Mundarija Kirish. I bob tarixiy davr, madaniy hayot 1-fasl. “Muhabbatnoma”ning yaratilish davridagi ijtimoiy-siyosiy hayot va adabiy muhit. 2-fasl



Download 33,65 Kb.
bet4/10
Sana22.01.2022
Hajmi33,65 Kb.
#401517
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Mundarija

Tabassum qildi., aydi: ey faloni,

Keturgil bizga loyiq armug‘oni.

Ko‘ngil bahrinda ko’p gavharlaring bor,

Ochunda ‘orsiy daftarlaring bor.

Muhabbat nardini ko’plardan yuttung,

Shakkartek til bila olamni tuttung.

Tilarmenkim bizning til birla paydo,

Kitobe aylasang bu qish qotimdo.
«Muhabbatnoma» hijriy 754 yilda (melodiy 1353-1354 yillarning qish faslida) Sirdaryo atrofida yoziladi. «Muhabbatnoma»ning ikki qo‘lyozma nusxasi bor. Ulardan biri uyg’ur yozuvida, ikkinchisi arab yozuvida ko‘chirilgan. Uyg‘ur yozuvidagi qo‘lyozma 1432 (835) yilda, Yazd shahrida Mir Jamoliddin degan kishining to’shirig‘i bilan , Boqi Mansur baxshi nomli kotib tomonidan ko‘chirilgan. 14 varaqqa bitilgan «Muhabbatnoma» boshqa asarlar bilan ko‘chirilgan. Bu qo‘lyozma Britaniya muzeyida saqlanmoqda. Qo‘lyozmaning ikkinchi nusxasi arab yozuvida bo‘lib, 1508-1509 yillar (914) da ko‘chirilgan. Adabiyotshunos S. Qosimov «Muhabbatnoma»ni tadqiq etib, dissertatsiya yozdi. «Muhabbatnoma»ning to‘la nusxasi 1959 yilda badiiy
adabiyot nashriyoti tomonidan nashr etildi (nashrga T. Jalolov tayyorlagan).
«Muhabbatnoma»ning arab yozuvidagi nusxasi ilova qilingan «Hikoyat» bilan
birga 473 baytdan iboratdir. «Muhabbatnoma» hamd, shoirning Muhammadxoja bilan ko‘rishganining bayoni, 3 g‘azal (bittasi fors-tojik tilida), masnaviy,
«Muhammadxojabek madhi» va «Vasful hol»dan tashkil topgan. Asarning asosiy qismini nomalar tashkil etadi. O‘n bir nomaning uchtasi: 4,8 va 11-nomalar fors-tojik tilida bo‘lib, qolgan 8 noma o‘zbek tilidadir. «Muhabbatnoma» xilma-xil janrlardan (noma, masnaviy, g‘azal, qit’a, madhiya va boshqalardan) tashkil topgan asardir. Ko‘rinib turibdiki, «Muhabbatnoma» dunyoviy mohiyatga ega. Shoir real hayotni jannat va uning hurlaridan ham yuqori qo‘yadi. Xorazmiyning yuqoridagi singari g‘oyalari, qarashlari XV asr o‘zbek adabiyoti cho‘qqisi hisoblanmish Alisher Navoiy ijodida yana ham yuqoriga ko‘tarilishi, rivojlantirilishi Xorazmiyning adabiyotimiz va madaniyatimiz tarixida o‘ziga xos o‘rni bo‘lganligini ko‘rsatadi.

Download 33,65 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish