Мундарижа I боб. “Кўп тармоқли фермер хўжалигини ташкил этиш ва бошқариш” фанининг предмети, мақсади ва вазифалари 10

Мамлакатда фермерлик ҳаракатини ривожлантиришнинг босқичлари
Республикамиз мустақил давлат деб тан олинган кундан бошлаб қишлоқ хўжалигини ривожлантиришга асосий эътибор қаратилиб келинди. Ишлаб чиқаришнинг ҳар хил шаклларитажрибада синаб кўрилди. Натижада хўжалик юритишнинг ширкат, фермер ва деҳқон хўжаликлари танлаб олиниб уларнинг ҳуқуқий асоси яратилди. Бу тарихий аҳамиятга эга бўлиб ўзининг ривожланиш даврларини босқичма босқич амалга оширди. Айниқса, фермер хўжаликларини ташкил этилиши ва ривожланишини 4 босқичга бўлиш мумкин.
Биринчи босқич- (1993-1997 й.). 1992 йил август ойида “Деҳқон (фермер) хўжаликлари тўғрисида”ги қонунқабул қилиниши билан мамлакатимизда 7244 та деҳқон (фермер) хўжаликлари ташкил этилди. Ўша пайтда уларнинг ихтиёрида 70,6 минг гектар ер бўлиб, бир фермер хўжалигига 9,7 гектар ер тўғри келган. Кейинги йилларда фермер хўжаликлари сони кўпайиб, сифат кўрсаткичлари ўсиб борди. Хусусан, 1993-1997 йилларда уларнинг сони 3 марта, ер майдони 5,8 марта, хўжаликда банд бўлган ишчилар сони 4,6 марта, бир хўжаликка тўғри келадиган ер майдони ва ишчилар сони тегишлича 2 ва 1,5 мартага кўпайди. Хўжаликда банд бўлган бир ишчига тўғри келадиган ўртача ер майдони 3,07 гектарни ташкил этиб, ўсиш суръати 26,3 %ни ташкил этди.
Иккинчи босқич- (1998-2002 й.). 1998 йили фермер хўжалиги алоҳида уклад сифатида тан олинди ва унинг ҳуқуқий асоси яратилди, аниқроғи “Фермер хўжалиги тўғрисида”ги қонун қабул қилинди. Ушбу босқичда ҳам фермер хўжаликларини ташкил этиш жадал суръатлар билан ўсиб борди. Натижада уларнинг сони 2002 йилнинг охирига келиб 72406 ташкил этди. Уларга беркитилган ер майдони 1367,7 минг гектарга тенг бўлди, ишчилар сони эса 505,9мингни ташкил этди. Бу кўрсаткичлар 1998 йил кўрсаткичларига нисбатан 3,1мартага кўпдир.
4.1.1-жадвал
Республикада фермер хўжаликларининг ривожланиш босқичлари ва уларнинг асосий кўрсаткичлари*