Moliyaviy hisobot auditi

MOLIYAVIY HISOBOT AUDITI” FANIDAN MUSTAQIL TA`LIM MASHG’ULOTLAR 
MAVZULARI
199 
aktsiyalarga tegishli foizli xarajatlarning kamayishi va oqibatda foydadagi ko’payish yoki 
zarardagi kamayish xodimlarning noixtiyoriy foydani taqsimlash rejasiga tegishli 
xarajatlarning ko’payishiga olib kelishi mumkin. Bir aktsiyaga to’g’ri keladigan 
maydalashtirilgan foydani hisoblash maqsadida, bosh tashkilotning oddiy aktsiya egalariga 
tegishli foyda yoki zarar daromadlar yoki xarajatlardagi bunday natijaviy o’zgarishlarga 
nisbatan to’g’rilanishi lozim. 
Aktsiyalar 
36 
Bir aktsiyaga to’g’ri keladigan maydalashtirilgan foydani hisoblash maqsadida, 
oddiy aktsiyalarning miqdori 19 va 26-bandlarga muvofiq hisoblangan oddiy 
aktsiyalarning tortilgan o’rtacha miqdoriga barcha maydalashtiruvchi potentsial oddiy 
aktsiyalarni oddiy aktsiyalarga konvertatsiyalanishida chiqarilishi mumkin bo’lgan oddiy 
aktsiyalarning tortilgan o’rtacha miqdori qo’shilgani bo’lishi lozim. Maydalashtiruvchi 
potentsial oddiy aktsiyalarni davr boshidan, yoki agarda kech bo’lsa, potentsial oddiy 
aktsiyalar emissiya qilingan sanadan boshlab oddiy aktsiyalarga konvertatsiya qilindi deb 
hisoblanadi. 
37 
Maydalashtiruvchi potentsial oddiy aktsiyalar taqdim etiladigan har bir davr uchun 
mustaqil tarzda aniqlanadi. Yil-boshidan davrda inobatga olingan maydalashtiruvchi 
potentsial oddiy aktsiyalarning miqdori har bir oraliq hisoblashlarda inobatga olingan 
maydalashtiruvchi potentsial oddiy aktsiyalarning tortilgan o’rtachasi hisoblanmaydi. 
38 
Potentsial oddiy aktsiyalar ular muomalada bo’lgan davr bo’yicha tortiladi. Bekor 
qilingan yoki ma’lum bir davrda yuridik kuchga ega bo’lmagan potentsial oddiy aktsiyalar 
faqat ular muomalada bo’lgan davrning qismi uchun bir aktsiyaga to’g’ri keladigan 
maydalashtirilgan foydani hisoblashda inobatga olinadi. Davr mobaynida oddiy aktsiyalarga 
konvertatsiya qilingan potentsial oddiy aktsiyalar bir aktsiyaga to’g’ri keladigan 
maydalashtirilgan foydani hisoblashda davr boshidan konvertatsiya sanasigacha bo’lgan 
davrda inobatga olinadi; konvertatsiya sanasidan boshlab, hosil bo’lgan oddiy aktsiyalar bir 
aktsiyaga to’g’ri keladigan ham bazaviy ham maydalashtirilgan foydani hisoblashda 
inobatga olinadi. 
39 
Maydalashtiruvchi potentsial oddiy aktsiyalarning oddiy aktsiyalarga konvertatsiyasi 
natijasida chiqariladigan oddiy aktsiyalar miqdori potentsial oddiy aktsiyalarning 
shartlariga asosan aniqlanadi. Qachonki konvertatsiyaning birdan ortiq uslublari mavjud 
bo’lsa, hisoblash potentsial oddiy aktsiyalarning egalari nuqtai nazaridan qaraganda eng 
afzalroq konvertatsiya stavkasi yoki bajarish narxi inobatga olinadi. 
40 
Shu’ba tadbirkorlik sub’ekti, qo’shma korxonayoki qaram tadbirkorlik sub’ekti bosh 
tashkilot yoki investitsiya ob’ekti bo’yicha birgalikdagi nazoratga ega, yoki ahamiyatli 
ta’sirga ega, investor boshqa tomonlar uchun shu’ba tadbirkorlik sub’ektining, qo’shma 
korxonaning yoki qaram tadbirkorlik sub’ektining oddiy aktsiyalariga yoki bosh tashkilotning 
yoki investitsiya ob’ekti bo’yicha birgalikdagi nazoratga ega, yoki ahamiyatli ta’sirga ega 
(hisobot beradigan), investorning oddiy aktsiyalariga konvertatsiyalanadigan potentsial 
oddiy aktsiyalar chiqarishi mumkin. Agarda ushbu shu’ba tadbirkorlik sub’ektining, qo’shma 
korxonaning yoki qaram tadbirkorlik sub’ektining potentsial oddiy aktsiyalari hisobot 
beradigan tadbirkorlik sub’ektining bir aktsiyaga to’g’ri keladigan bazaviy foydasiga 
nisbatan maydalashtirish ta’siriga ega bo’lsa, ular bir aktsiyaga to’g’ri keladigan 
maydalashtirilgan foydani hisoblashda inobatga olinadi. 

---