Muhandislik geologik tadqiqotlar


 YER OSTI SUVLARINING PAYDO BO’LISHI, FIZIKAVIY-



Download 6,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet78/204
Sana26.02.2022
Hajmi6,17 Mb.
#472656
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   204
Bog'liq
-qullanma

15. YER OSTI SUVLARINING PAYDO BO’LISHI, FIZIKAVIY-
KIMYOVIY XOSSALARI. YER OSTI SUVLARINING YOTISH 
SHAROITI BO’YICHA TURLARI 
15.1. Yer osti suvlarining paydo bo’lishi.
Yer yuzidagi suv har doim harakatda bo’ladi. Dengiz, okean va quruqlik 
yuzalaridagi suv bug’lanib, atmosferaga ko’tariladi. 
Ma’lum sharoitlarda atmosferadagi suv bug’lari kondensatlanib, qor, 
yomg’ir shaklida yer yuzasiga, suv havzalariga qaytib tushadi. Shu tariqa suvning 
tabiatda aylanishi kuzatiladi (15.1- rasm). 
Atmosfera yog’inlari va yuzaki suvlar yerga shimila borib, yer qobig’ini 
geologik sharoiti, tog’ jinsining suv o’tkazuvchanligi, haroratiga qarab yer osti 
suvlarini hosil qiladi. 
Atmosfera suvlaridan tashqari yer 
qobig’ida chuqurlik suvlari avjuddir. 
Ular 
kislorod 
va 
vodorodning 
birikishidan hosil bo’lib, erigan va 
asta - sovib borayotgan tog’ jinslari-
dan 
ajralib 
chiqadi. 
Atmosfera
suvlarining yerga shimilishidan hosil 
bo’lgan suv - 
fil’trlanish suvlari
deb 
ataladi. Atmosfera yog’inlari qancha 
ko’p bo’lsa, u gravatatsion suv shaklida, tuproqda to’planib, seqin oqa boshlaydi 
va bug’lanish bo’lmaydigan chuqurlikgacha kirib boradi. Shu tariqa yer osti 
suvlarining o’rni har doim to’lib turadi.
Yer osti suvlari infil’tratsiyadan, ya’ni atmosfera suvlarining yerga 
singishidan tashqari, kondensatsiya yordami bilan ham hosil bo’ladi. 
Kondensatsiya deganda atmosferada tuproqka kirgan suv bug’ining suvga 
aylanishi jarayoni tushuniladi. Yer ustidagi havo suv bug’iga to’yingan bo’lsa,
hamma vaqt suv bug’i tuproqqa kira oladi. Tuproq harorati pastroq bo’lsa, 
tuproqqa kirib borgan bug’ quyuqlashib, kondensatlanib suvga aylanadi. 
15.1 – rasm. 
Suvning tabiatda aylanishi; 
A – kichik; B – katta.


125 

Download 6,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   204




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish