2000
|
2001
|
2002
|
2003
|
2004
|
2005
|
2004 йилда 2000 йилга нисбатан, %
|
Йирик шохли қорамол
|
5353,4
|
5416,1
|
5477,6
|
5878,8
|
6232
|
6534,8
|
122,1
|
Қўй ва эчкилар
|
85,8
|
81,6
|
75,4
|
89,9
|
83,8
|
112,8
|
131,5
|
Чўчқа
|
8932,5
|
9022,6
|
9233,9
|
9928,6
|
10560,3
|
87,6
|
98,1
|
Паррандалар
|
14510
|
14828,7
|
15354,9
|
17675,7
|
18726,9
|
20670,5
|
142,4
|
9.1.2-жадвал.
Барча хўжалик шакллари бўйича чорвачилик маҳсулотларини ишлаб чиқариш
|
Ўл. Бирлиги
|
2003
|
2005
|
Барча мулк шакл-ларида
|
Қишлоқ хўжалик корхона-лари
|
Фермер хўжалик-лари
|
Деҳқон хўжалик-лари
|
Барча мулк шакл-ларида
|
Қишлоқ хўжалик корхона-лари
|
Фермер хўжалик-лари
|
Деҳқон хўжалик-лари
|
Қорамол ва парранда
|
Минг.т
|
936,7
|
40,0
|
18,7
|
878,0
|
1060,4
|
21,0
|
22,6
|
1001,3
|
Сут
|
Минг.т
|
4031,1
|
81,9
|
83,5
|
3865,7
|
4554,7
|
50,3
|
94,8
|
4409,1
|
Тухум
|
Минг дона
|
1632,4
|
699,1
|
60,2
|
873,1
|
1966,4
|
729,3
|
71,5
|
1165,6
|
Жун
|
Минг т.
|
17,8
|
3,9
|
0,3
|
13,6
|
20,1
|
3,5
|
0,6
|
16,0
|
Қоракўл
|
Минг дона
|
690,8
|
401,9
|
14,3
|
247,6
|
675,2
|
259,9
|
24,8
|
390,5
|
Пилла
|
Т.
|
16,7
|
14,9
|
1,8
|
Х
|
16,2
|
9,3
|
6,9
|
-
|
Барча хўжалик юритувчи субъектларнинг чорвачиликдаги ҳиссаси ва маҳсулот етиштиришдаги улуши йилдан йилга ўзгариб, асосан деҳқон ва фермер хўжаликларида чорвачилик маҳсулотларини етиштириш ҳажми ортиб бормоқда. Асосан, деҳқон хўжаликларида чорва бош сони ва ундан олинган маҳсулот ҳажми юқорилигини ҳисобга олиб, уларга барча шароитларни, аввало, моддий таъминот, сервис хизматлари, зооветеринария, наслчилик ва пул-кредит баҳо меҳанизмларини соддалаштириб, уни ишлаб чиқаришга тезкор жорий қилишни таъминлашдан иборатдир27.
1995 йил 21 декабрда қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг «Наслчилик тўғрисида»ги қонуни чорвачиликни ривожлантиришда муҳим аҳамиятга эга бўлди.Қонун наслчилик ишларини янада кучайтиришга ва ҳимоя қилишга қаратилган бўлиб 25 та моддадан иборат.Чорвачиликда наслчилик ишлари олиб боришдан асосий мақсад ҳайвонларнинг маҳсулдорлигини ошириш, зотини яхшилаш, шунингдек, тез етилувчан, вазндор, серпушт ва юқори сифатли моллар етиштиришни ўрганишдан иборат.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг Чарвочиликда наслчилик, зоотехния ва илмий-тадқиқот ишларини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 2010 йил 22 ноябрдаги 257 сонли қарорида. Чорвачиликни янада ривожлантириш, чорва молларининг наслдорлик ва маҳсулдорлик сифатларини такомиллаштиришнинг самарали усулларини ишлаб чиқиш, селекция-наслчилик ишларини яхшилаш, илғор илмий ютуқларни фермер ва деҳқон хўжаликлари фаолиятига жорий этиш, саноат асосида гўшт-сут маҳсулотлари етиштириш бўйича замонавий комплекс ташкил этиш, ем-хашак экинлари уруғларининг элита навларини ўстириш, чорвачилик соҳасида кадрларни ўқитиш ва қайта тайёрлаш учун қулай шарт-шароитлар яратишга қаратилган. Қарорда«Ўзавтосаноат» акциядорлик компанияси ва Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги илмий-ишлаб чиқариш марказининг «Шалола-наслли мол тайёрлаш» давлат корхонаси негизида «Ўзнаслэлита» масъулияти чекланган жамиятни (кейинги ўринларда «Ўзнаслэлита» МЧЖ деб аталади) ташкил этилди.
Республикадачорвачиликни ривожлантириш бўйича Ўзбекистон Республикаси Президентининг2006 йил 23 мартдаги ПҚ-308-сонли ва 2008 йил 28 апрелдаги ПҚ-842–сонли қарорларидачорвачилик, паррандачилик, балиқчилик ва асаларичилик сохаларини ҳамда наслчилик ишларинияхшилашга қаратилган бўлиб, яхши натижаларга эришилди. Жумладан, қорамолларнинг бош сони2013 йилда 11650 минг бошдан,2016 йилда 15450,5 минг бошга етказилди.Чорвачиликга ихтисослашганфермер хўжаликларини ривожлантириш, уларда наслли қорамоллар подасини кўпайтириш, насл ядросини шакллантириш ва кенгайтириш, қорамоллар маҳсулдорлигини ошириш мақсадида олиб кирилган насиллик урғочи тана ва ғунажинлар 9.1.3-жадвалда берилган.
Do'stlaringiz bilan baham: |