жадвал
2020 йилда Давлат бюджети даромадлари прогнози ва кутилаётган ижроси
№
|
Даромад турлари
|
Прогноз
|
Ижро
|
%
|
Фарқи
|
|
ЖАМИ
|
128 460,0
|
129 574,9
|
100,9
|
1 114,9
|
И.
|
Бевосита солиқлар
|
40 584,6
|
42 908,3
|
105,7
|
2 323,7
|
1.1
|
Фойда солиғи
|
22 058,7
|
26 786,0
|
121,4
|
4 727,3
|
1.2
|
Айланмадан олинадиган солиқ
|
2 458,1
|
1 301,4
|
52,9
|
-1 156,7
|
1.3
|
Жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи
|
16 067,8
|
14 820,8
|
92,2
|
-1 247,0
|
ИИ.
|
Билвосита солиқлар
|
58 285,0
|
48 364,2
|
83,0
|
-9 920,8
|
2.1
|
Қўшилган қиймат солиғи
|
44 199,4
|
33 918,8
|
76,7
|
-10 280,6
|
2.2
|
Акциз солиғи
|
11 373,6
|
11 398,8
|
100,2
|
25,2
|
2.3
|
Божхона божи
|
2 712,0
|
3 046,6
|
112,3
|
334,6
|
ИИИ.
|
Ресурс солиқлари ва мол- мулк солиғи
|
20 796,0
|
21 245,7
|
102,2
|
449,7
|
3.1
|
Мол-мулк солиғи
|
2 369,6
|
2 167,0
|
91,4
|
-202,6
|
3.2
|
Ер солиғи
|
2 474,4
|
2 290,1
|
92,6
|
-184,3
|
3.3
|
Ер қаъридан фойдаланганлик
учун солиқ
|
15 606,4
|
16 439,2
|
105,3
|
832,8
|
3.4
|
Сув ресурсларидан фойдаланганлик учун солиқ
|
345,6
|
349,5
|
101,1
|
3,9
|
ИВ.
|
Бошқа даромадлар
|
8 794,4
|
17 056,7
|
194,0
|
8 262,3
|
2020 йилда Давлат бюджетининг даромадлари 2019 йилга нисбатан 17,4 трлн. сўмга (+15,5 фоиз), жумладан бевосита солиқлар 11,3 трлн. сўмга (+35,7 фоиз), билвосита солиқлар 1,9 трлн. сўмга (+4,2 фоиз), ресурс солиқлари
1,6 трлн. сўмга (+8,0 фоиз) ва бошқа даромадлар 2,7 трлн. сўмга (+18,6 фоиз) ошади.
2019 йилга нисбатан айланмадан олинадиган солиқ иқтисодий фаолликнинг пасайиши ҳисобига 687 млрд. сўмга (-34,6 фоиз), имтиёз берилиши ҳисобига мол-мулк солиғи 193 млрд. сўмга (-8,2 фоиз) камайиши кутилмоқда. Тадбиркорлик фаолиятининг айрим турлари учун қатъий белгиланган солиқ эса 2020 йилдан жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи таркибига киритиб юборилди.
жадвал
2019-2020 йилларда Давлат бюджети даромадлари
(млрд. сўм)
№
|
Кўрсаткичлар
|
2019 йил
|
2020 йил
(кутилаётган)
|
%
|
Фарқ
|
|
ЖАМИ
|
112 165,4
|
129 574,9
|
115,5
|
17 409,5
|
И.
|
Бевосита солиқлар
|
31 676,8
|
42 908,3
|
135,5
|
11 231,5
|
1.1
|
Фойда солиғи
|
16 360,6
|
26 786,0
|
163,7
|
10 425,4
|
1.2
|
Айланмадан олинадиган солиқ
|
1 988,7
|
1 301,4
|
65,4
|
-687,3
|
1.3
|
Жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи
|
13 327,4
|
14 820,8
|
111,2
|
1 493,4
|
ИИ.
|
Билвосита солиқлар
|
46 428,6
|
48 364,2
|
104,2
|
1 935,6
|
2.1
|
Қўшилган қиймат солиғи
|
33 809,8
|
33 918,8
|
100,3
|
109,0
|
2.2
|
Акциз солиғи
|
10 316,0
|
11 398,8
|
110,5
|
1 082,8
|
2.3
|
Божхона божи
|
2 302,7
|
3 046,6
|
132,3
|
743,9
|
ИИИ.
|
Ресурс солиқлари ва мол-
мулк солиғи
|
19 680,7
|
21 245,7
|
108,0
|
1 565,0
|
3.1
|
Мол-мулк солиғи
|
2 360,2
|
2 167,0
|
91,8
|
-193,2
|
3.2
|
Ер солиғи
|
2 313,2
|
2 290,1
|
99,0
|
-23,1
|
3.3
|
Ер қаъридан фойдаланганлик учун солиқ
|
14 692,8
|
16 439,2
|
111,9
|
1 746,4
|
3.4
|
Сув ресурсларидан фойдаланганлик учун солиқ
|
314,5
|
349,5
|
111,1
|
35,0
|
ИВ.
|
Бошқа даромадлар
|
14 379,3
|
17 056,7
|
118,6
|
2 677,4
|
Солиқ ставкаларининг ўзгариши ва бошқа омиллар шароитида бевосита солиқлар улуши 28,2 фоиздан 33,1 фоизгача, бошқа даромадлар салмоғи эса 12,8 фоиздан 13,2 фоизгача ошаётган бўлса, билвосита солиқлар улуши 41,4 фоиздан 37,3 фоизгача, ресурс солиқларининг улуши эса 17,5 фоиздан 16,4 фоизгача камаяди – кескин ўзгариш кузатилмайди.
