Mundarija Kirish Elektromobillarning rivojlanish tarixi O‘zbekiston elektromobillar davriga qanday o‘tmoqda Elektromobillarning jahon bozoridagi o’rni Elektromobillarning 2030 yilgi savdo prognozi Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati

O‘zbekiston elektromobillar davriga qanday o‘tmoqda

Elektromobil – ichki yoqilg‘i quvvati bilan emas, mustaqil energiya manbai bilan ishlaydigan, bir yoki bir nechta elektr dvigatellari tomonidan boshqariladigan avtomobildir. U shaharda foydalanishga qulay, yurish qismi va kuzovi yengillashtirilgan alohida transmissiyali, akkumulyatorlari almashtirishga mo‘ljallangan holda yaratiladi.
Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, O‘zbekistonga 2018-yil 13 ta, 2019-yil 39 ta va 2020-yilda 131 ta elektromobil import qilingan. 2021-yilda esa O‘zbekistonga 11 ta xorijiy davlatdan qiymati 16,9 mln dollariga teng bo‘lgan 809 ta elektromobil import qilingan.
Elektromobillar O‘zbekistonda 2018-yilda import qilina boshlagan bo‘lsa, ularni ilk quvvatlash stansiyasi 2020-yilda o‘rnatilgan. 2020-yilning oktabr oyida O‘zbekistonda Makro supermarketlar tarmog‘i tomonidan birinchi multirazyomli elektromobillarni quvvatlovchi stansiya o‘rnatilgan.
Shundan so‘ng O‘zbekiston PlugShare — elektromobillarni dunyo bo‘yicha qayerlarda quvvatlash mumkinligini ko‘rsatadigan dunyo xaritasida paydo bo‘ldi. Ushbu sayt ma'lumotlariga ko‘ra, 2020-yil O‘zbekiston bo‘yicha 3 ta, 2021-yil iyul oyigacha bo‘lgan muddatda 25 ta, hozirgi holatiga ko‘ra esa 36 ta quvvatlash stansiyasi mavjud. Ular:
Toshkent shahrida — 18 ta
Toshkent viloyatida — 5 ta
Farg‘ona viloyatida — 8 ta
Namangan viloyatida — 3 ta
Samarqand viloyatida — 2 ta
Prezident qaroriga asosan 2021-yilning 3-fevralida elektromobillarni quvvatlantirish stansiyalari “O‘zbekneftgaz” aksiyadorlik jamiyatiga qarashli UNG Petro tasarrufidagi Toshkent shahridagi 2 ta – Chilonzor tumani Baynalmilal ko‘chasi 100A-uydagi hamda Mirzo Ulug‘bek tumani Chinobod ko‘chasi bo‘yidagi AYoQShda o‘rnatilgan.
O‘sha yilning fevral oyi o‘rtalariga kelib Makro avvalgi eksperimentidan ilhomlanib, O‘zbekistonda elektromobillar uchun birinchi quvvatlantirish stansiyalar tarmog‘ini qura boshladi. Shu tariqa O‘zbekiston bo‘ylab elektromobillar uchun infratuzilmani rivojlantirish maqsadida, turli — Makro, Megawatt, Tok Bor, UNG Petro kabi kompaniyalar ham shahar va viloyatlar bo‘ylab elektromobil quvvatlash stansiyalarini o‘rnatib kelmoqda. Ba’zilari esa mashinalar komplektida sotish yoki xaridorning uyiga o‘rnatib berishni ham yo‘lga qo‘ygan.