Mundarija kirish I bob. O'lchash texnikasi

2.2.5-rasm.Ochiq idishdagi suyuqlik sathini difmanometr bilan o‘lchash sxemasi

Suyuqlikning gidrostatik bosimini havo bosimiga o‘zgartiruvchi gidrostatik sath o‘lchagich pezometrik sath o‘lchagich deb ataladi.
Difmanometr bilan ochiq va yopiq idishlardagi suyuqliklar sathini,ya’niy bosim ostidagi atmasfera yoki siyraklanish sharoitidagi suyqliklar sathini o’lchash mumkin.Bunday asboblarning ishlash prinsipi ikki suyuqlik ustunining gidrostatik bosimlar farqini o’lchashga,ya’ni idishdagi suyuqlik sathiga bog’liq o’zgaruvchan suyuqlik ustunini bosimini va solishtirish o’lchov vazifasini bajaruvchi doimiy ustun bo’yicha bosimlar farqini o’lchashga asoslangan. ochiq idishdagi suyuqlik sathni difmanometr bilan o‘lchash sxemasi ko‘rsatilgan. 1 difmanometrning ikkala impulsli naychasi nazorat suyuqlik (agar u agressiv bo‘lmasa) bilan to‘ldiriladi. Difmanometr sezgir elementiga ta’sir etadigan P₁ va P₂ bosimlar farqini o‘lchaydi. SHu bosimlar uchun tenglamaga mos ravishda quyidagi ifodalarni yozish mumkin:
P₁=(H+h₁)∙ρ₁∙g
P₂=h₂∙ρ₂∙g
SHunday qilib, difmanometr idish 2 dagi nazorat qilinadigan suyuqlik sath H orqali ifodalanadigan bosimlar farqini o‘lchaydi: ∆P=P₁-P₂=(H+h₁)∙ρ₁∙g-h₂∙ρ₂∙g.
Suyuqlik sathini o’lchash uchun boshqa asboblar
Manometrik sath о'lchagichlar. Suyuqliklaming sathini o'l­chash uchun sanoat rusumli differensial manometrlar (dif- manometr) dan foydalanish mumkin (qalqovichli, membranali, silfonli), ulaming sath birliklari sm da darajalangan. Bu holda ko'rsatuvlami uzoq masofaga telemetrik uzatilishini amalga oshirsh mumkin. Differensial manometr gidrostatik bosimlar farqini о 'lchana­yotgan va tutash idishlarda ko 'rsatadi.
Ochiq idishlarda sathni o'lchash hollarida tutash idishlami qo'llanmasa ham bo'ladi, bu holatlarda sathni oddiy (differensial emas) manometrlar ko'rsatuviga asosan olish mumkin. Ammo bunda, ulash liniyalarida balandlikni jiddiy о 'lchanishi talab eti- ladi va har bitta holatda o'ziga tegLdili tuzatmalami kiritidi lozim. Tutash idishlarning qp'llanilishi o'lchashlaming balandlikka bog'­liq enasligini ta'minlaydi.
Qalqovichli difmancmetrlar sath о'lchagichlar sifatida balan­dlikni 25 dan 6300 sm gacha keng ko'lamda o'lchash uchun ishlab chiqariladi.
Sanoq qurilmasiga ega silfonli difmanometrlar balandlik da- rajasi 63 dan 1600 sm gacha o'lchash ko'lamida ishlab chiqariladi, sanoq qurilmasizlari esa (ko 'rsatuv uzatilishining telaretrik tizimi bilan) 25 dan 6300 sm gacha balandlik uchun ishlab chiqariladi.2.2.5- rasmda manometrik sath о'lchagichning chizmasi keltirilgan.