Бевосита солиқлардан 2020 йилда 42,9 трлн. сўм (Давлат бюджети даромадларидаги улуши 33,1 фоиз), шу жумладан: фойда солиғи – 26,7 трлн. сўм (20,7 фоиз), айланмадан олинадиган солиқ – 1,3 трлн. сўм (1 фоиз), жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи – 14,8 трлн. сўм (11,4 фоиз) миқдорида кутилмоқда.
Фойда солиғи бўйича кутилаётган тушумлар ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 10,4 трлн. сўмга (+64 фоиз) кўп бўлади. Тушумларнинг ўсиши асосан:
фойда солиғининг базавий ставкаси 12 фоиздан 15 фоизгача оширилиши;
фойда солиғи тўловчиларининг сони ошиши;
тоғ-кон саноати корхоналарини, шунингдек бозор ва савдо комплексларини солиққа тортиш тартиби ўзгариши;
давлат улушига ҳисобланган дивидендлар тушуми кескин ўсиши ҳисобига дивидендлар кўринишидаги даромадлардан олинадиган солиқ тушумларининг ошиши;
олтиннинг жаҳон бозоридаги нархининг ошиши ҳисобига таъминланади.
Хусусан, жорий йилнинг январь-сентябрь ойларида фойда солиғи бўйича умумий тушумнинг 67 фоизи айнан тоғ-кон саноати корхоналари ҳиссасига тўғри келди.
Шу билан бирга, пандемиянинг салбий таъсирини юмшатиш мақсадида, Ўзбекистон Республикаси Президентининг тегишли фармонларига асосан тадбиркорлик субъектларини қўллаб-қувватлаш бўйича кўрилган чора- тадбирлар доирасида айрим солиқ тўловчиларга фойда солиғи базасини камайтириш бўйича имтиёзлар тақдим қилинди.
Айланмадан олинадиган солиқ бўйича кутилаётган тушумлар 1,3 трлн. сўмни ёки ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 687 млрд. сўмга камайиши кузатилади.
4-расм
2020 йилда Давлат бюджети даромадлари таркиби қуйидагича ўзгарди
(жами даромаддаги улуши)
Даромадлар тушуми камайишининг асосий сабабларидан бири бўлиб, коронавирус пандемияси шароитида хўжалик юритувчи субъектларнинг иқтисодий фаолиятига берилган қатор имтиёзлар, солиқ тўловларини фоизсиз кечиктириш ёки бўлиб-бўлиб тўлаш имконияти берилганлиги бўлди.
Жорий йилда жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи бўйича тушумлар ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 2,1 трлн. сўмга кўпайиб (2019 йилдаги тадбиркорлик фаолиятининг айрим турлари учун қатъий белгиланган солиқни қўшган ҳолда), 14,8 трлн. сўмни ташкил этади ва бу қуйидаги омиллар таъсири остида шаклланади:
Даромадлар асосий таркибини билвосита солиқлар ташкил қилиб, 48,4 трлн. сўмни ёки Давлат бюджети умумий даромадларининг 37,3 фоизини ёки ялпи ички маҳсулотга нисбатан 8,2 фоизни ташкил қилиши кутилмоқда (2019 йилда 46,4 трлн. сўмни ёки ялпи ички маҳсулотга нисбатан 9,1 фоизни ташкил қилган)
Харажатларнинг тасдиқланган режага нисбатан ошиши асосан 2020 йилда COVID-19 пандемиясининг республикамиз бўйича тарқалишини олдини олиш тадбирларига, Бухоро вилоятида юз берган табиий офат ва Сардоба сув омборида юзага келган фавқулодда ҳодиса оқибатларини бартараф этиш учун ҳамда йил давомида Ўзбекистон Республикаси Президенти ва Ҳукумати қарорлари билан қабул қилинган муҳим ижтимоий-иқтисодий тадбирларга қўшимча маблағлар ажратилиши билан асосланади.
5-расм
Шу билан бирга, Давлат бюджети тақчиллиги кескин ошиб кетмаслиги учун 7,8 трлн. сўм харажатлар мақбуллаштирилди. Бундан асосий мақсад коронавирус пандемияси оқибатларига қарши курашиш тадбирларига маблағлар йўналтириш учун захира яратишдан иборат.
2020 йилда Давлат бюджетининг жами таълим соҳаси харажатлари 31,2 трлн. Сўм миқдорида ёки Давлат бюджети жами харажатларининг 15,8 фоизини ёки тасдиқланган параметрларга нисбатан ўсиш 4,2 фоизни ташкил қилиши кутилмоқда. Шундан:
мактабгача таълим муассасаларини молиялаштиришга Давлат бюджетидан 5,5 трлн. сўм ёки тасдиқланган параметрларга нисбатан 7,2 фоиз кўп маблағ йўналтириш кутилмоқда;
умумий ўрта таълим харажатлари 22,2 трлн. сўмни ёки тасдиқланган параметрга нисбатан 7 фоизга ошган ҳолда Давлат бюджети жами харажатларининг салкам 14,9 фоизини йўналтириш кутилмоқда;
ўрта-махсус ва олий таълим харажатлари 3,5 трлн. сўмни ёки тасдиқланган параметрга нисбатан 14 фоизга кам ижро этилиши кутилмоқда.
Do'stlaringiz bilan baham: |