Mundarija kirish 3-7

Mashg‘ulot nomi
O‘quv yili davomida
haftada	bir oyda	1- yarim yillik	2- yarim yillik	Jami
1	Rasm	2	8	32	40	72
2	Applikatsiya	0,5	2	8	10	18
3	Qurish-yasash(qo‘l mehnati*)	0,5	2	8	10	18
	Loy ishi	1	4	16	20	36

Applikatsiya mashg‘uloti mavzulari quyidagilar:

1.	Savatdagi sabzavotlar – baqlajon, lavlagi, turp (qog‘ozni yirtish va bo‘rttirish usuli).
2.	Olma ko‘targan tipratikon (gulqog‘ozni yirtish usulida).
3.	Ko‘za (simmetrik usulda).
4.	Naqshli lagan (bir martalik likobcha va gulqog‘oz).
5.	CHiroyli so‘zana (kvilling).
6.	Samodagi raketa (bo‘rttirish usuli).
7.	Qorparchalar (qat-qat taxlash usulida).
8.	Archa o‘yinchoqlari (gulqog‘ozdan).
9.	Qorqiz (qog‘oz va mato).
10	Mening mashinam (bo‘rttirish yo‘li bilan).
11	Tovuq va jo‘jalar (kvilling usulida kichik guruhda ishlash).
12	Kosa va piyola (qog‘ozdan).
13	Mehribon onajonim uchun sovg‘a (ixtiyoriy).
14	Lolaxon uchun gulchechakli do‘ppi (bo‘rttirish yo‘li bilan)..
15	O‘tloqdagi qo‘zichoq (kvilling usulida kichik guruhda ishlash).
16	Moviy osmondagi samolyot (rangli qog‘oz).
17	Gullagan o‘rik daraxti (gul qog‘ozdan).
18	Gulzordagi kapalaklar (gul qog‘ozni g‘ijimlash usulida). Tayyorlov guruh bolalari bilan dasturda mazmunli applikatsiyalarni berish ko‘zda tutiladi.Ular ko‘cha, akvarium kabi mavzularda shuningdek, «Bo‘g‘irsoq» kabi ertaklarga illyustratsiyalar bajarishlari mumkin.Tayyor shakllarni yopishtirish tayyorlov guruhida ham davom ettiriladi. Simmetrik shakllardan naqishlar tuzishda ularga turli razmer va rangdagi tayyor shakllar beriladi va bu guruhda ham katta guruhdagi kabi qog‘ozni qo‘l bilan yirtish usulidan foydalanish davom etadi. Tayyorlov guruh bolalari bilan dasturda mazmunli applikatsiyalarni bajarish ko‘zda tutilgan. Ular «Ko‘cha», «Akvarium» kabi mavzularda, shuningdek, «Bo‘g‘irsoq» kabi ertaklarga illyustratsiyalar bajarishlari mumkin. Tayyor shakllarni yopishtirish tayyorlov guruhida ham davom ettiriladi. Simmetrik shakllardan naqshlar tuzishda turli o‘lcham va rangdagi tayyor shakllar beriladi. Bu guruhda ham kata guruhdagi

kabi qog‘ozni qo‘l bilan yirtish usulidan foydalanishi davom etiladi. Ikkinchi kichik guruhda bolalarni appilikatsiya qilishga o‘rgatishga ish uchun beriladigan materiallar va mashg‘ulotni tashkil etish muhim ahamiyatga egadir.

Materialning rangi bolalarni diqqatini o‘ziga tortib ularni chalg‘itadi. SHuning

uchun dastlab mashg‘ulotlarda material alohida paketlarda tushuntirilib bo‘lgandan so‘ng tarqatiladi. Tarbiyachi mavzuni tushuntirib bo‘lgandan so‘ng material tarqatilib, bolalar materialni topshiriqqa mos ravishda qog‘oz varag‘ida terib chiqadilar. Tarbiyachi dastlab elementlarni qo‘yib yig‘ilganligini tekshiradi, shundan keyingina bolalarga elim ishlatish uchun beriladi. Bu guruhda tarbiyachi bolalar bilan naturani kuzatishi namuna bilan birgalikda olib borishi kerak. Namunani ko‘rayotgan jarayonidatarbiyachi shaklning rangini aniq atashi va barmog‘i bilan uni ko‘rsatib, shu shaklning xususiyatlarini bolaga aniq ko‘rsatib beradi. Tarbiyachi tomonidan ishni bajarilishini ko‘rsatib berilishi bolalarni turli malaka va o‘quvini vujudga kelishida muhimdir.

