Muallif: D. Haydarova 6-“ ” sinflar uchunadabiyot fani ” 201

III. YANGI MAVZU BAYONI.
Erkin Vohidov 1936-yilda tug`ilgan
O 'zbekiston xalq shoiri Erkin Vohidov 1^36-yil 28-dekabrda Farg'onj viloyatining Oltiariq tumanida muall'in odasida tug dgan. Uning otasi Ikk.nchi jahon urushidan og'ir jarohat olib qaytadi va 1945-yilda vafot etadi. 6 r yildan keyin onasi ham dunyodan o'tadi. O n yoshga yetar- yetmay ham ota. ham onadan ajrab qolgan yosh Erkinn tog'asi o'z tar- biyasiga oladi.
Toshkentga — tog'asinikiga kelgan bo'lajak shoir o'qishmi qunt bi­lan davom ettiradi. Unda kitobga, adabiyotga havas iuda erta uyg'ondi Shoir G'ayratiy tomonidan O'quvchilar saroyida tashkil etilgan adabiy to'garak uning bu havasini yanada alangalatib yubordi. O'n besh-o'n olti yoshlaridanoq ancha pishiq she'rlar yoza boshladi
Maktabni oltin meda! bilan bitirgan E. Vohidov Toshkent davlat uni versitet- (hozirgi Mirzo Ulug'bek nomidagi O'zbekiston Milliy uni- versiteti) filologiya fakultetiga o' qishga kiradi. Endilikda u adabiy otni torn ma'noda chuqur o'rganishga kirishadi. Ham o'zbek tnumtoz ada- biyotmi. ham jahon adabiyotini sineh'klab o'rganar ekan. o'zining ijod' ham takomillasha boradi. Buyuk ijodkorlarn ng asarlarini benlib o'aish ulardan badiiy mahorat sirlannv so'zga mas'uliyat hissmi. soddalik va ravonlikni o'zlashtinshida muhim omil bo'ldi. Shuning uchun ham uning «Tong lavhasi», «Kamtarl'k haaida», «Buloq», «Sevgi», ^Ona tuproq» kabi qator she'rlaridagi chuqur ma'no go'zal ifodalar, ajoyib tasv irlar bilan uyg'unlashib ketgan. Masalan, shoir tunnushdagi oddiygina holatdan — choy suzilayotganda choynakningpiyolaga «egil'shi», choy ichayotganda inson piyolamng peshonasidan «o'pishi»dan ajoyib she'r yaratadi:
Garchi shuncha mag'nir tursa ham. Piyolaga egilar choy nak. Shunday ekan. manmanlik nechun, Kibr-u havo nimaga kerak?
Kamtarin bo'l, hatto bir qadam O'tma g'urur ostonasidan. Piyolani inson shuning-chun O'par dcim peshonasidan.
Erkin Vohidov un.versitetni tugatgach. uzoq yillar nashriyotlarda ish- ladi o'zbek va jahon adabiyot ining eng sara asarbrini chop qilishda faol ishtirok etdi. 1%4-ydda yaratilgan «Nido» dostonidan so'ng binn-ketin «0.zu chashmasi», «Palatkada yozilgan doston», «Quyosh maskani», «Ruhlar isyoni» kabi ajoyib dostonlar yozd
Shoir ijodini lining tarjimonlik faoliyatisiz tasawur etish qiyin. U ko'plab mashhur jahon shonlarining asarlanni o'zbek tiliga mahorat bilan o'girgan. Xususan, E. Vohidov taijimasidagi rus shoiri S. Yesen-n she'rlari, nemis shoiri Gyotening «Faust» asan o'zbek adabiyotida katta hodisalar bo'ldi. Shoiryangidan tashkil etilgan «Yojhlik»jurnalining dastlabki oosh muharriri sifatida yoshlarning adabiyotga kirib kelishi yo'lida katta jon- bozlik ko'r^atd¹

5. 
   Voh.dov faqat she'rva dostonlar yozibgina qolmay, boshqa janrlarda ham barakali ijod qildi. U dramaturgiya sohasida ham o'z qalamini sinab, «01t'n devor», «Istanbul fojiasi» kabi dramalar yaratdi. Ayniqsa, «01tin devor» komediyasi uzoq yillar o'zbek teatn sahnasidan tushmay keldi. Bu komediya jahonning qator tillariga taijima qilinib, teatrlarda sahna- lasht'rildi.
   
6. 
   Vohidov ellik yildan ko'proq davr mobaynida ijod etgan asarlarini to'plab. «Ishq savdosi», «She'r dunyosi», «Umrdaryosi» va «Ko'ngil ni- dosi» nomli to'rt jildlik saylanmasini o'quvchilarga taqdim etdi. Bu asarlar faqat shoir qalbining, kechinmalarininggina emas, balki xalq hayotinrng ham ko'zgus'dir.
   

Shoir asarlaridan hayotga, go'zallikka muhabbat, yovuzlikka, tuban- likka nafrat yaqqol sezilib turadi. Uning ilk dostoni — «Nido»da msoniyat- ga og'ir judoliklar, bitmas jarohatlar keltiradigan urush qattiq qoralansa, keyinroq bitilgan «Ruhlar isyoni» dostonida xalqlar, millatlar, dinlar o'rta- sidagi nizolar bashariyatga naqodar katta falokatlar olib kelishi teran tas- virlangan. Bu esa shoir ijodida insonparvarliK hamisha bosh mavzu bo'lib kelganligmi ko'rsatadi.