Muhandislik va kompyuter grafikasi

1m2 ga teng. Qolgan asosiy formatlar mos keladigan formatni kichik tomonga parallel ravishda ikkita teng qismga bo’linish yo’li bilan olinadi. Formatlarning o’lchamlarini cheklashning o’lchami ± (1,5 ... 3,0) mm. Chizilgan har bir format tashqi va ichki ramkaga ega. Tashqi ramka ingichka tutash chiziq bilan chiziladi va ichki ramka asosiy tutash chiziq. Ramkaning chap tomonni orasidagi masofa 20 mm, boshqa tomonlar orasida esa 5 mm. Asosiy formatlarning belgilari va o’lchamlari 1-jadvalda keltirilgan

Masshtab-haqiqiy o’lchamlari bilan chizib bo’lmaydigan chizmalarda foydalaniladi.

Masshtab-haqiqiy o’lchamlari bilan chizib bo’lmaydigan chizmalarda foydalaniladi.

Chizmada va loyihalash ishlarida qo’llaniladigan masshtablar O’zDavSt -2.302-97 standarti

bilan tartibga solinadi. Ushbu standartga muvofiq, chizilgan chizmalarning haqiqiy

o’lchamlar asosida kattalashtiriladi yoki kichraytiriladi va haqiqiy o’lchamda chizilgan bo’lishi

mumkin.

1.2-jadvalda mashinasozlik chizmachiligida eng keng tarqalgan o’lchamlarning ayrimlari

keltirilgan.

Chizilgan chizilgan shaklning o’lchamlari tegishli joyga chizilgan asosiy yozuvda ko’rsatilgan;

masalan, 1:1, 2:1, 1:2 va boshqalar. Chizilgan chizma haqiqiy o’lchamlar o’zgartirilgan

bo’lsa M harfi bilan belgilanadi;

Masalan, M 1: 1, M 2: 1, M 1: 2 va hokazo. Agar chizilgan chizilgan chizilgan bo’lsa,

chizilgan mahsulotning haqiqiy o’lchamlari chizmada ko’rsatilgan (1.2-shakl).

NAZORAT SAVOLLARI:

• Kirish. Standartlar, chizmalarni rasmiylashtirishga doir maxsus dasturlar qanday turlari mavjud?
• Kursning mazmuni va uning maqsadlari nima?
• Chizmalarni bajarish qoidalarini sanab o’ting?
• Normativ texnik hujjat sifatida standart ob’ektga tegishli tashkilot tomonidan tasdiqlangan zarur me’yorlar, qoidalar va talablarni qo’yadimi?