“Moliya” kafedrasi

Barqaror o‘sishga misol: 
“A” kompaniyasi quyidagi belgilangan koeffitsiyentlarga ega deylik: 
Aktivlar aylanuvchanligi koeffitsiyenti = bir yilda 0,5 marta; 
Qarz olingan kapitalning o‘z kapitaliga nisbati koeffitsiyenti =1,0; 
Dividendlar to‘lash koeffitsiyenti = 0,4; 
Kapital daromadliligi koeffitsiyenti (ROE) = 20%. 
So‘nggi  yilda  kompaniyaning  sotuvlari  hajmi  1,0  mln.  so‘mni  tashkil  etdi. 
Demak,  aktivlar  summasi  2,0  mln.  so‘mga,  qarz  olingan  va  aksiyadorlik  kapitali 
qiymatlarining  har  biri  esa  1,0  mln.  so‘mga  teng.  Kapital  daromadliligi  (ROE) 
20,0%ni  tashkil  etgan, shunga  muvofiq  ravishda  sof  foyda  200  000 so‘m  bo‘lishi 
kerak. Shundan 80 000 so‘m dividend sifatida to‘langan, 120 000 so‘m esa yangi 
aksiyadorlik  kapitali  sifatida  reinvestitsiya  qilingan.  Kompaniya  qarz  kapitalining 
o‘z  kapitaliga  nisbati  koeffitsiyenti  1,0  ga  teng  bo‘lganligi  uchun  “A”    o‘z 
aktivlarini  240 000  so‘mga  va  sotuv  hajmini  esa  120 000  so‘mga  oshirish 
imkoniyatiga ega bo‘ladi. 
Shunday  qilib,  sotuvlar  hajmi  barqaror  o‘sishi  koeffitsiyenti  quyidagicha 
bo‘ladi: 
%
12
12
,
0
1000000
120000



g
 
 
Agar hisob-kitob uchun quyidagi formuladan foydalansak, xuddi shu natijani 
olamiz: 
 
g = ROE × (1 – Dividendlarni to‘lash koeffitsiyenti) = 
   = 20% × (1 – 0,4) = 12% 
 
“A”  kompaniyasining  uch  yillik  barqaror  o‘sish  davridagi  moliyaviy 
hisobotlari 14.4-jadvalda aks ettirilgan: 
 

---

118 
 
14.4-jadval