VI. UYGA VAZIFA: __________________________________________________________________________
Muallif: D. Haydarova
6-“________________” SINFLAR UCHUNADABIYOT FANI
«____”____________201____ Mavzu: Pirimqul Qodirov hayoti va ijodi
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI: I.Tashkiliy qism: A)Salomlashish.
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI TAKRORLASH 1.Zulfiya she'riyatining asosiv g'oyaviy xususiyatlari mmalardan iborat?
2.Shoira uchun nimalar yoki kimlar aziz tuyg'ular bag'ishlovchi bo'lib qolgan?
3.«Nevara» she'rida shoiraga ta'sir ko'rsatgan holat nima edi?
4.She'rda ilgari surilgan fikr va tuyg'ulardan mualif qanday xulosalar chiqaring?
III. YANGI MAVZU BAYONI. PIRIMQUL QODIROV 1928-yilda tug`ilgan Zamonaviy o'zbek nasrining rivojiga salmoqli hissa qo'shgan otaxon adiblarimizdan biri O'zbekiston xalq yozuvchiM P'rimqul Qodirov dir. U o'z safdoshlan - Asqad Muxtor Said Ahmad. Odil Yoqubovlar bilan birga ustoz adiblar — G'afur G'ulom. Oybek, Abdulla Qahhorlar qalamini yerga tushirmay. milliy adabiyotimiz ravnaqni yana bu pog'ona yuksaltirgan taniqli yozuvchi hisoblanadi. Puimqul Qodirov asarlarini nafaqat Markaziy Osiyo davlatlari hududida. balki uzoq xorniy mamlakatlarda ham sevib mutolaa qiladilar. o'qib o'rganadilar.
Pirimqul Qodirov 1928-yilning 25-oktabrida hozirgi Xo'iand viloyati hududidagi Kengko'l qishlog'-da cho'pon oilasida dunyoga kelgan.
Kolxozlashtirish (1930--1933-y.) davrida ko'pchilik qatori uning otasi - o ziga to'q Qodir cho'pon ham quloq qilinadi. Bu voqea ko'p bolali oilaning kundalik tirikchiligigagina emas, farzandlarn.ng keying taqdi- riga ham og'ir ko'lankalar soladi.
Ikkinehi jahon urushi yillarida o'spirin Pirimqul kolxozdagi mashaq- qatli yumushlarni bajarishda kattalarga yelkadosh bo'ldi, bir parcha qora non topib yeyish qanchalar qiyinlig.ni o'z ko'zlari bilan ko'rdi.
Qishloq maktabida yaxshi o'qigani. ilm-u ijodga chanqoqhgi tufayli izlab-izlab Toshkent davlat universitetm. topib keldi va uning sharq- shunoslik fakultetiga o'qishga kirdi. 1951-yilda bu fakultetiii muvaffaqiyatli bitirgach, bir muddat Til va adabiyot -nstitutida ishladi. P. Qodirov adabiy ljodning sir-u sinoatlarini chuqur o'rganish maqsadida Moskvadagi aspirantura o'qishiga kiradi va 1954-yilda ustozi Abdulla Qahhor asarlarning til va uslubiy jihatlari tadqiq elilgan nomzodlik dissertatsiyasini yoqlaydi.
Talabalik paytidayoq Pirimqul Qodirov o'zining dastlabki kitobi — «Studentlar»ni e'lon qildi. Shundan keyin uning ko'plab hikoyalari, «Me- ros>v «Erk», «Qadrim». «Yayra institutga kirmoqchi», «Najot» singari qissalan, «Uch ildiz», Pirimqul Qodirovning yuqorida sanalgan asarlari turli mavzulami. har xil kasb egalari hayotini badiiy aks ettiradi. Ularning birida paxtakorlar (<Abdulla Qodiny, Oybek singari ad.blar boshlab bergan tarixiy mav zu- lartalqini P. Qodirovni ham jiddiy izlanishlar sari rag'batlantirdi. U qariyb yigirma yillik umrini mana shu izlanrshlarga bag'ishladi. Holbuki. sho'ro zamonida milliy tanx qatlariga nazar tashlash, uni xolis yoriti>h nihoyatda qaltis ish sanalar, yozuvchini yomon otliqqa ch.qarish hech gap emas edi. P. Qodirov ning dastlabki tarixiy asan - «Yulduzli runlan) (« Bobur») romani atrofida ham sho'ro mafkurachilari chakana vahima qo'zg'amadilar. Yozuvclun tanxga to'g'ri yondashuvni bilmaslikda, zolim podsholarni ulug'lashda, o'tmishni ideallashiiri ;hda aybladilar. Asarning ko'p joyla- rini qayta ishlashga majbur etmoqchi bo'ldilar Buni qarangki. mana shu pastkashhkka rahbaihk qilgan yoki bosh qo'shgan ne-nc zamona zo'rlarini birov eslamaydi. agar eslasa ham tarixiy xotira .allodlari sifatida Lnganib tilga oladi. Pirimqul Qodirovni esa Yaratganning o'zi. u ulug"lagan ajdodlari ruhi qo'lladi. Mustaqillik yillari yozuvchi va Lining ijodi qar- shisida barcha eshiklar ochildi - adib asarlari o'nlab xorijiy tillarga tarjima qilinib. olamga yuz tutdi.
Bugun to'la ishonch bilan aytish mumkinki o'zbek adibi Pirumqul Qodirov shoh va shoir Bobur va uning bir-biriga o'xshamagan farzandlar taqdinni to'laqonli badiiy qayta yaratishda torn ma'nodagi tarixiy vazifani ado etdi. Albatta, kelajakda Bobur to'g'risida, uning sulolasi vakilUri haqida ko'plab bad.iy va ilmiy asarlar yaratdadi. Ularn.ng dunyoga kelishida esa kelajak mualhtlanga Pirimqul Qodirov tajnbasi samarali xizmat gijishi shak-shubhasizdir.
