Молиявий ҳисоб 1 Ўқув қўлланма

Шубҳали қарзлар бўйича резерв

5,000

3,600

Фараз қилайлик, шубҳали қарзлар бўйича зарарлар охирги уч йил ичида қуйидагиларни ташкил этди:

Йил	Сотиш	Шубҳали қарзлар бўйича зарарлар	Фоиз
2001 2002 2003	520,000 595,000 585,000	10,200 13,900 9,900	1.96 2.34 1,69
Жами	1,700,000	34,000	2.00

Компаниянинг раҳбарияти, сотишдаги шубҳали қарзларнинг улуши 2 % бўлишини тахмин қилади. Шундай қилиб, 2004 йилга шубҳали қарзларни суммаси қуйидагича ҳисобланади:
0,02 х (645,000 – 5,000 – 40,000) = 0,02 х 600,000 = 12,000
Ҳисобнинг натижалари қуйидагича ёзилади:
2004 йил 31 декабр
Дт Шубҳали қарзлар бўйича харажатлар 12,000
Кт Шубҳали қарзлар резерви 12,000
Шундай қилиб, “Шубҳали қарзлар резерви” ҳисобварағи бўйича қолдиқ 15,600 ш.б.ни ташкил этади. Бу рақам 2004 йил товарлар сотишдан тўланмаган ҳисобварақлар бўйича тахмин этилган қарзларни ташкил этган. 12,000 ш.б.дан ва ўтган йилларнинг 3,600 ш.б.лик тўланмаган ҳисобварақларидан иборат бўлади. Охирги сумма ўтган йиллар шубҳали қарзларига мувофиқ келтирилмаган.
Кредитга сотиш усули молиявий - хўжалик фаолият натижалари тўғрисидаги ҳисоботга таянади. Ушбу усул бўйича дебиторлик қарзларнинг соф таннархини доимо ҳисоблаб бўлмайди. Ушбу усулни концептуал асоси бўлиб мувофиқлик тамойили ҳисобланади, чунки шубҳали қарз сотишга асосланган бўлади. У ишлатишда оддий ва тежамлидир. Кредитга сотишга қўлланиладиган фоиз мунтазам равишда янгиланиб туриши керак.