Moliyaviy menejment pv doc

 Korxonalarni inqirozga qarshi moliyaviy boshqarish tizimi
Korxonalarni iqtisodiy nochorligiga 
qarshi moliyaviy boshqarish tizimi 
Moliyaviy holatning muntazam ravishdagi 
monitoringi 
Korxona 
mutaxassislari 
Yuqori vazirliklar yoki 
tashkilot mutaxassislari 
Konsalting firmalari 
mutaxassislari 
Iqtisodiy nochorlik 
holatlarini oldindan 
aniqlash 
Iqtisodiy nochorlik holati 
darajasini aniqlash 
Iqtisodiy nochorlikning 
asosiy omillarini aniqlash 
Xulosalar, aniq hisob-
kitoblar 
Nochorlik darajasi bo’yicha 
berilgan baholar 
Omillar guruhlari va 
bashoratlar 
Moliyaviy barqarorlashtirish mexanizmlarini ishlab chiqish 
To’lovga layoqatsizlikni 
bartaraf etish 
Moliyaviy 
barqarorlikni
tiklash 
Moliyaviy strategiyani 
o’zgartirish 
KORXONA 
Boshqaruv qarorlarini qabul qilish 

---

130
Korxonalarda inqirozga qarshi boshqaruvning asosiy yo‘nalishlaridan 
biri bu – korxonalarni restrukturizatsiyalash (qayta tarkiblash) hisoblanadi. 
Korxonani restrukturizatsiyalash
– 
bu tabiiy jarayon bo‘lib, korxonaning 
yangi sharoitga moslashishga va moliyaviy-iqtisodiy sog‘lomlashtirishga 
yo‘naltirilgan chora-tadbirlar majmuasidir. Bu jarayon korxona moliyaviy 
menejerlari, mulk egalari, yoki kreditorlar tomonidan, korxonani yangilash va 
sog‘lomlashtirish maqsadida, korxonaning kelajakda o‘rnini belgilovchi 
maqsadlaridan kelib chiqib, olib boriladi. 
Restrukturizatsiya tadbirlariga ajratib chiqarish, bo‘linish, qo‘shib 
yuborish, sho‘ba korxonalarini tashkil etish, mas’ul markazlar, boshqaruv 
tizimini qayta tashkil qilish, nazorat olib borish, mulkchilik shaklini 
o‘zgartirish kabilar kiradi. Restrukturizatsiya qilish keraksiz va zarar 
keltirayotgan faoliyat turlarini tugatish hisobiga xarajatlarni kamaytirish va 
boshqaruv, umuman barcha xodimlar sifatini oshirishga yo‘naltirilgan, ammo 
bu hisob tizimi va faoliyatni samarali baholashning aniq mezonlarini joriy 
etishni talab qiladi. Restrukturizatsiya qilish keng qamrovli va o‘zaro bog‘liq 
tadbirlar yig‘indisini, tashkiliy strukturasini qayta tashkil etishdan tortib, 
zamonaviy boshqaruv elementlari qo‘shilgan biznes jarayonlarni o‘zida 
mujassamlashtiradi.
Shuni ta’kidlash kerakki, restrukturizatsiya korxonaning o‘zini maqsadi 
emas, balki ko‘pgina korxonalar uchun moliyaviy inqiroz holatidan chiqib 
ketishning asosiy yo‘llaridan biri hisoblanadi. Korxonada og‘ir moliyaviy 
tanglik holati, bankrotlik alomatlarining yuzaga kelish xavfi yoki korxona 
mulki va obro‘sidan (brendidan) ayrilishi, asosiy ishlab chiqarishning past 
rentabelligi, investitsiya jalb etish imkoniyatining yo‘qligi restrukturizatsiya 
qilishni talab etadi. 

---

131
Korxonalarda restrukturizatsiya jarayonlarini ikki guruhga bo‘lib 
olishimiz mumkin bo‘ladi (8.2-chizma). 
Korxonalarni tarkibiy o‘zgartirish, ixchamlashtirish va moliyaviy 
sog‘lomlashtirishning asosiy yo‘nalishlari:
1
. Ishlab chiqariladigan mahsulot turlarini restrukturizatsiya qilish.
Mahsulot ishlab chiqarish turlarining har birini alohida foydalik darajasini 
yoki zarar ko‘rish ehtimollarini tahlil qilish, marketingni o‘rganish.