Молиявий ҳисоб

Савдо маркалари ёки савдо белгилари (мисол учун “Соса-Сola”) –
маҳсулот ёки хизматларга оид берилган номлар, рамзлар ёки бошқа хил 
(аниқлаб берувчи) идентификациялар. Улар эгалик қилишни асослаш учун 
рўйхатга олиниши, рўйхатга олинганлари эса, уларнинг фаолият 
муддатларини маълум бир даврга узайтириш асосида янгиланиб бориши 
мумкин. Бундай ҳолларда номланишлар, рамзлар ва маҳсулотнииг бошқа 
аниқловчи идентификациялари юридик жиҳатдан ҳимояланади.
Савдо маркасининг сотиб олиниши вақтида тўланган пул маблағлари 
қиймати капиталлаштириб борилади. Унинг фойдаланилиши, ҳимоя 
қилиниши, кенгайтирилиши, рўйхатдан ўтказилиши ёки судда ҳимоя 
қилиниши 
натижасида 
юзага 
келган 
пул 
суммалари 
ҳам 
капиталлаштирилади.
Бу тариқа капиталлаштирилган суммалар савдо маркасининг фойдали
хизмат қилиши муддати мобайнида ёки ушбу муддатлардан қайси бири 
нисбатан қисқа бўлиб чиқишидан келиб чиққан ҳолда 40 йил мобайнида 
амортизация қилиниши лозим. 
Франшизалар одатда давлат томонидан давлат мол-мулкидан 
(масалан, кабель телевидениеси компанияси) фойдаланиш ҳуқуқига эгалик 
қилиш учун ёки коммунал хизматлар кўрсатиш (электр энергияси), 
шунингдек хўжалик юритувчи субъектлар томонидан аниқ мақсадлар ва аниқ 
хизматлардан (“Ўзбекистон ҳаво йўллари”) фойдаланиш ҳуқуқига эгалик 
қилишлари учун берилади. 
Кўпгина ҳолларда франшизани олиш қиймати юқори бўлади ва одатда 
франчайзи франчайзорга унинг бошланғич қийматини тўлаши талаб этилади. 
Франшизанинг бошланғич қиймати капиталлаштирилиши ва ундан 
кейингина 
харажатлар 
юзасидан 
ҳисобдан 
чиқарилиши 
лозим. 
Франшизалардан амортизация қилиш унинг олдинги даврий баҳолари билан 
биргаликда аниқ белгиланган хизмат қилиш муддатига асосланади. Бироқ 
тўлиқ амортизация даври 40 йилдан ошиб кетиши мумкин эмас.