Moliyaviy hisobot auditi

MOLIYAVIY HISOBOT AUDITINING MAQSADI VA UNING ASOSIY 
TAMOYILLARI
113 
holatini tasdiqlanadigan buxgalteriya hisobotlarida aks etganiga nisbatan jiddiy o’zgartiruvchi 
summalarni baholashi zarur. 
Noaniq majburiyatlar qatoriga quyidagilar kiradi: 

iqtisodiy sub’ektning jiddiy xarajatlar imkoniyatlari bilan bog’liq tugallanmagan sud 
jarayonlari (masalan, patent huquqi buzilishi yoki chiqarilayotgan masulot sifati uchun mas’ullik 
sababli); 

soliq to’lovlari borasida soliq daromadlari bilan kelishmovchiliklar; 

mahsulot sifati kafolatlari; 

uchinchi tomon majburiyatlari bo’yicha kafolatlar; 

boshqa majburiyatlar. 
Noaniq majburiyatlar auditorlik xulosasining yakuniy qismida va auditorning iqtisodiy 
sub’ektning rahbariga auditning ular haqida bilish imkonini beruvchi va yuristlarning ishning 
ehtimoliy oqibatlariga nisbatan fikrlarini ham hisobga olgan holda yozma ma’lumotlarida 
(hisobotida) ettirilishi zarur. 
Jiddiy hodisalar va iqtisodiy sub’ektning noaniq majburiyatlarini baholash uchun auditorlik 
tashkilotlari: 

iqtisodiy sub’ekt rahbarlaridan bunday majburiyatlari masalasi bo’yicha so’rash; 

soliq idoralari e’tirozlari haqidagi axborotlarni o’rganish; 

iqtisodiy sub’ekt manfaatlarini ko’zlovchi yuristdan sud jarayonlari va uchinchi tomon 
bilan boshqa nizolarning borishi haqida ma’lumotlar olish (shuningdek, zarurat tug’ilganda 
mustaqil yuristdan ham); 

vaziyatdan kelib chiqib, boshqa protseduralar zarur. 
Auditorlik tashkiloti yanada asoslangan qaror qabul qilish uchun iqtisodiy sub’ektdan 
quyidalarni talab qilishi mumkin: 

iqtisodiy sub’ekt rahbariyatining yozma hisobotlari; 

hisob va boshqa hujjatlar; 

aktsionerlar yig’ilishlari va direktorlar kengashi majlislarining bayonnomalari; 

ichki auditorlar ishlari materiallari; 

tezkor boshqaruv hisobi ma’lumotlari; 

pul mablag’larining tushish bashorati. 
Auditorlik tashkiloti auditorlik xulosalarida hisobot sanasidan keyin yuz beradigan 
hodisalar (buxgalteriya hisoboti tuzilgan sana), lekin auditorlik xulosasi imzolangan sanaga 
qadar voqea-hodisalar haqida bildirgan fikrlari uchun javobgarlikni zimmasiga oladi. 
Auditorlik tashkiloti “Moliyaviy (buxgalterlik) hisoboti haqida auditorlik xulosasi” federal 
qoidaga mos holda tayyorlashi shart bo’lgan tuzatishlar ro’yxatida, shu jumladan, auditorlik 
tashkiloti tomonidan buxgalteriya hisoboti tuzilgan sanadan keyin topilgan hamma jiddiy 
holatlar aks ettirilishi lozim. 
Auditorlik tashkiloti buxgalteriya hisoboti haqida auditorlik xulosasi imzolangan sanadan 
keyin yuz bergan hodisalarga javobgarlikni zimmasiga olmaydi. Audit tugagandan keyin u 
qandaydir maxsus tadqiqotlar qilishi va bunday holatlarni aniqlash uchun tahlillar o’tkazishi 
shart emas. 
Bunday holatlar haqida ma’lum qilish uchun javobgarlik iqtisodiy sub’ekt rahbarining 
zimmasida bo’ladi. 
Agar auditorga auditorlik xulosasi imzolangan sanadan keyingi davr uchun yuz bergan 
holatlar ma’lum bo’lib qolsa, biroq bu buxgalteriya hisobotini foydalanuvchilarga taqdim 
etilishdan oldin yuz bergan bo’lsa, ular yuzaga kelgan holatni iqtisodiy sub’ekt rahbari bilan 
muhokama qilishi, agar bunday holat buxgalteriya hisobotiga jiddiy ta’sir o’tkazsa, ushbu 
hujjatga mos keluvchi o’zgartirishlar kiritishni talab qilishi zarur bo’ladi. 

---