Молиявий ҳисоб 1 Ўқув қўлланма

9. Акцияларни қайта сотиб олиш
Акциядорлик жамияти, акциядорлар умумий мажлисининг қарорига мувофиқ акцияларнинг умумий миқдорини камайтириш мақсадида акцияларни бир қисмини сотиб олиш йўли билан устав капиталини камайтиришга (лекин, қонун ҳужжатлари билан белгиланган энг кам миқдордан кам бўлмаган) ҳақли. Акциядорлик жамияти бу ҳақида барча кредиторларга хабар бериши лозим, бунда кредиторлар жамият мажбуриятларининг муддатдан олдин ижро этилишини ёки тугатилишини ва уларга келтирилган зарарларни қопланишини талаб қилишга ҳақлидирлар.
“Альфа” корхонаси номинал қиймати бўйича 20,000 ш.б. акцияларни қайта сотиб олиш тўғрисида қарор қилган:
Олиб қўйилган капитал (20,000 х 10) 200,000
Пул маблағлари 200,000
Олиб қўйилган акцияларни сотиш
(а) қайта сотиб олинган акцияларнинг амалдаги қиймати номинал қийматига тенг
Пул маблағлари 200,000
Олиб қўйилган капитал 200,000
(б) қайта сотиб олинган акцияларнинг амалдаги қиймати номинал қийматидан паст
“Альфа” корхонаси олиб қўйилган акцияларнинг ҳар бирини 7.50 ш.б. бўйича сотган деб фараз қилайлик:
Пул маблағлари (20,000 х 7.50) 150,000
Тақсимланмаган фойда 50,000
Олиб қўйилган капитал 200,000
(в) қайта сотиб олинган акцияларнинг амалдаги қиймати номинал қийматидан юқори
“Альфа” корхонаси 20,000 акцияларнинг ҳар бирини 15 ш.б. бўйича сотган деб фараз қиламиз:
Пул маблағлари (20,000 х 15) 300,000
Олиб қўйилган капитал 200,000
Қайта сотиб олинган акциялар бўйича тўланган капитал 100,000
10. Қўшимча капитал


Қўшимча тўланган капитал – бу чиқариладиган акциялар қийматининг уларнинг номинал қийматидан ошишидир.
Инвестициялар ва асосий воситаларни қайта баҳолашдан олинган тўланмаган қўшимча капитал – бу қайта баҳоланган инвестициялар ва асосий воситалр қийматининг уларнинг дастлабки қийматидан ошишидир.