Moliyaviy natijalar hisobi ma’ruza rejasi

9150 “Davriy hisob usulida TMB bo‘yicha tuzatishlar”- ushbu aktiv, vaqtinchalik (tranzit) schѐt asosan TMB larning davriy hisob usulida ishlaydigan korxonalarda, shu jumladan chakana savdo va ommaviy ovqatlanish korxonalarida, qo‘llaniladi. Davriy hisob usulida ishlaѐtgan korxonalarda sotilgan tovarlar tannarxini topish uchun davr oxirida inventarizatsiya o‘tqaziladi. Inventarizatsiya natijasida aniqlangan TMB larning haqiqiy holati ularning davr boshidagi holati bilan taqqoslanadi, natijada TMB lar holatidagi o‘zgarish summasi (kamayish ѐki ko‘payish) aniqlanadi. Aniqlangan farq summasi schѐt bo‘yicha tuzatish summasini bildiradi. Agar tuzatish kamayish tomoniga qilinishi kerak bo‘lsa, o‘rtadagi farq 9150 ―Davriy hisob usulida TMB bo‘yicha tuzatishlar‖ schѐtining debetiga, agar tuzatish ko‘payish tomoniga qilinishi kerak bo‘lsa, u holda o‘rtadagi farq ushbu schѐtning kreditiga ѐziladi. Bunda TMB lar schѐtlari (1000,1100,2000,2800,2900) mos ravishda kreditlanadi (kamayganda) va debetlanadi (ko‘payganda). Yil oxirida 9150- schѐtda to‘plangan summa mos ravishda 9900 ―Oxirgi moliyaviy natija‖ schetining debetiga (ko‘payganda) ѐki kreditiga (kamayganda) ѐpiladi.

Davr xarajatlarining hisobi. 21-son BHMS ga muvofiq davr xarajatlari-ning hisobi quyidagi schѐtlarda olib boriladi:

• 
  9410 “Sotish xarajatlari”- ushbu aktiv, vaqtinchalik (tranzit) schѐtning debetida yil maboynida sotishga doir xarajatlar (reklama xarajatlari, sotish bilan bog‘liq xodimlarning ish haqi, ijtimoiy sug‘urtaga ajratmalar, amortizatsiya xarajatlari, transortirovka va boshqa shu kabi sotish bilan bog‘liq xarajatlar) aks ettiriladi. Ushbu schѐtda aks ettiriladigan xarajatlarning aniq turlari va tarkibi «Mahsulot (ish, xizmat)larni ishlab chiqarish va sotish xarajatlari hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish to‘g‘risida Nizom»ning «Sotish xarajatlari» nomli bo‘limida to‘lig‘icha keltirilgan. Xarajatlarning aniq turlari ushbu schѐtning debetida va bu xarajatlarni ifodalovchi schѐtlarning kreditida
  

(5110,5010,6710,6520,6990 va boshqa schѐtlar) aks ettiriladi. Yil oxirida 9410- schѐtning debetida to‘plangan summa uning kreditiga va 9900 ―Oxirgi moliyaviy natija‖ schetining debetiga ѐziladi va shu asosda u ѐpiladi.

•