Mundarij a kirish



Download 57,42 Kb.
bet12/18
Sana30.04.2022
Hajmi57,42 Kb.
#598612
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   18
Bog'liq
So‘z turkumlarida so‘z yasalishi

Qisqartma otlar. Nutqda qisqalikka erishish maqsadida bir qator tarkibli otlar qisqartirilib qo'llaniladi. Bunday otlar qisqartma otlar deyiladi. Masalan, BMT, DAN, MHD kabi.
So'zlarni bu tipda qisqartirib qo'llash faqat ot turkumiga xos. So'z qisqarishi ham yasalishning bir turi bo'lib, unga abbreviatura usuli deyiladi.
Qisqartma otlar quyidagicha shakllardan iborat bo'ladi:

  1. So'zlarning bosh harflari olingan holda so'z qisqartiriladi.Bunday qisqartmalar bosh harflar bilan yoziladi. GES,BAA(Birlashgan Arab Amirligi).

  2. Birinclii so'zning birinchi bo'g'ini, keyingi so'zlarning boshharflari olingan holda so'zlar qisqartiriladi; O'zR, O'zRFA,O'zMU kabi.

Sifatlarning yasalishi
Boshqa so'z turkumlari singari sifatlar ham asosan morfologik va sintaktik usullar bilan yasaladi. Morfologik usul bilan sifat yasash eng sermahsul usuldir. So'z o'zak, negiziga maxsus sifat yasovchi qo'shimchalar qo'shish orqali yangi sifatlar yasalishi morfologik usul bilan sifat yasalishi deyiladi. O'zbek tilida sifat yasovchi qo'shimchalar boshqa turkumlardan farqli ravishda o'zakdan oldin va o'zakdan keyin qo'shilgan holda ham sifat yasaydi. O'zakdan oldin qo'shilib sifat yasovchi qo'shimchalar tojik tilining ta'siri natijasida yuzaga kelgan.
O'zakdan oldin qo'shilib sifat yasovchi qo'shimchalar:
1. -ser. Ot turkumidagi so'zlarga qo'shilib negiz orqali ifbdalangan predmetning ko'pligini ortiqligini bildiruvchi sifat yasaydi: sersuv, serdaromad, sergap kabi.
2.-be: Otlarga qo'shilib negiz orqali ifodalangan predmetgaega emaslikni bildiruvchi sifat yasaydi: beor, benomus, betayin,bebaxt.
3.-ba: Otlarga qo'shilib negiz orqali ifodalangan predmetningortiq ekanligini bildiruvchi sifat yasaydi: badavlat, basavlat,baquvvat.
4. -no: Ot va sifat o'zaklarga qo'shilib, negiz orqaliifodalangan predmetning yo'qligini, mavjud emasliginibildiruvchi sifat yasaydi: nohaq, noinsof, noloyiq, noqulaykabi.
5. -bad: Ot negizlarga qo'shilib. salbiy belgi bildiruvchi sifatyasaydi: badbashara, badxulq.

Download 57,42 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish