Муаммоли маруза матни молия фанидан


Суғурта фондларини ташкил этиш ва улардан фойдаланиш



Download 3,57 Mb.
Pdf ko'rish
bet110/160
Sana01.06.2022
Hajmi3,57 Mb.
#625592
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   160
Bog'liq
moliya

Суғурта фондларини ташкил этиш ва улардан фойдаланиш.
Табиий ва бошқа стихияли ҳодисалар содир бўлиши натижасида 
келтирилган зарарларни қоплаш учун суғурта фондлари ташкил этилади. 
Суғурта фонди ташкил этиш манбаасига ва фойдаланиш йўналишига қараб, 
суғурта фондлари уч кўринишда бўлади:- ўзини ўзи суғурталаш 
(самострахования) фондлари. Бу фонд ҳар бир хўжалик субъектида 
ташкил этилади ва ишлаб чиқаришда вақтинча юзага келган 
қийинчиликларни олдини олишга хизмат қилади. 
- давлатнинг марказлашган суғурта (резерв) фондлари. Марказлашган 
суғурта (резерв) фондлари умумдавлат ресурсларн хисобидан ташкил этиши 
мумкин. Бу фонддан асосан фавқулодда ходисалар рўй берганда пайдо 
бўлган зарарларни қоплашга ишлатилади. 

-Суғурта йўли билан ташкил этиладиган суғурта фондлари. Бу фонд 
суғурталанувчилар томонидан тўланган взнослар ҳисобидан ташкил қилади. 
суғурта фонди фақат пулли шаклда ва у қатъий мақсадли уналишда 
фойдаланилади, яъни суғурталовчи ва суғурталанувчи ўртасида тузилган 
шартномага мувофиқ, суғурта қопламаси ёки суғурта суммасини тўлашга 
ишлатилади. 
 
Суғурта турларини туркумлаш ва суғурта қилншнинг асосий шакллари. 
Кўплаб суғурта турларини мавжудлиги, суғурталаниши мумкин бўлган 
объектларни турли-туманлиги суғурта турларини маълум бир критерийлар 
асосида туркумлашни талаб этади. Суғуртанинг тармоқлари, тармоқчалари ва 
турлари бир-бирига узвий боғланган иерархия кўринишида, о6ъектига қараб 
қуйидагича туркумланади (Схемага қаралсин). 
Мулкий суғурталашда суғурта объекти сифатида моддий бойликлар 
(ҳосилдорлик, автомабиль, қурилмалар) ҳисобланади.
Шахсий суғурталашда суғурта объекти сифатида фуқароларнинг соғлиги, 
ҳаёти ҳисобланади. 


Масъулиятни 
суғурталашда 
асосий 
объект 

бу 
суғурталанувчиларнинг учинчи шахсга келтирган зарарларни қоплаш 
мажбуриятидир. 


Суғурта
- ишлаб чиқариш муносабатларининГ зарурий элементидир. У 
ижтимоий ишлаб чиқариш жараёнидаги моддий зарарларни қоплаш билан 
боғлиқдир. Нормал такрор ишлаб чиқариш жараёнининг муҳим шарти унинг 
узликсизлиги ва тўхтовсизлиги ҳисобланади. Ишлаб чиқаришнинг доимий -
янгиланиб 
бориши 
инсонларнинг 
барча 
ижтимоий-иқтисодий 
формацияларда, шу жумладан ривожланган жамиятда ҳам мавжуд 
эҳтиёжларини қоидириш учун зарурдир. 
Агарда ижтимоий ишлаб чиқариш жараёни табиий офатлар ёки бошқа 
фавқулодда ходисаларнинг (ёнғинлар, портлашлар, эпидемиялар ва б.) 
салбий оқибатлари таъсирида тўхтаса ёки бузулса, у ҳолда жамият аввало 
турли олдини олиш тадбирларини амалга оширишга, мабодо улар кўзланган 
натижани бермаса, у ҳолда етказилган моддий зарарни қоплашга, ишчи кучини 
такрор ишлаб чиқаришнинг нормал шароитларини қайта тиклашга мажбур 
бўлади. 
Инсон ва табиий офатлар ўртасидаги қарама-қаршилик билан асосланган 
ижтимоий ишлаб чиқаришнинг таваккалчилик характери, биринчи навбатда, 
табиий ва башқа офатларнинг салбий окибатларини олдини олиш, бартараф 
қилиш ва локализация қилиш, ҳамда етказилган зарарни сўзсиз қоплаш бўйича 
инсонлар ўртасидаги муносабатларни юзага келтиради. Бу объектив 
муносабатлар инсонларнинг эришган ҳаёт даражасини сақлаб қолишга бўлган 
реал ва мавжуд эҳтиёжини акс эттиради. Мазкур муиосабатларни алоҳида 
ҳусусиятлар ажратиб туради ва уларнинг йиғиндиси ижтимоий ишлаб 
чиқарншпи суғуртавий химоялаш иқтисодий категориясини ташкил этади. 
Су\урта 
Мулкий су\урта 
Шахсий су\урта 
Маъсулиятни су\урта 
Давлат корхоналари 
мулкини 
Фу=арлар щаётини 
су\урталаш 
Фу=аролик маъсулиятини 
су\урталаш 
Акционерлик жамиятлари 
мулкини 
Бахтсиз ходисалар-дан 
су\урталаш 
Корхоналарни 3 шахс олдидаги 
маъсулиятини су\урталаш 
+ишло= хыжалик мулкини 
су\урталаш 
Болаларни бахтсиз 
ходисалардан 
су\урталаш 
Фу=ароларнинг касбий 
жавобгарлигини су\урталаш 
Фу=аролар мулкини 
су\урталаш 
Мактаб ы=увчиларини
бахтсиз ходисалардан
Хоказолар 


Суғурта иқтисодий категори сифатида молия категориясининг таркибий 
қисми ҳисобланади. Аммо, молия тўлалигича даромадларни тақсимлаш билан 
боғлиқ бўлса, суғурта эса фақатгина қайта тақсимлаш муносабатларинигина 
қамраб олади.

Download 3,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   160




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish