Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti 002 guruh talabasi raxmonaliyev abbosning fizika II fanidan bajargan 3-mustaqil ishi mavzu: kristallarning sohaviy nazariyasi

• Qattiq jismlar energetik spektrida bunday qisman to‘lgan energetik sohalarning bo‘lmasligi ularda elektr o‘tkazuvchanlik yo‘q bo‘lishiga sabab bo‘ladi.

• Qattiq jismlarning taqiqlangan sohasi kengligiga qarab, ularni dielektrik va yarim o‘tkazgichlarga bo‘lish mumkin.

• Dielektriklarga, nisbatan keng taqiqlangan sohaga ega bo‘lgan qattiq jismlar kiradi.

• Dielektriklarga, nisbatan keng taqiqlangan sohaga ega bo‘lgan qattiq jismlar kiradi.

• Tor taqiqlangan energetik

sohalarga ega bo‘lgan qattiq

jismlar yarim o‘tkazgichlarga

kiradi, ularning kengligi

taxminan 1 eV atrofida bo‘ladi.

• Taqiqlangan sohaning pastida

elektronlar joylashishi mumkin

bo‘lgan soha valent soha, yuqoridagisi

o‘tkazuvchanlik sohasi deb ataladi.

• Metallarda elektronlar valent sohani qisman to‘ldiradilar.

• Metallarda elektronlar valent sohani qisman to‘ldiradilar.

• Yuqori sathlarda joylashgan elektronlarga 10-22 -10-23 eV tartibdagi energiya uzatilganda, ularni yana yuqori sathlarga o‘tkazish mumkin bo‘ladi.

• 1K dagi issiqlik harakati energiyasi taxminan 10-4 eV tartibda bo‘ladi. Shu sababli, 0 dan farqli temperaturalarda elektronlarning bir qismi yana ham yuqori sathlarga o‘taboshlaydilar.

• Metallarga tashqi elektr maydoni qo‘yilganda elektronlarni yana yuqoriroq energetik sathlarga o‘tkazish mumkin bo‘ladi.

Yarim o‘tkazgichning valent sohasi sathlari

• Yarim o‘tkazgichning valent sohasi sathlari

elektronlar bilan to‘la egallangan bo‘ladi.

• Erkin elektronlar xosil qilish uchun

bog‘langan elektronlarga taqiqlangan soha kengligidan katta ΔYe energiya uzatish kerak.

• Yarim o‘tkazgichlarning taqiqlangan sohasi kengligi

ΔEtaq ≤ 3 eV atrofida bo‘ladi.

• Uy haroratida issiqlik harakati energiyasi elektronlarning bir qismini donor sathidan o‘tkamzuvchanlik sohasiga ko‘chirishga yetarli bo‘ladi.