“Moliya” kafedrasi

Balans 
20x1y. 
20x2y. 
20x3y. 
Aktivlar 
360% 
360% 
360% 
sh.j., pul va pul ekvivalentlari 
6,0 
6,0 
6,0 
Olinadigan hisob varaqlari (debitorlik qarzlari) 
24,0 
24,0 
24,0 
Tovar-moddiy zahiralar 
30,0 
30,0 
30,0 
Asosiy vositalar 
300,0 
300,0 
300,0 
Majburiyatlar  
203,7 
225,1 
244,3 
sh.j., to‘lovlar uchun hisob varaqlari (kreditorlik 
qarzlari) 
18,0 
18,0 
18,0 
Qisqa muddatli majburiyatlar 
110,7 
144,6 
174,2 
Uzoq muddatli majburiyatlar 
75,0 
62,5 
52,1 
Aksiyadorlik kapitali (xususiy kapital) 
156,3 
134,9 
115,7 

---

113 
 
Keyingi uchinchi bosqichda moliyaviy hisobotlar va balansning sotuv hajmiga 
nisbatni foiz hisobida o‘zgarmaydigan qismlari bo‘yicha prognoz tuzamiz. So‘nggi 
bir necha yil davomida tayyor mahsulot tannarxi sotuv hajmining 55,0% ini tashkil 
etgan. Shunday ekan, dastlabki hisob-kitoblarga ko‘ra 20x4 yilda tayyor mahsulot 
tannarxi 190,8 mln. so‘mni (0,55 × 345 mln. so‘m) tashkil etadi. Yil oxiriga jami 
aktivlar  so‘nggi  uch  yil  mobaynida  o‘rtacha  yillik  sotuv  hajmi  ko‘rsatkichlaridan 
uch barobar yuqori bo‘lgan. Shunday ekan, 20x4 yil oxiriga prognoz qilingan jami 
aktivlar qiymati 1224,16 mln. so‘mni tashkil etadi. 
Nihoyat,  moliyaviy  rejalashtirishning  so‘nggi  bosqichida  qolgan  ko‘rsat-
kichlarni  (ya’ni,  moliyaviy  hisobotning  sotuv  hajmiga  nisbatan  foiz  hisobida 
o‘zgaradigan  qismlari  bo‘yicha  ma’lumotlar)  aniqlaymiz.  Uzoq  muddatli 
majburiyatlar  bo‘yicha  yillik  foiz  stavkasi  8,0%ni,  qisqa  muddatli  majburiyatlar 
bo‘yicha 15,0%ni tashkil etadi, deb faraz qilaylik. Demak, foiz to‘lovlari bo‘yicha 
xarajatlarning  dastlabki  umumiy  summasi  uzoq  muddatli  majburiyatlar 
summasining 8,0% ini va, shunga qo‘shimcha, yil boshiga (ya’ni 20x3 yil oxiriga) 
to‘lanmagan  qisqa  muddatli  majburiyatlar  summasining  15,0%ini  tashkil  etadi. 
20x4 yilda prognoz qilingan foizlarni to‘lash bo‘yicha umumiy xarajat 87,26 mln. 
so‘mni  tashkil  etadi.  Shuningdek,  taxmin  qilamizki,  soliq  summasi  foizlar 
to‘langandan keyingi daromadning 40,0%ini, yoki 6,57 mln. so‘mni tashkil etadi. 
Shunday  qilib,  soliqlar  to‘langandan  keyingi  sof  foyda  9,85  mln.  so‘mga  teng 
bo‘ladi.  Ushbu  hisob-kitoblar  natijasida  biz  20x4  yilga  moliyaviy  natijalar 
bo‘yicha prognozga ega bo‘lamiz. Ushbu prognoz 14.3-jadvalning oxirgi ustunida 
aks ettirilgan. 
14.3-jadval