Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

Pul oqimlariga baho berish uchun

Download 9,79 Mb. bet 270/334 Sana 03.06.2022 Hajmi 9,79 Mb. #631654

Bog'liq
Moliyaviy taxlil maruza

Bu sahifa navigatsiya:

• 0 dan past 0 dan - 20 gacha 20 dan yuqori
• 10 dan past 10 dan - 15 gacha 15 dan yuqori
• 25 dan yuqori 10 dan - 25 gacha 10 dan past
• 2 dan past 2 dan - 4 gacha 4 dan yuqori
• 10 dan ortiq 3 dan - 10 gacha 3 dan past
• 50 dan yuqori 40 dan - 50 gacha 40 dan past

Pul oqimlariga baho berish uchun

Ko‘rsatkichlar	o‘rganiladigan ko‘rsatkichlar izohi
	Salbiy	Qoniqarli	Ijobiy
Mahsulot sotishdan tushgan tushumning o‘sishi (sotish hajmi), %	0 dan past	0 dan - 20 gacha	20 dan yuqori
Korxona aktivlarining (molmulkining) iqtisodiy rentabelligi, %	10 dan past	10 dan - 15 gacha	15 dan yuqori
Aylanma kapitalga ehtiyojning o‘sishi, %	25 dan yuqori	10 dan - 25 gacha	10 dan past
Aylanmadan tashqari (uzoq muddatli) aktivlarga ehtiyojning o‘sishi, %	25 dan yuqori	10 dan - 25 gacha	10 dan past
Kredit foizlarini qoplash, marta	2 dan past	2 dan - 4 gacha	4 dan yuqori
Qarzlarni qaytarish muddati, oy	10 dan ortiq	3 dan - 10 gacha	3 dan past
Korxona kapitalida qarz mablag‘larining ulushi, %	50 dan yuqori	40 dan - 50 gacha	40 dan past

Jadval ko‘rsatkichlaridan foydalanib pul mablag‘larining sof kirimi va chiqimiga ta’sir etadigan sabablar (omillar) haqida xulosalar qilish mumkin.
Xo‘jalik yurituvchi subyektlarning pul mablag‘lari oqimini tahlil etishda, yuqorida ko‘rsatib o‘tilgan uslublardan kengroq foydalanilganda korxona menejeri uchun to‘g‘ri va optimal boshqaruv qarorlarini qabul qilishga kerak bo‘ladigan tahliliy ma’lumotlar olish imkoni tug‘iladi. Bu esa bugungi iqtisodiy munosabatlar sharoitida korxonaning raqobatchilari bo‘lgan xo‘jalik subyektlarini yengib chiqishga hamda bozorda o‘z mavqeyini mustahkamlashga olib keladi.
Respublikamizda pul oqimlarini yuqoridagi baholash uslublari orqali baholashpul mablag‘larini o‘rganishni xalqaro standartlar darajasiga yaqinlashtiradi. Bu esa respublikamizda faoliyat ko‘rsatayotgan korxonalarga ham xorijiy investorlar qiziqishining ortishiga sabab bo‘ladi, deb hisoblaymiz. Xususan, chet ellik iqtisodchi olimlar L.Dj.Gitman, M.D.Djonk pul oqimlari harakati bo‘yicha tadqiqotlar olib borib, xorijiy investitsiyalar ishtirokida tashkil etilgan korxonalarda ikkita moliyaviy ko‘rsatkichni investitsiyalar uchun mezon qilib olishni taklif etdilar:¹

1. 
   Diskontlangan pul mablag‘larining oqimini hisoblash.
   
2. 
   Investitsiyalarning taxminiy daromadliligini hisoblash.
   

Bu ikkala usul ham sof operatsion (muomala) foydasini hisoblashga xizmat qiladi.
Pul mablag‘lari diskontlangan oqimini hisoblash ham investitsiyalarning daromadlilik ko‘rsatkichi bo‘lib, investitsiyalar tahlilida pul oqimlari summasidan soliqlarni ayirib tashlab, sof muomala foydasi qiymatini hisoblashni talab qiladi. Sof qiymat pul oqimlarining joriy qiymati bilan kapitalning investitsiyaga qo‘yilgan dastlabki qiymati o‘rtasidagi farq hisoblanadi.
Investitsiyalarning taxminiy daromadliligini hisoblash investitsiya qilinadigan obyektning yaroqliligini baholash amali bo‘lib, u investitsiyaning to‘liq daromadliligi normasini bir necha yillar davomida tushgan barcha daromadlar hisobidan qayta investitsiyalash imkoniyatini ko‘rsatadi.
Professor T.Malikovning fikricha, «Diskontlashtirish kelajakda olinishi mumkin bo‘lgan har qanday summa hozirgi paytda kichikroq (ozroq, kamroq) bo‘lgan subyektiv foydalilikka (bahoga) ega degan aqidaga asoslangan. Diskontlashtirish investitsiyalarning kelgusi qiymatini baholashda, qimmatli qog‘ozlarning qiymatini aniqlashda, bank, valuta, sug‘urta amaliyotida va boshqa hollarda keng qo‘llanilishi lozim».²
«Pul oqimlari to‘g‘risidagi hisobot»da joriy (operatsion), investitsiya, moliyaviy va soliqqa tortish faoliyatlari bo‘yicha pul mablag‘lari kirimi va chiqimi ifodalangan.

Download 9,79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: