Mundarija: Kirish. I bob. Tarbiya haqida umumiy tushuncha

Mundarija:

Kirish.

I BOB. Tarbiya haqida umumiy tushuncha………………………………….….

1. 
   Shaxs kamolotida tarbiyaning o’rni………………………………….……….
   
2. 
   Sharq allomalarinig tarbiya haqidagi qarashlari……………………………...
   

II BOB. Tarbiya turlari va ularning shaxs kamolotiga ta’siri…………………..

2.1. Maktabgacha yoshdagi bolalarga aqliy tarbiya berish usullari…………………

2.2. Shaxs kamolotida axloqiy tarbiyaning ahamiyati………………………………

Xulosa va tavsiyalar………………………………………………………………..

Foydalanilgan adabiyotlar…………………………………………………………

Kirish.

Kirish.

Mavzuning dolzarbligi: O’zbekistonda islohotlar va yangilanish jarayonlari tezkor su’r'atlar bilan amalga oshirilmoqda. Mamlakatimizning istiqboli, bozor iqtisodiyoti qonunlariga asoslangan jamiyat qurish sohasidagi ishlarning samarasi, yuqori malakali mutaxassislar tayyorlash muammosi bilan chambarchas bog`liq. Maktabgacha ta'lim tizimini qayta qurishning asosiy yo'nalishlaridan biri bolaning xususiyatlari, imkoniyatlari, layoqati va qobiliyatlarini e'tiborga olgan holda uni shaxs sifatida mukammal rivojlantirishga qaratilgan ta'limdir. Shuning uchun bizning asosiy vazifamiz maktab yoshigacha bo'lgan bolalarni bilimga undash, faollikka chaqirish, amaliy faoliyatning har bir turida matematik tushunchalarning muhimligini ko'rsatish, fikrlashga o'rgatishdan iboratdir. O’zbekiston Respublikasi mustaqillikdan erishgandan so’ng ta’lim tizimida o’ziga xos o’zgarishlar paydo bo’liyaptiki, unda har shaxsning ma’naviy, madaniy va intellectual salohiyatiga alohida e’tibor qaratilmoqda.

Mamlakatimizda mustaqillik yo'lidagi ilk qadamlardanoq jamiyatning barcha sohalarini qamrab olgan siyosiy va iqtisodiy tub islohotlar amalga oshirila boshlandi. Ta'lim sohasida, jumladan, uning birinchi pog'onasi hisoblanmish maktabgacha ta'lim sohasida ham katta o'zgarishlar qilinmoqda. Isloh etish jarayonida bolalarga ta'lim va tarbiya berish vazifalari, mazmuni, shakl va uslublari, shuningdek,psihologiya, pedagogika fani taraqqiyotining ustivor yo'nalishlari qamrab olinmoqda.

"Ta'lim to'g'risida"gi qonunning 30-moddasi orqali farzandlar tarbiyasi va ta'lim olishlari, ularning qonuniy huquqlari va manfaatlari himoyasi borasida ota- onalarning o'rni va javobgarligi oshirildi.

Bugungi maktab bolasidan aniq bilimlargina emas, fikrlash ko'nikmasi, kattalar hamda sinfdosh o'rtoqlarini tushunish, ular bilan hamkorlik qilish ham talab etiladi. Shuning uchun bolaning maktabga qadam qo'yayotganida nechog'li bilimga egaligi emas, balki uning yangi bilimlarni egallashga tayyorgarligi, atrof- olamga moslashish ko'nikmasi, voqea-hodisani mustaqil ravishda tahlil etishi va harakat qilishi muhimroq hisoblanadi. Bolani biror narsaga o'rgatishgina emas, unga o'z kuchiga ishonchini ortirish, o'z g'oyasini himoya qilish, mustaqil ravishda biror qarorga kelish ko^rnikmasini shakllantirish ham muhimdir.

"O'zbekiston Respublikasida maktabgacha ta'lim to'g'risida"gi Nizomga muvofiq bola maktabgacha ta'limi uyda, ota-onalarning mustaqil ravishda ta'lim va tarbiya berishi orqali yoki doimiy faoliyat ko'rsatadigan maktabgacha ta'lim muassasalarida, shuningdek, maktabgacha ta'lim muassasalariga jalb qilinmagan bolalar uchun bolalar bog'chalarida, maktablarda, mahallalalarda tashkil etilgan maxsus guruhlar yoki markazlarda oladi. Bu yerda ular haftada 2-3 marta shug'ullanishadi. Ota-onalarga maktabgacha ta'lim shaklini tanlash huquqi beriladi.

Bolalarni maktabga aqliy tayyorlashning maqsad va vazifalari tarbiyaning bolalar yosh xususiyatlari hisobga olingan umumiy maqsad va vazifalaridan kelib chiqib belgilanadi. Bu bolalar bog'chasi va maktab o'rtasida izchillikni ta'minlashning haqiqiy asosini tashkil qiladi. Bolalar bog'chasi va makatbdagi ta'lim va tarbiya vazifa, shakl hamda metodlarining turli yosh bosqichlarida bola shaxsini har tomonlama shakllantirishni amalga oshirish maqsadlarida o'zaro aloqasini qaror toptirish muhim ahamiyatga egadir.

Aqliy taraqqiyot muammosi psixologlar tomonidan har tomonlama tadqiq qilinishiga qaramay, unga har xil pozisiyadan turib yondashilgan, turli aspektlarada yoritilgan. Shuning uchun bu to’g’risida umumiy nuqtai nazar, umumiy mezon yuzasidan mulohaza yuritish mumkin emas. Shuningdek, aqliy tarraqqiyot komponentlari bo’yicha ham xuddi shu fikrlarni bildirish o’rinlidir.