Mundarija: Kirish I. Adabiyotlar tahlili

Riforming texnologiyasi xususiyatlari

P-porshenli kompressor; M-markazdan qochma kompressor
Shuni ta'kidlash kerakki, uzluksiz regeneratsiyaga ega zavodlarni qurish juda katta kapital sarflanishini talab qiladi. Shunday qilib, O’zbekistonda katalitik riforming jarayonini takomillashtirishni asosan katalizatorlarni davriy regeneratsiya qilish va zamonaviy mahalliy katalizatorlardan ustuvor foydalanish bilan mavjud zavodlarni modernizatsiya qilish orqali amalga oshirilsa maqsadga muvofiq bo’ladi.
Sanoatni isloh qiluvchi riforming katalizatorlari: aluminiy oksidi, asosan ftor yoki xlorli modifikatsiyalangan qo'llab-quvvatlovchi tizimlar va faol komponent - platina yoki butun hajm bo'ylab bir tekis taqsimlangan metall promotorli plitalar (reniy, qalay va boshqalar).
Katalitik riforming jarayonini rivojlantirishning ikkinchi bosqichi 1970-80-yillarda ishlab chiqilgan KR va RB seriyali yuqori barqaror polimetalik katalizatorlardan foydalanish bilan bog'liq. Ushbu turdagi katalizatorlar barqarorlikni oshiradi, bu ikkinchi metall reniyning modifikatsiyasi bilan bog'liq. Reniyning kiritilishi platina tarkibini 1,5-1,7 baravar kamaytirishga, shuningdek reformatsiya blokidagi ish bosimini 1,5-2,5 MPa ga kamaytirishga imkon beradi, shu bilan birga reformatsiya hosildorligi 6-8% ga oshadi. Polimetalik katalizatorlarni qo'llashni sezilarli cheklovchi omil bu xom ashyoni aralashmalardan chuqurroq tozalash zaruratidir (oltingugurt va azot miqdori 1 mg / kg dan kam bo'lishi kerak). Quyidagi 7-jadvalda biz taklif etayotgan zamonaviy riforming katalizatorlarining asosiy xarakteristikalari keltirilgan.
7-jadval
Zamonaviy riforming katalizatorlarining asosiy xarakteristikalari

III.Olingan natijalar muhokamasi
Reniyni promotor sifatida kiritishdan tashqari, katalizatorlarni o'zgartirish uchun boshqa qo'shimcha usullar ham qo'llaniladi (qo'shimcha promotor, uchinchi metall qo'shilishi, natriy va temir aralashmalarini kamaytirish), bu esa yuqori issiqlik barqarorligini ta'minlaydi, shuningdek, selektivlik va koksga chidamliligini oshirilishiga sabab bo’ladi.
Ushbu bitiruv malakaviy ishi eksperimental qismining asosiy natijasi, katalizatorlarni isloh qilishda faol komponent ikkita komponentdan iboratligini tushuntirish edi: yuqori dispersli metall platina (Pt) va ionli platina (Pt). Yuzaki Pt° komplekslarining mavjudligi parafinli uglevodorodlar aromatizatsiyasining yuqori faolligi va selektivligini ta'minlaydi. Natijada, maqsadli aromatizatsiya reaktsiyalari tezligi va kerosin gidrokrekingining qo’shimcha reaktsiyalari o'rtasidagi yanada qulay nisbat tufayli aromatik uglevodorodlarning yuqori unum bilan hosil bo’lishini ko’rishimiz mumkin.
Bundan tashqari, ionli platina markazlarida koks prekursorlarining faqat bir qatlamli cho'kishi sodir bo'lishi, keyinchalik ularning tayanchga o'tishi va katalizatorni vodorod tomonidan o'z-o'zini tiklashi, grafitlanish bosqichi deyarli yo'qligi ko’rsatdi. Xuddi shu sababga ko'ra, ionli platina asosidagi riforming katalizatorining faol markazlari oltingugurt, namlik va uglevodorodlarga nisbatan ko'proq chidamli bo'ladi. Riforming katalizatorining faol yuzasi tarkibi va uning g'ovak tashuvchida taqsimlanishi haqidagi tushuncha Pt-Re-Cl/Al tizimi asosida PR seriyali katalizatorlarni yaratish uchun nazariy asos bo'lib xizmat qildi.
PR seriyali katalizatorlarni ishlab chiqarish texnologiyasi quyidagi jarayonlar va bosqichlardan iborat:
1-Alyuminiy gidroksidni nitrat usulida uzluksiz cho'ktirish rejimida olish;
2-tashuvchini tayyorlash bosqichida plastiklashtirish va qoliplash;
3-faol komponentlarni qo'llash bosqichida tashuvchini vakuumli namlash va nazorat ostida shimdirish;
4-quruq havo oqimida katalizatorni faollashtirish.
Ushbu jarayonlar faol moddalarning fiksatsiya sifatini va ularning tashuvchining g'ovakli tuzilishida lokalizatsiya joylarini va natijada faol markazlarning holatini va ularning katalitik xususiyatlarini yaxshilaydi.