Muallifdan

* * *

Бозор қаердан бошланади?.. Вокзал — чиптахонадан.

Тайёрагоҳ — паспортни излашдан.
Хўш, бозор-чи, бозор қаердан бошланади?
Ҳазилкашроқ киши чўнтакни кавлашдан, дейиши мумкин. Жиддийроғи хомчўтдан, дейди.
Ҳаммаси тўғри. Чунки, бозорга ҳамма ҳар хил хаёлда боради-да. Кимдир шунчаки зерикиб.
Кимдир дам олиш учун. Биров тўй тараддуди ила.
Хуллас, бозорга ҳамманинг ўз сўқмоғи бор. Менимча, бозор дарвозадан бошланади.
Ўз дарвозангдан чиқиб, харид қилишни кўзлаганинг бозор дарвозасидан хатлашинг ҳамон ўзгаради-қолади.
Бозорда, айниқса, шарқ бозорида, ўзингга қўшилиб яна бир жуфт
қўл чўнтагингга кириб чиқаётгандек гўё.
Бир зумда нон ушоқларига қўлинг тегиб қолади.
Корейс кампирининг хушбўй карамларидан тотиб кўриш ҳисси пайдо бўлади.
Араб қизларининг юзларидек лўппи хурмолар ёнидан кўз юмиб ўтолмайди одам.
Тарвузлар ўзлари юмалаб оёғинг остида ўйинга тушади. Навбатда туриб ғирт суяк гўшт оласан. Ичингда эса «мени таниди, суяк қўшмади», деган ёлғон тасалли.
Инқиллаб автобус бекатига келасан. Шундагина уйдан олиб чиққан маошинг ёдга тушади. Ёпирай, наҳотки барини
ишлатдим?..
Хурмони нега олдим?
Тарвуз уйда бор эди-ку! Ана шунақа гаплар.
Хўш, бозор қаердан бошланар экан? Билмадим, билмадим. Билганим — бозор нима билан тугаши.
Хотин ила жанжал билан тугайди.
...Олтиариқлик турпфуруш чолдан сўрадим. Отахон, билмайсизми, осмоннинг охири қаерда? Чол мени имлаб ёнига чақириб олиб, қулоғимга шивирлади:
Торозихонада, болам!..

КЎҲНА ҚУДУҚ

(Достон)

Мени тонгда ширин уйқудан уйғотишди. Қарасам — уйқудан ҳам ширин одамлар. Боролмайман, дедим ғудраниб.

Ўзларинг кетаверинглар энди...
Мени уйғотган одам буюк ҳофиз эди.
Менинг борар жойим эса Буюк Бухоро эди.
Бухоро мендан хафа эди...
Ҳофиз шундай шаҳарга бир марта бормаган киши одам эмас, деб айтганди.
Одам бўлса бордир, аммо шоир эмас, деганди... Тушимда йиғлаган эди Бухоро.
Улуғ шаҳарни фақат улуғ зотлар овутиши мумкин. Менинг борганимдан эса фойда йўқ.
Аммо қани ўша улуғлар энди?.. Биз ҳаммамиз уйқу билан овора,
Бухоро бўлса чўкиб, нураб, тугаб борарди.
Кун сайин камайиб борарди унинг дунёга машҳур обидалари...