navbatda^biz^t2 ^ni^topib^olishimiz^kerak^bo’ladi: ^t2 ^= 0,5 (^T2 ^+ t1 ^) t2 = 0,5 ( 23 + 13) = 18 ^0C
					5320400 - “Кimyoviy texnologiya” KURS LOYIHA	Bet
O`zg.	Varaq	Hujjat	Imzo	Sana

					5320400 - “Кimyoviy texnologiya” KURS LOYIHA	Bet
O`zg.	Varaq	Hujjat	Imzo	Sana

3,94 ^V2 ^=1,43 ^=^2,75^m3