Mumtoz sharq (fors arab) “adabiyotshunoslik” fanining mazmuni, predmeti va metodi. Adabiyotning nazariy muammolari

Adabiyotshunoslikda nazariya adabiyotni yoki uni o‘rganish metodlarini tasvirlash emas. Nazariya – tafakkur asosi va badiiy ijod; uning chegarasini aniqlash juda murakkab. U asarlar yozish va fikrlashning asosiy qismi bo‘lib, me’yoriy jihatdan aniqlash juda murakkab. XIX asrda paydo bo‘lgan yangi qorishiq janr haqida faylasuf Richard Rorti shunday deydi: “Gyote va Makoley hamda Karleyl va Emerson davridan boshlab matnning yangi turi paydo bo‘ldi. Bu adabiy asarlarning qiyosiy fazilatlariga baho ham,g‘oyalarning tarixi, na axloq falsafasi, na ijtimoiy bashorat; bularning bari birgalikda yangi janr,”- deb aytadi

• Adabiyotshunoslikda nazariya adabiyotni yoki uni o‘rganish metodlarini tasvirlash emas. Nazariya – tafakkur asosi va badiiy ijod; uning chegarasini aniqlash juda murakkab. U asarlar yozish va fikrlashning asosiy qismi bo‘lib, me’yoriy jihatdan aniqlash juda murakkab. XIX asrda paydo bo‘lgan yangi qorishiq janr haqida faylasuf Richard Rorti shunday deydi: “Gyote va Makoley hamda Karleyl va Emerson davridan boshlab matnning yangi turi paydo bo‘ldi. Bu adabiy asarlarning qiyosiy fazilatlariga baho ham,g‘oyalarning tarixi, na axloq falsafasi, na ijtimoiy bashorat; bularning bari birgalikda yangi janr,”- deb aytadi

“Adabiyot” tushunchasining ma’nosini to‘laligi bilan ochib berish uchun, avvalo, adabiyotning bir necha muhim, eng ko‘zga tashlanadigan va hamma tomonidan tan olingan xususiyatlarini ko‘zdan kechirish lozim. Bu xususiyatlar uchta bo‘lib, V. G. Belinskiy tomonidan “adabiyot” terminini talqin etish munosabati bilan, uning “Adabiyot so‘zining umumiy ma’nosi” nomli maqolasida ta’riflangan.

• “Adabiyot” tushunchasining ma’nosini to‘laligi bilan ochib berish uchun, avvalo, adabiyotning bir necha muhim, eng ko‘zga tashlanadigan va hamma tomonidan tan olingan xususiyatlarini ko‘zdan kechirish lozim. Bu xususiyatlar uchta bo‘lib, V. G. Belinskiy tomonidan “adabiyot” terminini talqin etish munosabati bilan, uning “Adabiyot so‘zining umumiy ma’nosi” nomli maqolasida ta’riflangan.
• Adabiyotning birinchi xususiyati-adabiyotning ommaviyligi.
• V. G. Belinskiy ta’rificha, “adabiyot” doimo ommaviylikka suyanadi, o‘z tasdig‘ini jamiyat fikridan oladi», u “faqat bilimdonlarning... yoki mumtoz havaskorlarning kichik doirasi e’tiboridan emas, balki butun xalqdan, eng kamida — xalqning ma’rifatli sinflarining e’tiboridan madad oladi. Adabiyot butun jamiyatning mulkidir”. Bu maqolada Belinskiy “ommaviylik” terminini omma ongini in’ikos eta biluvchilik ma’nosida ishlatadi