Муаммолари республика илмий-амалий конференцияси материаллари

1-jadval
. 
Mikrokremnezyom qoʻshilgan sement namunasining siqilishga boʻlgan mustahkamligi. 
№ 
Kunlik namunalar 
Qoʻshimch qoʻshilmagan SEM 
II/A-I 32,5N markali sement 
namunasi 
(N/mm
2
) 
Mikrokremnezeyom qoʻshilgan 
SEM II/A-I 32,5N markali sement 
namunasi 
10% (N/mm
2
) 
1 
2-Kunlik 
14.5
18
2 
7-Kunlik 
25.7
24.4
3 
28-Kunlik 
31.9
36.9
Quyilgan namunalarning dastlabki 2-kunlikdagi namunasining siqilishga 
boʻlgan mustahkamligi sinovdan oʻtkazilganda, qoʻshimcha qoʻshilmagan SEM II/A-
I 32,5N markali sement namunasiga nisbatan 23-24% gacha mustahkamiroq ekanini 
koʻrishimiz mumkun. Lekin namunaning 7-kunligi sinovdan oʻtkazilganda 
qoʻshimcha qoʻshilmagan SEM II/A-I 32,5N markali sement namunasidan 4-5% 
atrofida mustahkamligi kamroq ekanligini koʻrishimiz mumkun. Namunaning 28-
kunlikdagi siqilishga boʻlgan mustahkamligi qoʻshimcha qoʻshilmagan SEM II/A-I 
32,5N markali sement namunasiga nisbatan 15-16% ga mustahkamiroq ekanligini 
koʻrishimiz mumkun. 
2-jadval. 
Mikrokremnezeyom qoʻshilgan sement namunasining qotish vaqti. 
№ 
Kunlik namunalar 
Qoʻshimch qoʻshilmagan SEM 
II/A-I 32,5N markali sement 
namunasi (min) 
Mikrokremnezeyom qoʻshilgan 
SEM II/A-I 32,5N markali sement 
namunasi 10% (min) 
1 
Qotish boshi
130 
160 
2 
Qotish oxiri 
180 
210 
3 
Qoʻshilgan suv 
miqdori 
121 ml 
119 ml 
Sementning qotishi asosiy koʻrsatkichlaridan biri boʻlib, tayyorlangan betonning 
tez qotib qolishi yoki sekin qotishi qurilish sanoatida muhim ahamiyat kasb etadi. 
Mikrokremnezyom qoʻshilgan sement namunasini qotish vaqtini laboratoriyada 
tekshirganimizda, qotish boshi qoʻshimcha qoʻshilmagan SEM II/A-I 32,5N markali 
sement namunasiga nisbatan 30 min sekin qotib boshlashi va 30 min atrofida kech 
qotib tugashiqayd qildik. Sement bilan suv qoʻshib normal holatdagi aralashma 
tayyorlash vaqtida ham sementning suvga boʻlgan talabi SEM II/A-I 32,5N markali 
sement namunasiga nisbatan kamroq ekanligini 2-jadvaldan koʻrishimiz mumkun. 

---

330 
Yuqoridagi jadvallardan koʻrinib turibdiki sementga qoʻshilgan 10% 
mikrokemnezyom, qoʻshimch qoʻshilmagan SEM II/A-I 32,5N markali sement 
namunasiga nisbatan 15-16% ga mustahkamroq ekanligini koʻrishimiz mumkin. 
Ikkinchi jadvalda esa qotish muddatining uzoqroq vaqt davom etishi, beton 
aralashmalarini uzoqroq masofaga olib borish uchun boʻlsa, suvning nisbatan kam 
sarfi va nisbatan qovushqoqligi, betonning qoliplarga yaxshi joylashishi va yuqoriga 
quvurlarda va maxsus moshinalar bilan chiqarib berishda qulaylik tugʻdiradi. 
Mikrokremnezeyomdan foydalanish sovuqqa chidamliligi va suvga chidamliligi, 
shuningdek kislotaga boʻlgan bardoshligini oshiradi. Tahlillar shuni koʻrsatadiki, 
mikrokremnezyomdan foydalanish betonning mustahkamligini oshiradi va uning 
tannarxini pasaytirishda yordam beradi.