SHuningdek, tarbiyachi ish tartibini ham boshidan ko‘rsatib beradi. Qanday shaklni oldi, qanday qilib quyib elim surtdi va boshqalar. Tarbiyachi o‘zining har bir harakatini so‘z bilan birgalikda olib boradi. Tayyorlov guruhda ishning dastur materialiga siluet qirqish usuli kiritiladi. SHuning uchun o‘rgatish usullarining xarakteri bir muncha o‘zgaradi. Naturani tahlil qilishda tarbiyachi ularning diqqatini predmetni konturiga tortadi, barmoq harakati orqali. Bunda harakatni qirqish qaysi qismdan boshlanadigan bo‘lsa o‘sha qismdan boshlash lozim. Bu guruhda bolalar endi predmet konturiga qandaydir qism qirqishga o‘rganadilar (tipratikan ignalari bilan). Albatta bolalarga bu qiyn. SHuning uchun bu ishda ikki etapdan foydalaniladi. Oldin tayyorlangan qog‘ozdan umumiy kontur qirqiladi.

So‘ngra uning qismlari, masalan: oyog‘i yoki suzgichlari qirqiladi. Ba’zi

vaqtlarda siluet qirqish oldindan chizilgan kontur asosida qirqiladi. Bu narsa ko‘proq murakkab o‘simlik elementlaridan dekorativ shakllar tuzishda qo‘llaniladi. Bu guruhda qog‘ozni ikkiga buklab qirqishning murakkabroq usuli bilan tanishtiriladi. Masalan: archa, odam, hayvon shakllari. YAna bu guruhda qirqishning murakkab usuli-qog‘ozni bir necha marta buklash orqali qirqishga o‘rgatish usuli o‘rgatiladi. Bu usul salfetka, qor parchalari hosil qilishda qo‘llaniladi.

Tayyorlov guruhda ishning dastur materialiga siluet qirqish usuli kiritiladi. SHuning uchun o‘rgatish usullarining xarakteri bir muncha o‘zgaradi. Naturani tahlil qilishda tarbiyachi ularning diqqatini predmetni konturiga tortadi, barmoq harakati orqali. Bunda harakatni qirqish qaysi qismdan boshlanadigan bo‘lsa o‘sha qismdan boshlash lozim. Bu guruhda bolalar endi predmet konturiga qandaydir qism qirqishga o‘rganadilar (tipratikan ignalari bilan).

Albatta bolalarga bu qiyn. SHuning uchun bu ishda ikki etapdan foydalaniladi. Oldin tayyorlangan qog‘ozdan umumiy kontur qirqiladi. So‘ngra uning qismlari, masalan: oyog‘i yoki suzgichlari qirqiladi. Ba’zi vaqtlarda siluet qirqish oldindan chizilgan kontur asosida qirqiladi. Bu narsa ko‘proq murakkab o‘simlik elementlaridan dekorativ shakllar tuzishda qo‘llaniladi. Bu guruhda qog‘ozni ikkiga buklab qirqishning murakkabroq usuli bilan tanishtiriladi.

Masalan: archa, odam, hayvon shakllari. YAna bu guruhda qirqishning murakkab usuli-qog‘ozni bir necha marta buklash orqali qirqishga o‘rgatish usuli o‘rgatiladi. Bu usul salfetka, qor parchalari hosil qilishda qo‘llaniladi.

2. 
   TAJRIBA SINOV NATIJALARI TAHLILI VA XULOSASI
   

Bolajon dasturida keltirilgan tasviriy san’at mashg‘ulotini tashkil etishg bo‘yicha applikatsiya mashg‘uloti keltirilgan mavzularni reja asosida 2017 yil fevraldan 2018 yil may oyigacha tashkil etib , bolalarda vaqt o‘tgan sayin ijodiy ishlash qobiliyatinig rivojlanib borishini kuzatib bordim. Mashg‘ulotga bolalarning qiziqishi baland har bir topshiriqni faollik bilan bajardilar.